De gemiddelde Vlaming zit meer dan 8 uur per dag en onderbreekt dat zitten veel te weinig. Bij de Vlamingen met een zittend beroep (60% van de actieve populatie) loopt dat zelfs op tot meer dan 9 uur. Vooral op de werkvloer zitten we te veel.

Dat blijkt uit een studie van Partena Ziekenfonds in samenwerking met Profacts. Fulltime zitten is nefast voor je gezondheid, zelfs als je daarna nog gaat sporten. Volgend op het onderzoek lanceert Partena Ziekenfonds ikziejewelzitten.be, een grootschalige bewustmakingscampagne.

Onderbelicht

Een gezonde levensstijl, dat is de combinatie van bewegen, gezonde voeding en niet roken. Maar ook het beperken van ons sedentair gedrag maakt daar deel van uit. Minder zitten is een gezondheidsaspect dat tot nu toe onderbelicht is gebleven. Daar wil Partena Ziekenfonds, in samenwerking met VIGEZ, verandering in brengen met de campagne ikziejewelzitten.be. Via een eenvoudige online zittest om je ‘zitprofiel’ te bepalen, gratis nieuwsbrieven op maat en gratis sms-coaching wil het ziekenfonds de Vlaming 4 weken lang uit hun stoel helpen. Op 4 weken kun je namelijk een gewoonte doorbreken.

Meer dan 9u per dag zitten: een fulltime job

Uit het onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de Vlamingen in de toekomst meer wil bewegen en minder wil zitten, bij de mensen met een zittend beroep is dat maar liefst 7 op de 10. Net daar wringt het schoentje want ze geven aan meer dan 9u per dag te zitten en het zitten beroep heeft daar de grootste aandeel in. De zittende tijd op het werk is 66 tot 75% van de totale zittijd, maar deze risicogroep zit bijvoorbeeld ook meer onderweg naar en van het werk dan mensen met een staand of actiever beroep. Ook in de vrije tijd en thuis is het erg verleidelijk om te blijven zitten. Denk maar aan de grote hoeveelheid tijd die we voor het scherm spenderen.

De meerderheid van de Vlamingen en vooral die met een zittend beroep, geeft aan zich hier zorgen over te maken en 8 op 10 beseft wel dat lang stilzitten ongezond is. Het aanbevelingsrapport van VIGEZ bevestigt ook dat te veel zitten slecht is voor je gezondheid. Zo beïnvloedt het je gemoedstoestand, de kwaliteit van je slaap en je zicht. Je hebt vaker last van nek- en rugklachten, hartproblemen en overgewicht. Ook diabetes type 2 en het ontwikkelen van bepaalde type kankers worden ermee in verband gebracht.

Werkgever kan faciliteren

Hoewel je zelf natuurlijk je levensstijl in handen hebt, kan de werkgever een heel belangrijke rol spelen in het faciliteren van minder zitten. Uit het onderzoek blijkt dat minder zitten op het werk weinig tot niet wordt gestimuleerd- en daar is men ontevreden over. Het aanbod is pover: een fietsvergoeding is er wel vaak, of een stimulans om de trap te nemen in plaats van de lift… Maar initiatieven als rechtopstaand werken of vergaderen, bewegingsoefeningen doen aan je bureau, georganiseerde initiatieven met collega’s, een ontspanningsruimte met verschillende spelmogelijkheden… die zijn er niet. Al is er wel een duidelijke interesse bij werknemers om minder stil te zitten op het werk.

Zitten is niet ‘braaf zijn’

Minder zitten en meer bewegen op de werkvloer is echter ook taboe. Als er al initiatieven zijn, dan maken werknemers er vaak geen gebruik van. Commentaren als “Ik heb geen tijd”, “niemand doet dit bij ons op het werk,” of “ik zou me onwennig voelen”, tonen aan dat we op bedrijfscultureel vlak nog een lange weg te gaan hebben. “We moeten af van het imago dat wie lang stilzit- of het nu om volwassenen of om kinderen gaat, ‘braaf’ is,” zegt Lynn Pellens, expert gezondheid bij Partena Ziekenfonds. Meer bewegen en minder zitten zal volgens de Vlamingen immers wel leiden tot zich fitter voelen (29%), gewicht verliezen (23%) en minder stress hebben en gelukkiger zijn (20%). “Er wordt gezegd dat zitten ‘het nieuwe roken’ is. Vroeger was roken namelijk net zo’n gewoonte: men wist wel dat het niet helemaal goed was voor de gezondheid, maar iedereen deed het want het zat zo ingebakken in onze cultuur. Als werknemers en werkgevers zich bewust worden van de voordelen voor je gezondheid, kan de switch snel gemaakt worden. Gezonde werknemers zijn immers ook economisch belangrijk, denk maar aan de huidige situatie van het toenemend aantal langdurig zieken, en het feit dat mensen langer aan de slag zouden moeten blijven.”

Klein beginnen, grote resultaten

Een bureau waaraan je staand kan werken, is fijn, maar niet meteen voor elk bedrijf en elke werknemer weggelegd. Toch zijn er kleine dingen die je kunt doen om je minder stil te zitten: haal telkens een glas water in plaats van een hele karaf. Sta op om je collega iets te vragen in plaats van te e-mailen. Of waarom niet een koffie halen op een andere verdieping? Met de trap natuurlijk. En ook thuis is minder zitten makkelijker dan je denkt. Eén tv-avond vervangen door een avondwandeling is een mooi begin. Of leg je smartphone of de afstandsbediening van de tv wat verder weg. Kleine trucs die je uit je stoel lokken, maken snel een groot verschil voor je gezondheid.