Nu de grootste uitdagingen wat stabiliseren, plant 51% van de Belgische bouwbedrijven aanwervingen het komende half jaar. Maar hierbij vormt zich een nieuwe uitdaging. Want slechts een kwart van de jongeren is geneigd om voor een job in de bouw te kiezen. Vooral omwille van misperceptie rond jobzekerheid, carrièremogelijkheden, work-life balance en klimaatimpact van de sector, zo stelt consultant BDO vast in een wereldwijd onderzoek bij meer dan 700 bouwbedrijven en -werknemers in 8 landen waaronder België.

“Een frisse aanpak van talentstrategie en communicatie over milieu-impact en maatschappelijke bijdrage zijn nodig om aan de aantrekkende vraag te kunnen voldoen”, adviseert BDO. Sectorfederatie Embuild Vlaanderen onderschrijft de problematiek en heeft alvast straffe ambities om dit aan te pakken.

De bouwsector heeft de afgelopen jaren heel wat uitdagingen gekend. Inflatie, problemen in de toeleveringsketen, stijgende financierings- en materiaalkosten en toenemende wet- en regelgeving speelden de bouwbedrijven parten. Op de complexe regelgeving na, stabiliseert dit stilaan en de sector ziet de vraag voor de komende maanden aantrekken. En dus zit ook de vraag naar werknemers in de lift. 51% plant aan te werven de komende 6 maanden, zo blijkt uit een wereldwijd onderzoek van consultant BDO. “Vooral geschoolde arbeiders, ingenieurs en procurement-profielen zijn broodnodige functies”, vertelt Erik Van den Broeck, Industry lead for Real Estate & Construction bij BDO België. “Maar dat blijkt een grote uitdaging: de helft van de bedrijven zegt dat het bijzonder moeilijk is om geschoolde jonge professionals aan te trekken.”

Dus bevroeg BDO ook jonge studenten over hoe dit komt. “Hierbij ontdekten we dat er mismatch zit tussen jongeren en de bouw. Waar bouwbedrijven voornamelijk denken jongeren over de streep te kunnen trekken met financiële beloning (50%), is dit in werkelijkheid slechts de vijfde belangrijkste motivatie voor de studenten. Zij willen namelijk vooral meer work-life-balance (48%), respect en erkenning voor hun werk (45%) en jobzekerheid (43%).”

Een derde van vacatures raakt niet ingevuld

En ze twijfelen of ze dat wel kunnen vinden in de bouwsector, zo blijkt. Jongeren denken bij een een job in de bouw vooral aan zwaar fysiek werk (77%), maar associëren dit minder met work-life-balance (48%), flexibiliteit (47%), positieve impact op klimaat (45%) of aandacht voor wellbeing (40%). 40% van de Belgische studenten gelooft bovendien dat de bouwsector niet meteen de financieel interessantste optie is. Dit resulteert in slechts 28% die een job in de sector interessant vindt. Van de Belgische studenten die de bouw wel overwegen, is liefst 83% enkel geïnteresseerd in een kantoorfunctie – in HR of IT – of in een technische rol zoals data-analytics of automation.

Dat ziet ook sectorfederatie Embuild Vlaanderen in haar cijfers: VDAB ontving van augustus 2022 tot juli 2023 maar liefst 22.238 bouwvacatures, waarvan er eind juli nog steeds één derde (6.680) blijft openstaan. Al is er wel een positieve evolutie in de toekomst: jongeren geloven wel dat de bouw in de toekomst aantrekkelijker zal worden als er meer aandacht zal zijn voor groene en energie-efficiënte bouwmaterialen (56%) of meer digitale skills (34%).

“Bouwbedrijven hebben dan ook een frisse aanpak nodig voor hun talentstrategie en moeten de communicatie over hun milieu-impact en maatschappelijke bijdrage aanscherpen”, concludeert Erik Van den Broeck. “Met de juiste aanpak kunnen ze deze ambitieuze generatie laten zien dat het een plek is waar ze vaardigheden kunnen ontwikkelen met lange termijn carrièreperspectieven en vooral ook een persoonlijke en positieve impact op klimaatverandering.”

Sector zet hier volop op in

En dat kan sectorfederatie Embuild Vlaanderen alleen maar beamen. De organisatie heeft dan ook straffe plannen om de komende jaren hier volop op in te zetten. “We starten in september met ‘ondernemers voor de klas’ waarbij mensen uit de sector aan leerlingen van het 1e en 2e middelbaar zullen uitleggen hoe we bijdragen aan de energietransitie en welke nieuwe jobs er allemaal zijn dankzij digitalisering”, zegt directeur-generaal Marc Dillen. “Want als je ziet wat er intussen allemaal veranderd is in de bouw dankzij circulair en CO2-neutraal bouwen, biodiversiteit met groendaken, warmtenetten, 3D-software voor bouw en onderhoud van gebouwen enz., is er veel te vertellen. Dit brengt ook heel wat nieuwe jobs mee zoals experts hernieuwbare energie, duurzaamheidsadviseurs, BIM-modelleurs… Wat heel wat meer carrièremogelijkheden biedt dan wat jongeren mogelijk denken.”

Activeren van inactieven en meer vrouwen

Maar de bouwfederatie zet niet alleen in op jongeren. Ze wil ook asielzoekers, leefloners enz. activeren in samenwerking met de VDAB en Fedasil. “Daarnaast willen we ook bouwbedrijven adviseren en actief ondersteunen bij de aanwerving van mensen die nog geschoold moeten worden on-the-job. Dit doen we door cursussen mentorship aan te bieden”, aldus Marc Dillen.

Grote uitdaging blijft wel de work-life-balance en genderdiversiteit, geeft Marc Dillen toe. “De bouwsector is enorm divers dankzij vele nationaliteiten en achtergronden. We zien nu zelfs meer en meer onderaannemers uit alle hoeken van de wereld. Maar vrouwen aantrekken is een aandachtspunt. In onze imagocampagnes ‘De Bouw Kijkt Verder’ en #WERFze laten we ook vrouwen aan het woord om te laten zien dat het kan, maar het blijft een uitdaging.”

Dit heeft ook met de moeilijkere work-life-balance te maken. “Als een bouw af moet, is het nu eenmaal niet zo makkelijk om te werken met halftijdse werkkrachten. Dus dit is moeilijk”, aldus Marc Dillen. Maar hij gelooft wel dat de digitalisering en innovatie mogelijkheden bieden in de toekomst. “We evolueren meer en meer naar prefab-systemen waarbij huizen voor een groot stuk in elkaar gezet zullen worden in ateliers en niet meer op de werf zelf. Dit geeft meer flexibiliteit aan de werknemers. Ook 3D-printing zal opportuniteiten bieden. Maar het is natuurlijk nog even wachten tot dit courant gebruikt wordt.”

Dit is exact wat de sector nodig heeft, gelooft ook BDO. “Het is goed dat de sectorfederatie ook beseft dat er een imago-probleem is en dit aanpakt. De sector heeft veel te bieden voor de toekomst op het vlak van impact op de energietransitie en digitalisering. Dit zullen jongeren ook gaan inzien, als we hen dit uitleggen”, concludeert Erik Van den Broeck. ​

Bron: BDO