In 2022 kreeg 18,8% van de medewerkers te maken met verbale agressie op de werkvloer. Dat blijkt uit een onderzoek van hr-dienstengroep Liantis bij 9.302 medewerkers. Opvallend: vooral mannen (23,1%) rapporteren dat ze te maken kregen met geroep op de werkvloer en ook leidinggevenden (26,3%) hadden ermee te kampen.

Werd je in het afgelopen jaar geconfronteerd met verbale agressie op het werk in de vorm van geroep door collega’s of leidinggevenden? Die vraag stelde hr-dienstengroep Liantis in 2022 aan 9.302 medewerkers in het kader van psychosociaal welzijn op de werkvloer. Bedrijven en organisaties zijn immers verplicht om psychosociale risico’s in hun onderneming in kaart te brengen.

In totaal stelt 18,8% van de bevraagde medewerkers dat ze geconfronteerd werden met geroep door collega’s of leidinggevenden. Dat aantal blijft relatief stabiel ten opzichte van 2021: toen ging het om 18,7%. “Het aantal ligt wel nog steeds een stuk lager dan voor de coronaperiode”, verduidelijkt Marco Vandamme, expert psychosociaal welzijn bij Liantis. “In 2019 ging het bijvoorbeeld nog om 23%. Mogelijke oorzaak voor de daling is dat sinds corona hybride werken meer is ingeburgerd en we mekaar daarom dus ook minder fysiek zien op de werkvloer. Hierdoor was er minder kans op een conflict op de werkvloer zelf.”

Mannen versus vrouwen

Opvallende vaststelling: uit de cijfers van 2022 blijkt dat mannen vaker geroep rapporteren dan vrouwelijke collega’s. Het ging om 23,1% bij de mannen terwijl het bij de vrouwen in datzelfde jaar om 16% ging. Uit een analyse van de gegevens op lange termijn, blijkt dat het aantal mannen dat verbale agressie rapporteert al sinds 2016 systematisch hoger ligt dan het aantal vrouwen dat hiermee geconfronteerd wordt.

“Dit zijn patronen die we verder moeten onderzoeken. Mogelijk oorzaak is de invloed van de sectoren. In sectoren zoals de industrie of nijverheid, sectoren met proportioneel gezien meer mannen, zal men makkelijker de stem verheffen om boven het lawaai van toestellen of machines uit te komen. Roepen zit dan misschien ook meer in de communicatiecultuur ingebakken en zal dus proportioneel gezien vaker voorkomen. Mogelijk ook wanneer er zich conflicten voordoen tussen medewerkers”, verduidelijkt Marco Vandamme.

Roepen tegen je baas?

Uit de analyse blijkt dat mensen in leidinggevende functies vaker verbale agressie ervaren dan collega’s in niet-leidinggevende functies. Dat lijkt misschien opvallend, maar hoeft volgens experts ook niet helemaal te verbazen. “Als leidinggevende moet je vaak het functioneren van anderen beoordelen. Dit betekent dat je, als leidinggevende, vaker dan iemand anders, je collega’s moet aanspreken als ze hun werk niet volgens de opgelegde standaarden afwerken of wanneer ze gebrekkig functioneren. Zo’n gesprek kan soms moeilijk zijn en de gemoederen raken al eens verhit. En dan krijgt een leidinggevende het soms zwaar te verduren. Bovendien heeft de leidinggevende ook een rol als verzoener en moet hij of zij dus ook vaak tussenkomen als er conflicten zijn in het team. Goede raad: probeer altijd kalm te blijven. Geroep of getier is nooit de beste carrièrezet. Merk je dat je stressniveau piekt en je even time-out moet nemen? Zeg dat dan gewoon en trek je even terug. Wanneer je weer kalm bent, kan je opnieuw contact opnemen met de andere persoon om het gesprek rustig verder te zetten”, aldus Vandamme.

Goed beleid kan helpen

Volgens Liantis is het een goede zaak om op organisatieniveau een gedragscode uit te werken en de afspraken in een beleid te gieten. Hier kan je als werkgever duidelijkheid scheppen over welk gedrag aanvaardbaar is en wat niet. Daarnaast geeft Liantis aan dat het belangrijk is om een cultuur binnen het bedrijf te creëren waarbij medewerkers elkaar makkelijk en laagdrempelig aanspreken. “Zie je twee collega’s een verhitte discussie voeren? Spreek ze dan aan en vraag of alles oké is. Zie je dat een collega tegenover een andere collega roept? Spreek deze mensen hierop aan. Bied ondersteuning en ga in dialoog, met elkaar of de leidinggevende. Dit is niet altijd evident, maar een gedoogbeleid zal op termijn alleen maar nefast zijn voor het welzijn van alle betrokken partijen op de werkvloer”, besluit Marco Vandamme van Liantis.