In onze dagelijkse gesprekken met de vooraanstaande mensen die verantwoordelijk zijn voor People Management in onze bedrijven, twijfelt niemand aan het belang van gegevens in de meeste HR-disciplines: werving, training, personeelsplanning, gezondheid en welzijn, prestatiemonitoring, etc. Alle processen die te maken hebben met de dimensies mens en organisatie veranderen en vertrouwen nu op de kracht van gegevens om de besluitvorming te voeden. Het is gewoon essentieel.

En toch zijn er nog veel bedenkingen en vooral veel ongemak over wat we het HR Data-tijdperk noemen. Er zijn geen vragen over het principe: natuurlijk moet je je er sterk voor maken. Maar je moet er ook voor zorgen dat je er niet aan begint zonder solide humanistische overtuigingen. En welke zijn dat?

Anticiperen is de basisregel van management.

Het is iets waar we allemaal aan gewend zijn: het lot van degenen die ‘verantwoordelijk’ zijn voor People Management is om achter de feiten aan te lopen… met het onvermijdelijke onplezierige gevoel altijd een stap achter te lopen. HR Data is het antwoord op dit terugkerende probleem en geeft ons de informatie die we nodig hebben om verwachtingen en gedrag te begrijpen.
Idealiter helpt het ons om van een positie waarin we onderworpen zijn aan de spanningen die worden uitgeoefend op individuen en teams, naar een positie waarin we erop kunnen anticiperen.

Om dit te bereiken moeten we natuurlijk ons vermogen ontwikkelen om de enorme stroom gegevens te structureren – het risico van overstromingen is nooit ver weg als we proberen te meten wat irrelevant is! – en om deze informatie te gebruiken met de intelligentie die ons op een goede dag kenmerkt.

HR Data zijn niet noodzakelijkerwijs de waarheid

Wat we kunnen vinden in HR Data zijn ‘patronen’. Wat betekent dat?
Laten we niet in de val van determinisme trappen. Gegevens stellen ons in staat om trends te identificeren en de dynamiek van onze organisaties te begrijpen. Het belicht de impact van onze acties, waar we vroeger dachten dat de menselijke factor een volkomen onnauwkeurige wetenschap was.

HR Data gebruiken als een vrederechter die uitspraak doet in ingewikkelde situaties is niet de beste optie. Vanuit een voorspellend oogpunt kan het een probleem detecteren. Het is echter niet genoeg om de redenen te begrijpen waarom onze collega’s op een bepaalde manier handelen.

Zonder het aan te vullen met uitwisseling en overleg, kan het zelfs gevaarlijk zijn. Laten we dus begrijpen dat gegevens – in People Management en elders – nooit de conclusie zijn. Ze voeden het debat. Ze beëindigen het debat niet. Ze openen de dialoog. Ze beëindigen hem niet.

Kiezen tussen de Augmented HRD en de Sapiens Sapiens HRD?

Technologische innovatie vormt een enorme uitdaging voor People Managers, en dit is niet te wijten aan een principiële afkeer van platforms of tools. Innovatie dwingt ons om onze prioriteiten te herzien en te definiëren in termen van ethiek en verantwoordelijkheid als werkgever. Een recent voorbeeld is Artificial Intelligence, dat er vroeg of laat toe zal leiden dat we moeten beslissen welke taken voorbehouden zijn aan mensen en welke worden uitbesteed aan virtuele agenten. De kwestie van HR Data vormt geen uitzondering op de regel.

Over wat voor soort humanisme hebben we het als het gaat om het aangaan van deze uitdaging? Dat van het verbeterde wezen dat de GAFAM-strategie inspireert? Of dat van de goede oude Sapiens Sapiens die zo goed mogelijk probeert om niet verslonden te worden door onze eigen ontdekkingen?

Het combineren van HR-gegevens met onze humanistische overtuigingen betekent in feite het herontdekken van een gevoel van anticipatie en het herwinnen van de controle over de informatiestroom. De aanpak is heel eenvoudig.

Hoe reageren we op degenen die ons wijzen op de risico’s van dehumanisering van datagestuurd people management en ons eraan herinneren dat “achter de Data mensen zitten”?
We willen hen vertellen dat “vóór of vóór Data (en niet erachter), er mensen zijn!

We vergeten nooit waarom bedrijven en hun medewerkers op ons rekenen. We zijn er om hen te dienen, met Data en met alle andere middelen die onze grenzeloze creativiteit kan bedenken.

Jean-Paul Erhard