Ecocheques winnen aan populariteit in België. In één jaar tijd steeg het aantal ontvangers met 300.000 werknemers, waardoor het totaal op 2,3 miljoen komt. De ecologische impact van ecocheques was nog nooit zo groot, want volgens een studie van CO2Logic besparen ze tot zo’n 350 duizend ton CO2 per jaar.

Volgens VIA, de organisatie die de uitgevers van cheques verenigt, genieten dit jaar nog eens 300.000 extra werknemers van ecocheques in de maand juni, de maand waarin de ecocheques worden toegekend. Het aantal bedrijven dat ze toekent, is ook met 9,5% gestegen. Ecocheques blijven dus aan populariteit winnen. Na 14 jaar bestaan, tonen verschillende studies de economische en ecologische impact ervan aan.

Economische en ecologische impact

De economische impact van ecocheques is onmiskenbaar voor werknemers. Naast de jaarlijkse toekenning van 250 euro aan ecocheques (het maximale bedrag dat bedrijven per jaar aan hun medewerkers kunnen toewijzen), kunnen ze investeren in producten die op lange termijn kosten besparen.
De Universiteit Hasselt heeft een simulatie uitgevoerd met betrekking tot de droogkast. Dankzij het systeem van ecocheques besparen consumenten jaarlijks ongeveer 17 miljoen euro aan energiekosten die gepaard gaan met de wasdroger. De bevraagde consumenten gaven aan dat hun koopgedrag wijzigden na het ontvangen van ecocheques. De universiteit heeft de gemiddelde energiekosten van 2022 gebruikt om de kosten te berekenen die nodig zijn om pieken te vermijden. Deze studie heeft ook aangetoond dat de positieve verandering in koopgedrag als gevolg van ecocheques nog groter is voor mensen met een laag inkomen (> 2.600 euro per maand per gezin). Zo zou 56% van de consumenten met een laag inkomen vaker biologisch voedsel kopen als ze ecocheques zouden ontvangen.

Een David Charlier van CO2Logic licht de ecologische impact van ecocheques toe: “Ecocheques hebben een aanzienlijke impact op onze CO2-uitstoot, omdat dit systeem tot 350 duizend ton CO2 per jaar kan besparen. Dit komt overeen met het rijden van een gemiddelde Belgische auto over 1.147.962.617 km of de bouw van 122 windturbines om dezelfde hoeveelheid uitstoot te verminderen.”

Top 10 meest gekochte producten
Elk jaar werkt de Nationale Arbeidsraad de lijst van producten bij die in aanmerking komen voor ecocheques. In 2022 waren de 10 meest gekochte producten met ecocheques de volgende:

1. Tuin: bomen/planten/uitrusting
2. Verlichting (LED)
3. Huishoudelijke apparaten
4. Biologisch voedsel
5. Ecologische producten voor dagelijks gebruik
6. Renovatie/bouw
7. Ecologische schoonmaakproducten
8. Elektrische fiets/scooter/mobiliteit
9. Tweedehandsproducten
10. Reparatie en onderhoud (behalve thermische aandrijving)

Sven Marinus, voorzitter van VIA, concludeert: “Met de introductie van ecocheques bijna 15 jaar geleden hadden de sociale partners het bij het juiste eind. Vandaag de dag biedt deze oplossing extra koopkracht aan 2,3 miljoen werknemers, zowel op korte als lange termijn, zoals blijkt uit de studie van CO2Logic. Ecocheques spelen dus in op de redenen voor hun oprichting: ze verhogen de koopkracht met het oog op het milieu, veranderen koopgedrag, creëren bewustzijn rondom klimaat en ondersteunen de lokale economie omdat ze alleen in België kunnen worden gebruikt.”

Cijfers over ecocheques in België:

• 1 op de 2 werknemers in België ontvangt ecocheques.
• € 1 gebruikte ecocheque = 1 kg bespaarde CO2.
• Meer dan 124.000 bedrijven kennen ecocheques toe en 2,3 miljoen werknemers maken er gebruik van.
• De volledige lijst van producten waarvoor ontvangers hun ecocheques kunnen gebruiken, is te vinden op de website myecocheques.be.
• De lijst wordt bijgewerkt door de Nationale Arbeidsraad op basis van ecologische context en overwegingen.
• Ecocheques worden genoemd als “best practice” door de Europese Unie en worden gevierd tijdens de Green Week.
• De nieuwe koopkrachtbonus kan worden gebruikt binnen hetzelfde netwerk als ecocheques en maaltijdcheques.