Het Federaal Planbureau (FPB) heeft de vooruitgang die België boekt op het vlak van duurzame ontwikkeling opnieuw geëvalueerd. Daaruit blijkt dat ons land op weg is om minder dan een derde van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling te halen en dat de welzijnsindicator zich in 2022 dicht bij het laagste niveau sinds 2005 bevindt.

Hoe is het gesteld met duurzame ontwikkeling in België? Dat onderzocht het FPB aan de hand van zo’n 80 indicatoren. De analyse laat toe om te zien of ons land op weg is om de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) te halen, hoe het gesteld is met het welzijn van de huidige generatie in België en de beschikbare middelen voor het welzijn van de toekomstige generaties.

België behaalt minder dan een derde van de doelstellingen

Uit een analyse van 51 indicatoren blijkt dat België tegen 2030 op weg is om minder dan een derde van de doelstellingen (16 op 51) te behalen: ons land is onder andere goed op weg voor wat betreft de hoeveelheid waterverbruik, het aandeel jongeren dat niet werkt en geen onderwijs of opleiding volgt, en de investering in onderzoek en ontwikkeling. Als de huidige ontwikkelingen zich doortrekken, dan zal ons land 21 doelstellingen op 51 niet halen, zoals bijvoorbeeld het geval is voor onvoldoende leesvaardigheid, de hoeveelheid duurzame visvangst of het vervoer van personen per wagen. Voor de andere 14 indicatoren is de evolutie onvoldoende duidelijk.

De welzijnsindicator is bijna op het laagste niveau sinds 2005

Het rapport laat ook een dalende trend zien van de welzijnsindicator in België tussen 2005 en 2022. In 2020, aan het begin van de coronacrisis, bleef de indicator stabiel, omwille van de versterkte solidariteit en de betere socio-economische indicatoren die zwaarder doorwogen dan de verslechtering van de mentale gezondheid. Maar na een stijging in 2021 gleed in 2022 de welzijnsindicator, vooral omwille van een verslechterde fysische en mentale gezondheid, af naar bijna het laagste niveau sinds 2005.

Huidige ontwikkeling van België blijft niet houdbaar

Om de houdbaarheid van het welzijn in kaart te brengen, kijkt het FPB naar de evolutie van de middelen die de toekomstige generaties nodig hebben om hun welzijn op te bouwen. Het menselijk kapitaal (onder andere gemeten op basis van het aantal gediplomeerden van het hoger onderwijs) en het sociaal kapitaal (dat o.a. kijkt naar het vertrouwen in de instellingen) zijn de afgelopen tiental jaren licht gestegen daar waar het economisch kapitaal (bv. machines) sterk toegenomen is. Wat er sinds het begin van de jaren 90 daarentegen aanzienlijk en continu daalt, is het milieukapitaal (waaronder de waterkwaliteit en biologische diversiteit). Gezien de achteruitgang van het milieukapitaal, blijft de huidige ontwikkeling van België niet houdbaar.

Bron: Federaal PlanBureau – De indicatoren werden bijgewerkt met de gegevens beschikbaar eind oktober 2023. In 2023 heeft het Federaal Planbureau in samenwerking met het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (FIDO) en in consensus met experts van de overheidsdiensten en de belangrijkste adviesraden zijn SDG-indicatorenset bijgewerkt: daardoor is het aantal indicatoren geëvolueerd van 82 naar 78. Het rapport bevat nog veel meer informatie: zo bevat het een vergelijking van België met andere EU-landen. Naar bevolkingscategorieën toe, analyseert het rapport de resultaten niet alleen volgens leeftijd, maar ook naar geslacht, opleiding, inkomen en voor het eerst in het rapport ook per gewest.