Uit het nieuwe onderzoek Gender and leadership: Navigating bias, opportunity and change van het Capgemini Research Institute, blijkt dat vrouwelijke en mannelijke leiders hun prestaties en vaardigheden vandaag in gelijke mate inschatten. Toch tonen de resultaten aan dat hardnekkige genderstereotypen nog steeds bepalen hoe leiderschapskwaliteiten en vaardigheden worden waargenomen, vooral op het vlak van technische competenties als AI, data-analyse en innovatie.

Deze vaardigheden worden door de meeste mannen beschouwd als typisch mannelijk, wat de genderkloof verder kan vergroten en de loopbaanontwikkeling van zowel mannen als vrouwen kan belemmeren.

Leiderschapsvaardigheden overstijgen vandaag gender

Het rapport bevestigt dat mannelijke en vrouwelijke leiders even geschikt zijn voor leiderschapsrollen: meer dan drie kwart (77%) van beide groepen erkent dat vrouwen even doeltreffend zijn als mannen in leidinggevende functies. Dat betekent een breuk met vroegere trends, waarin vrouwen hun capaciteiten vaak onderschatten. Uit de gegevens van dit jaar blijkt dat 58% van de vrouwen vertrouwen heeft in hun eigen kunnen en dit ziet als een belangrijke eigenschap, een cijfer dat vrijwel gelijk is aan dat van mannen (59%). Bovendien geeft 68% van de respondenten aan dat meer vrouwen in leiderschapsfuncties leidt tot betere bedrijfsprestaties.

Genderstereotypen beïnvloeden perceptie van toekomstige vaardigheden

Hoewel de algemene tendens wijst op inclusiever leiderschap, komen bij het inzoomen op specifieke vaardigheden opnieuw genderstereotypen naar voren. Vooral mannen beschouwen cruciale leiderschapsvaardigheden van de toekomst, zoals het gebruik van AI en automatisering, innovatie, wendbaarheid of data-analyse, als ‘inherent mannelijke’ eigenschappen. Vrouwen daarentegen zien diezelfde vaardigheden meestal als genderneutraal of zelfs als ‘inherent vrouwelijke’ eigenschappen (36% in het geval van innovatie), wat wijst op een duidelijke perceptiekloof.

Die kloof is het meest zichtbaar bij AI en automatisering. Bijna de helft van de mannelijke respondenten beschouwt deze als mannelijke vaardigheden, terwijl een even groot aandeel van de vrouwen ze als genderneutraal ziet. Toch zijn drie op de vier leiders het erover eens dat vaardigheden in AI essentieel zijn om door te groeien naar leidinggevende functies. Beide groepen rapporteren echter een relatief laag vertrouwen in hun technische capaciteiten: minder dan de helft van de vrouwen (45%) en mannen (47%) beschouwt het gebruik van AI en automatisering als een van hun sterke punten. Deze aanhoudende genderstereotypering rond cruciale toekomstige vaardigheden dreigt niet alleen bestaande vooroordelen te versterken, maar ook de leiderschapskloof verder te verdiepen.

“Nu technologieën zoals AI de bedrijfswereld blijven transformeren, moeten leiders, ongeacht hun gender, zich de vaardigheden eigen maken om de toekomst van hun functie vorm te geven,” zegt Sarika Naik, Chief Corporate Responsibility Officer bij Capgemini en lid van de Group Executive Committee. “Het is cruciaal om te erkennen dat genderstereotypen de perceptie van leiderschapsvaardigheden vertekenen en zo de loopbaanontwikkeling van zowel mannen als vrouwen beïnvloeden. Als die vooroordelen niet worden aangepakt, dreigt de genderkloof in de arbeidsmarkt verder te groeien. Organisaties moeten daarom actief investeren in opleidingen en structurele maatregelen om echt inclusieve leiderschapsculturen uit te bouwen.”

Zowel vrouwen als mannen ervaren belemmeringen van hun loopbaanontwikkeling door genderstereotypen. Zo geeft 53% van de vrouwelijke leiders aan dat ze door hun gender al een negatieve impact ervoeren op hun loon, terwijl 40% van de mannelijke leiders vindt dat ze juist een loonsvoordeel kregen om die reden. Ook buiten financiële beloningen blijft de kloof bestaan: slechts iets meer dan de helft (52%) van de leiders vindt dat mannen en vrouwen binnen hun organisatie gelijke promotiekansen hebben. Bovendien is 39% van de respondenten het ermee eens dat gekwalificeerde vrouwen vaak over het hoofd worden gezien voor leidinggevende functies.

Toch voelen niet alleen vrouwelijke leiders de impact van vooroordelen rond gender op de werkvloer. Uit het onderzoek blijkt ook dat bijna vier op de tien (38%) mannen een slechte werk-privébalans zien als een van de belangrijkste belemmeringen voor hun loopbaanontwikkeling.

Bron: het Capgemini Research Institute voerde een wereldwijd onderzoek uit bij 2.750 leidinggevenden (senior managers en hoger) in 11 landen en 10 belangrijke sectoren. De steekproef bestond uit 1.375 vrouwen, 1.372 mannen en 3 non-binaire leiders. Door de beperkte vertegenwoordiging van non-binaire respondenten werden de kwantitatieve resultaten in dit rapport uitsluitend geanalyseerd voor mannen en vrouwen.
Lees het volledige rapport op: https://www.capgemini.com/insights/research-library/gender-and-leadership/

Foto : Council of Europe