Als het gaat om de kwaliteit van de Belgische wetgeving, is er goed nieuws en slecht nieuws. Het goede nieuws is dat volgens een internationale vergelijking België zijn score de laatste 10 jaar heeft verbeterd. Het slechte nieuws is dat deze inspanningen vooral geleverd zijn in de eerste vijf jaar, en dat de Belgische prestaties de laatste vijf jaar amper geëvolueerd zijn. Dit blijkt uit een studie van IDEA Consult die besteld werd door het VBO.

Volgens Philippe Lambrecht, bestuurder-secretaris-generaal van het VBO, heeft een betere regelgeving (‘better regulation’) een positieve impact op de competitiviteit van de Belgische bedrijven: ‘Dit kan immers een belangrijke strategie zijn om de economie aan te zwengelen. De budgettaire en economische situatie is immers delicaat. Het onderzoek stelt ook vast dat er een positief verband is tussen betere regelgeving en economische groei: bedrijven aantrekken en groei stimuleren voor bestaande bedrijven kan perfect door de wetgeving te verbeteren.’

In opdracht van het VBO heeft IDEA Consult 37 indicatoren verzameld waarmee we de bepaalde aspecten van de kwaliteit van wetgeving kunnen meten. Aan de hand van deze indicatoren werd vervolgens een monitor ontwikkeld, waarmee we de vorderingen die de Belgische overheden maken, kunnen nagaan in vergelijking met 7 benchmarklanden (Nederland, Duitsland, Frankrijk, VK, Denemarken, Zwitserland en Canada). Dit wordt aangevuld met indicatoren die verzameld werden door het VBO via een enquête waar 400 bedrijfsleiders op geantwoord hebben. Dit moet toelaten een barometer op te stellen die bij bedrijven peilt hoe zij de kwaliteit van regelgeving ervaren.

Opvallende resultaten

Als we België vergelijken met 7 andere landen als het gaat om kwaliteitsvolle wetgeving, kan enkel Frankrijk nog mindere prestaties voorleggen. In tegenstelling tot Frankrijk slagen we er wel in om onze score voor alle indicatoren in vergelijking met tien jaar geleden te verbeteren. De laatste vijf jaar doen we het echter minder goed. Zo gaan we voor sommige indicatoren zelfs achteruit. Kijk maar naar de bijkomende procedures die worden opgelegd om een eigendom te registreren, zoals het bodemattest in Brussel dat verplicht is sinds 2011.

Volgens de VBO-enquête ervaren de ondervraagde bedrijven weinig of geen impact van de vereenvoudigingsinitiatieven. Zij zien de administratieve lasten opnieuw stijgen sinds 2008. Volgens Lambrecht ondervinden vooral kmo’s hier hinder van: ‘Zij beschikken niet over specialisten om de regelgeving te vertalen naar de noden van hun bedrijf. Ze moeten dan ook een beroep doen op de externe hulp van sociale secretariaten, boekhouders en fiscalisten. De gemiddelde kost die de complexe regelgeving met zich meebrengt, is hoger wanneer je minder mensen tewerkstelt.’

Zo neemt het aantal pagina’s van het Belgisch Staatsblad elk jaar toe. De zesde staatshervorming brengt nu eenmaal extra regelgeving met zich mee.

Zowat 1 op de 2 van de door het VBO ondervraagde bedrijven vindt dat de regelgeving niet aansluit bij hun noden. Slechts 20 tot 40% vindt dat ze gemakkelijk te begrijpen is. Vooral arbeidswetgeving, sociale zekerheid en fiscaliteit blijken een moeilijk te doordringen kluwen te zijn.

Aanbevelingen

Om de kwaliteit van wetgeving in ons land te verbeteren, moet er een duurzaam, samenhangend en voluntaristisch beleid gevoerd worden. Belgische bedrijven hebben daar nood aan. Maatregelen worden nu teveel ad hoc uitgevaardigd. Zoals in het Verenigd Koninkrijk zou de regering van de vereenvoudiging van de wetgeving een prioriteit moeten maken.

Minister van Justitie Koen Geens heeft dit alvast goed begrepen met zijn Potpourri-wetten. Zo wordt de invordering van niet-betwiste schulden sneller en goedkoper gemaakt. Dit is vooral voor kmo’s belangrijk. Ook zullen zaken een snellere doorlooptijd kennen door het gebruik van de kamers met drie rechters te beperken. Zo ziet bijvoorbeeld binnenkort, dankzij een gezamenlijke actie van de vier bevoegde ministers (Borsus, Geens, Peeters en Van Overtveldt), een nieuwe categorie van vennootschappen het licht: de micro-onderneming. Meer dan 312.000 ondernemingen worden ‘micro-ondernemingen’ en zullen aldus een aanzienlijke verlaging van hun administratieve en financiële lasten kunnen genieten.

‘We moeten een tandje bijsteken, want onze inspanningen vorderen te traag. Betere wetgeving betekent efficiëntiewinsten door minder administratieve lasten en dus economische groei. Daar moeten we op letten. Het wordt tijd dat we Kafka naar de prullenmand verwijzen’, besluit Lambrecht

Bron: VBO