Nu werknemers in België langer zullen moeten werken, neemt de belangstelling voor het zogenaamde job crafting toe. Bijna 1 op 2 Belgische werknemers tracht zijn job proactief vorm te geven in overleg met werkgever of collega’s. De belangrijkste reden hiervoor is om betere aansluiting te vinden met wat hij graag doet. Dit blijkt uit een onderzoek in het kader van de Securex Leerstoel (Universiteit Gent) bij 1.754 werknemers.

Werknemers die de vrijheid krijgen om hun jobinhoud een persoonlijk accent mee te geven, zijn onder meer productiever, innovatiever, meer geëngageerd én meer tevreden. De keerzijde van de medaille is echter dat job crafting de werkdruk kan verhogen en niet noodzakelijk een hefboom vormt in de bereidheid om langer te werken.

Bijna 1 op 2 werknemers personaliseert zijn job

Bij job crafting past een werknemer zijn eigen job aan. Dat kan gaan van wijzigingen of verschuivingen in het takenpakket, een uitbreiding van de taken (bijvoorbeeld contacten met klanten), maar kan evenzeer betrekking hebben op het aanleren van vaardigheden. Job crafting gebeurt dus op initiatief van de individuele werknemer, maar in overleg met de leidinggevende en de collega’s.

Bijna de helft (47%) van de Belgische werknemers zegt aan job crafting te doen. 43% van de arbeiders geeft aan dat ze aan job crafting doen, 47,9% van de bedienden en maar liefst 58% van de kaderleden. Job crafting is dus niet enkel voorbehouden voor kaderleden, al kan de frequentie en vorm verschillen in vergelijking met arbeiders en bedienden. Kaderleden hebben vaak meer ruimte en autonomie om veranderingen in hun job door te voeren, in tegenstelling tot arbeiders die vaak minder het gevoel hebben hun werkinhoud te kunnen beïnvloeden .

Ruim 75% van de werknemers die aan job crafting doen, beoogt hiermee een betere aansluiting met wat hij graag doet. Andere redenen zijn het realiseren van een betere werk-privé balans (65,1%), het nastreven van een promotie (53,7%) of meer mogelijkheden creëren voor zichzelf op de arbeidsmarkt (50,5%).

Job crafters zijn productiever, meer betrokken en meer geëngageerd

Werknemers die hun job “craften” zijn 16% productiever dan niet-job crafters. Verder tonen deze werknemers een grotere betrokkenheid bij hun werk en organisatie (respectievelijk 14% en 15%), meer nog wanneer ze een promotie ambiëren.

Een job crafter is ook 12% meer geëngageerd dan een niet-job crafter. Hij heeft meer energie om zijn werk te doen en staat open voor extra inspanningen. De eigen job craften, kan er dus voor zorgen dat de eisen van de job beter aansluiten bij de talenten van de werknemer. Het kan ook omgekeerd zijn: een geëngageerde werknemer zal sneller initiatief ondernemen om zijn job te personaliseren.

Een job craftende werknemer is ook 21% meer innovatief ingesteld. Werknemers die op eigen initiatief richting geven aan hun job zoeken dus ook sneller naar nieuwe en innovatieve oplossingen voor werkgerelateerde uitdagingen en denken vaker na over verbetering van de werkprocessen. En tenslotte toont een job crafter een grotere tevredenheid dan iemand die zijn jobinhoud niet aanpast (+ 11%).

Job crafters rapporteren vaak een hogere werkintensiteit. Door aan job crafting te doen, neemt de werknemer meer eigen verantwoordelijkheid voor zijn werk en dit kan leiden tot meer stress. Maar het omgekeerde kan ook. Werknemers die veel stress hebben, zullen misschien sneller aan job crafting doen. Vooral jongere job craftende werknemers (-40) geven aan last te hebben van stress. Mogelijk hebben oudere werknemers beter inzicht in welke taken hen extra energie geven en kunnen ze beter omgaan met de verhoogde verwachtingen die daarbij komen kijken.

De oplossing om langer te kunnen werken? Toch niet. Het onderzoek geeft aan dat werknemers die aan job crafting doen niet noodzakelijk kunnen en willen langer werken.

Frank Vander Sijpe, Director HR Research bij Securex: “Je zou verwachten dat job crafters die hun job zelf wat meer op maat snijden, bereid zijn om langer te werken. Dit is blijkbaar niet het geval. Tenzij een werknemer dit bewust doet met het oog op het ontwikkelen van kennis en vaardigheden voor een volgende loopbaanstap. In dit geval spreken we niet meer van job crafting, maar eerder van career crafting. En dit hangt wel positief samen met de bereidheid om langer te werken.”