Met meer dan 10% verloren werkdagen in 2024 in de Belgische privésector wegens ziekte, bereikt het ziekteverzuim zorgwekkende niveaus. Ondanks deze alarmerende vaststelling toont een enquête uitgevoerd door BACHI (Belgian Association of the Consumer Healthcare Industry) bij 1000 Belgische consumenten tussen 18 en 65 jaar een onbenut potentieel: gemiddeld zouden 50% van de veelvoorkomende aandoeningen doeltreffend behandeld kunnen worden met vrij verkrijgbare gezondheidsproducten.

Een economische plaag die constant toeneemt

De cijfers van het “ziekteverzuim” in België schetsen een verontrustend beeld. Volgens de laatste sectorgegevens vertegenwoordigt het kortdurend verzuim (minder dan een maand) 3,29% van de verloren dagen, terwijl het middellang verzuim (tussen 1 maand en 1 jaar) is gestegen tot 3,25% in 2024, tegenover 3,04% het jaar daarvoor. Deze twee categorieën, die voornamelijk betrekking hebben op aandoeningen die kunnen worden behandeld met vrij verkrijgbare gezondheidsproducten, vormen samen bijna 6,5% van de verliezen.

Voor een natie waar de actieve bevolking ongeveer 73% van de 15-64-jarigen vertegenwoordigt en waar de werkgelegenheidsgraad 72,6% bedraagt voor de 20-64-jarigen, volgens Statbel, vormen deze verliezen een aanzienlijk winstderving voor zowel bedrijven als de nationale economie.

Veel voorkomende aandoeningen die zwaar wegen

Het onderzoek van BACHI belicht de aard van de kwalen die de Belgen treffen: zo heeft 64% in de afgelopen 12 maanden last gehad van hoofdpijn, 61% van spier- of gewrichtspijn, 59% van verkoudheid en 48% van keelpijn. Hoewel deze aandoeningen goedaardig zijn, veroorzaken ze een aanzienlijk ziekteverzuim dat aanzienlijk kan worden verminderd.

De potentiële economische impact van een betere behandeling van deze kwaaltjes is aanzienlijk: een vermindering van slechts 10% van de kortdurende verzuimperiode dankzij een gemakkelijkere toegang tot OTC-producten zou meer dan 50 miljoen euro besparen voor Belgische bedrijven en sociale zekerheid!

“Deze schatting toont aan dat de versterkte toegankelijkheid van OTC-producten veel meer is dan een gemak: het is een belangrijke economische hefboom die substantiële voordelen zou opleveren en tegelijkertijd de druk op ons sociale beschermingssysteem aanzienlijk zou verlichten.”

Preventie, de hoeksteen van een winnende strategie

Preventie en gemakkelijke toegang tot vrij verkrijgbare gezondheidsproducten in de apotheek vormen onmiddellijke actiehefbomen. Door burgers in staat te stellen kleinere kwalen snel en effectief te behandelen, dragen vrij verkrijgbare producten bij aan het voorkomen van verergering van symptomen en verkorten ze daardoor werkonderbrekingen.

Deze preventieve benadering genereert een drievoudig voordeel: voor de werknemers die hun welzijn en productiviteit behouden, voor de bedrijven die organisatorische verstoringen beperken, en voor de Staat die de druk op haar gezondheids- en sociale zekerheidsbudget verlicht.

Apothekers, pijlers van verantwoorde zelfzorg

Het onderzoek van BACHI bevestigt de centrale rol van apothekers in de begeleiding van patiënten: meer dan 90% van de consumenten geeft aan tevreden of zeer tevreden te zijn met het advies dat hun apotheker geeft. Dit vertrouwen getuigt van de kwaliteit van de professionele begeleiding die een veilige en gepaste behandeling waarborgt.

Daarnaast beschouwt 53% van de consumenten de beschikbaarheid van producten als een bepalende factor, wat het belang van een toegankelijk en gediversifieerd aanbod onderstreept.

Naar een efficiënter gezondheidsbeleid

Deze gegevens pleiten voor een herziening van het volksgezondheidsbeleid dat meer rekening houdt met het potentieel van vrij verkrijgbare gezondheidsproducten. De overgang van bepaalde geneesmiddelen op voorschrift naar vrij verkrijgbare geneesmiddelen (de zogenaamde “switch”) biedt een kans om het zorgsysteem te optimaliseren, waardoor medische middelen vrijkomen voor complexere aandoeningen en tegelijkertijd effectief wordt ingespeeld op veelvoorkomende gezondheidsbehoeften.

De uitdaging gaat veel verder dan economische overwegingen: het gaat om het bouwen van een gezondheidsmodel dat reactiever, toegankelijker en beter aangepast is aan de realiteiten van de moderne arbeidswereld.

Bron: BACHI – Belgian Association of the Consumer Healthcare Industry