58% van de werknemers verklaart dat vakantie voor hen een pure noodzaak is om de werkdruk en de druk van het hectische dagelijkse leven van zich af te zetten. 1 op de 3 vertrekt zelfs uitgeput met vakantie. Toch heeft bijna de helft van de werknemers nog contact met het werk tijdens hun vakantie.

Dat blijkt uit een studie van het onafhankelijke onderzoeksbureau iVox, in opdracht van een interimgroep, bij een representatieve steekproef van 400 werknemers. Twee op de drie werknemers geven aan dat de werkdruk erg hoog is. Eén op de drie vindt ook na de werkuren en tijdens het weekend niet voldoende rust. Vier op de tien werknemers ervaren werkdruk dan weer als een positief gegeven, omdat zij plezier beleven aan hun job.

Het vervagen van de grenzen tussen werk en privéleven door nieuwe werkvormen en technologieën biedt ons heel wat meer individuele vrijheid. Het is echter belangrijk dat werknemers en werkgevers hier bewust mee omgaan. Zo moet men voldoende ruimte laten tussen werk en vrije tijd of vakantie en het nodige doen om te ontspannen en te rusten.

Werkgevers kunnen erover waken dat er genoeg ruimte gelaten wordt voor rust en ontspanning tijdens en na de werkuren en dit te integreren in de bedrijfscultuur. Maar ook werknemers kunnen zelf voor rust zorgen. Dat kan makkelijk door niet continu mails te lezen en sms-berichten of telefoontjes te beantwoorden en voldoende rustmomenten in te plannen.

Vakantie als energiebron

Eén op de drie respondenten kan niet zonder vakantie, omdat men uitgeput is van het zware werkjaar. De meesten hebben vooral behoefte aan meer korte vakanties, maar één op de drie verkiest toch langere vakantieperiodes boven meer korte rustperiodes.

“Een druk leven vereist voldoende rustmomenten om te kunnen herstellen. Dat is van groot belang. Het is daarom onontbeerlijk om vakantie te nemen. Onderzoek wijst uit dat wie geen vakantie neemt, daar een gezondheidsprijs voor betaalt, soms jaren later. Werkdruk en stress zijn echter niet noodzakelijk negatief. Zo creëren uitdagingen positieve stress. Het belangrijkste is dat men tijdens stressvolle perioden ook voldoende erkenning en steun krijgt van management, collega’s en familie, én dat men zorgt voor voldoende energiebronnen, bijvoorbeeld via ontspannende activiteiten met vrienden, collega’s of sporten”, aldus professor Marijke Verbruggen (KU Leuven).

Ook tijdens de vakantie blijft het werk aanwezig. Bijna de helft heeft af en toe contact met het werk en één op de drie leest regelmatig zijn mails. Hoewel één op de drie het niet erg vindt om tijdens de vakantie iets te doen voor het werk, klagen evenveel werknemers erover dat het hen niet lukt het werk van zich af te zetten en volledig tot rust te komen.

De helft van de werknemers is er dan ook voorstander van om zijn gsm of laptop thuis te laten om zo ongestoord op verlof te kunnen vertrekken. Na de vakantie wacht veel werknemers een stressmoment, omdat bij drie op de vier het werk gewoon blijft liggen.

“De manier waarop men energie opdoet en herstelt van het drukke werkjaar is erg individueel. De ene haalt rust en energie uit afwisseling tussen werk en ontspanning, de andere wil beide volledig scheiden. Iedereen ontwikkelt hierin zijn eigen stijl of strategie. Heel belangrijk is hierbij dat werknemers voldoende keuzevrijheid en autonomie ervaren in hun professioneel leven”, aldus professor Verbruggen.

Actievere vakanties meer heilzaam

Bijna de helft van de werknemers stelt dat af en toe een langdurige werkonderbreking nodig is om langer te kunnen werken. De meerderheid vindt het daarom jammer dat het nemen van tijdskrediet voor dit type van werkonderbreking niet langer door de overheid aangemoedigd en gesteund wordt. Eén op de tien was tot voor de nieuwe regeling ook van plan om dit jaar effectief tijdskrediet voor zichzelf op te nemen. Meer dan de helft is er dan ook van overtuigd dat zonder deze vorm van tijdskrediet nog meer mensen een burn-out of depressie zullen krijgen.

“Vakantie helpt om de batterijen opnieuw op te laden, maar niet elke vakantie is even zaligmakend. Ook hier hangt het ervan af hoe men deze invult. Zo blijkt dat een actieve vakantie met veel sociale contacten of beweging en sport heilzamer is dan niets doen. Dit is belangrijker dan een zeer lange vakantie nemen. Wanneer het echter gaat om een gezondheidsprobleem, zoals bij chronische overspannenheid of burn-out, heeft men recht op ziekteverlof. Dat vraagt soms meerdere weken of zelfs maanden en dan is vakantie ontoereikend”, besluit professor Verbruggen.