In 2022 bedroeg de levensverwachting bij de geboorte in België 81,7 jaar voor de totale bevolking. Vrouwen hebben een levensverwachting bij de geboorte van 83,8 jaar en voor mannen gaat het om 79,5 jaar. De levensverwachting bij de geboorte voor mannen en vrouwen samen bleef eerder stabiel ten aanzien van 2021 (+13 dagen, of +0,04 jaar). Dat blijkt uit een analyse van de algemene sterfte door Statbel, het Belgische statistiekbureau.
De levensverwachting voor mannen stijgt tegenover 2021 (+111 dagen, of +0,3 jaar). Bij vrouwen daalt de levensverwachting (-92 dagen, of -0,25 jaar).
Tegenover 2021 zien we meer overlijdens in 2022. Die stijging is vooral merkbaar bij vrouwen (+7,1%) en 85-plussers (+9,8%). De oorzaken zijn hoogstwaarschijnlijk divers [1]. De definitieve resultaten over de doodsoorzaken zullen bestudeerd worden om een beter inzicht te krijgen in de oorzaken van de gestegen sterfte gedurende het jaar en onder verschillende bevolkingsgroepen.
Het verschil in levensverwachting tussen mannen en vrouwen daalt doorheen de tijd. In 2022 bedroeg dat verschil 4,2 jaar. In 1997 was dat nog 6,4 jaar. De kloof tussen mannen en vrouwen is in 2022 het kleinst sinds het begin van de reeks in 1997.
Levensverwachting in Brussel stijgt tot niveau voor COVID-19
De levensverwachting bij de geboorte ligt in 2022 nog steeds het hoogst in het Vlaams Gewest met 82,6 jaar. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bedroeg de levensverwachting 81,6 jaar en in het Waals Gewest 80 jaar.
In Vlaanderen stagneert de levensverwachting bij de geboorte tot op 82,6 jaar in 2022 (-23 dagen, of -0,06 jaar ten aanzien van 2021) . In Brussel kende de levensverwachting bij de geboorte dit jaar de sterkste stijging van alle gewesten met 0,3 jaar, of 112 dagen. Hiermee komt de levensverwachting terug tot op het niveau van voor de COVID-19-pandemie (2019: 81,6 jaar). In Wallonië viel een beperkte stijging in de levensverwachting bij de geboorte op te tekenen: van 79,9 jaar in 2021 naar 80 jaar in 2022 (+53 dagen, of +0,14 jaar), maar blijft net als in 2021 lager dan in 2019 (80,3 jaar).
Hoogste levensverwachting in provincie Vlaams-Brabant, laagste in provincie Henegouwen
In de provincies wordt de levensverwachting bij de geboorte berekend over een periode van 3 jaar. De sterftetafels voor de provincies werden dus berekend voor de periode 2020-2022. Merk op dat deze periode twee coronajaren bevat, waarvan zeker 2020 en in mindere mate 2021, gekenmerkt werden door uitzonderlijke sterftevoorwaarden. Met het uitdoven van de pandemie, zullen waarschijnlijk ook de sterftevoorwaarden veranderen. Daarom is het belangrijk om deze levensverwachting bij de geboorte voor de provincies met de nodige voorzichtigheid te interpreteren.
De levensverwachting bij de geboorte in de verschillende provincies
In zes van de tien Belgische provincies ligt de levensverwachting bij de geboorte in de periode 2020-2022 boven de 82 jaar.
De provincie met de hoogste levensverwachting is Vlaams-Brabant (82,9 jaar), gevolgd door Waals-Brabant (82,5 jaar) en Limburg (82,5 jaar).
Daarna volgen Antwerpen (82,3 jaar), West-Vlaanderen (82,3 jaar) en Oost-Vlaanderen (82,2 jaar).
Vier provincies in Wallonië bevinden zich onder het nationale gemiddelde van 81,4 jaar voor de periode 2020-2022: Luxemburg (80,1 jaar), Namen (79,8 jaar), Luik (79,5 jaar) en Henegouwen (78,7 jaar).
Bron & Methodologische nota – Statbel – De sterftetafels (als momenttabellen) die door Statbel worden berekend geven aan hoe een generatie zou uitsterven indien ze in de loop van haar hele bestaan wordt blootgesteld aan dezelfde sterftevoorwaarden per leeftijd als in het beschouwde jaar. Bij een tijdelijke gezondheidscrisis met een effect op de mortaliteit, zoals de COVID-19-pandemie kent de sterftetafel grote beperkingen. De kans is namelijk heel groot dat de sterftevoorwaarden in de nabije toekomst met het verder uitdoven van de pandemie, sterk zullen verschillen van deze die werden waargenomen in de loop van 2020 en in minder mate 2021 en 2022. De levensverwachting moet dus met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd.