Arbeidsongevallen gebeuren vooral bij nieuwkomers, arbeiders en voornamelijk in kleine bedrijven. Dat zijn maar enkele van de resultaten uit een onderzoek dat Liantis deed op basis van meer dan 200.000 arbeidsongevallen in ons land. Dit onderzoek werd gesteund door het Fonds Abefradoc – Benevermedex en beheerd door de Koning Boudewijnstichting.

“Dankzij deze inzichten kunnen we gerichter inzetten op preventie en de Belgische werkvloer nog een stuk veiliger maken”, aldus Tom Geens van Liantis.

Onderzoekers van Liantis analyseerden meer dan 216.000 meldingen van arbeidsongevallen tussen 2014 en 2023. Hiervoor combineerden ze data uit deze meldingen met gegevens en loonadministratie van hun preventiedienst en hun sociaal secretariaat.

Uit de analyse blijkt dat minder ervaren werknemers, minder dan 1 jaar in dienst, beduidend vaker een arbeidsongeval melden, zelfs 40% meer. Voor elke 10 meldingen bij ervaren medewerkers, zijn er ongeveer 14 bij hun minder ervaren collega’s. Ook het type contract speelt een rol: werknemers met een contract van bepaalde duur melden 20% meer ongevallen dan zij met een contract van onbepaalde duur. De combinatie van weinig ervaring én een tijdelijk contract blijkt zeer risicovol: deze groep heeft maar liefst 80% meer kans op een arbeidsongeval.

“Deze cijfers onderstrepen het belang van een doordachte onboarding (onthaalbeleid) en duidelijke communicatie over risico’s op de werkvloer. Werkgevers doen er goed aan om extra aandacht te besteden aan nieuwe en tijdelijke medewerkers. Een goede introductie en heldere veiligheidsinstructies kunnen het verschil maken tussen een veilige start en een vroeg arbeidsongeval”, aldus Bart Muylle, preventieadviseur arbeidsveiligheid.

Arbeiders vs bedienden

Nog blijkt een opvallend verschil tussen bedienden en arbeiders. De kans op een melding is bij arbeiders dubbel zo groot als bij bedienden. “Dat is geen verrassing,” zegt onderzoeker Tom Geens. “Maar het toont wel aan dat er nog steeds aandacht moet zijn voor verbeteringen in de arbeidsomstandigheden van arbeiders. Ondanks de vooruitgang in veiligheid op de werkvloer blijven zij vaak het slachtoffer van incidenten.”

De sectoren

“Nieuwe cijfers tonen aan dat arbeidsongevallen in België disproportioneel vaak voorkomen in de bouw, industrie en zorgsector. Medewerkers uit deze sectoren lopen een aanzienlijk hoger risico wanneer we over aanvaarde ongevallen spreken. In vergelijking met sectoren met een laag risico, zoals horeca of informatie en communicatie, is het verschil opvallend: voor elke 10 arbeidsongevallen in deze laagrisicosectoren, doen zich er gemiddeld 23 voor in de industrie en zelfs 26 in de bouw- of zorgsector.” aldus Tom Geens, onderzoeker bij Liantis.

Wat vooral opvalt, is dat de zorgsector bijna evenveel arbeidsongevallen rapporteert als de bouw, een sector die traditioneel als risicovol wordt beschouwd. “Het gaat niet alleen om fysieke belasting, maar ook om andere types letsels. Waar we ook rekening mee moeten houden, is dat in ziekenhuizen zelfs kleine letsels snel gemeld en medisch opgevolgd worden, wat leidt tot meer geregistreerde ongevallen. Dat is goed voor de zorg voor het personeel, maar het toont ook aan dat preventie in deze sector voldoende aandacht moet blijven krijgen.”

Op de weg of op de werkvloer?

Het onderzoek biedt heel wat interessante inzichten. De eerste is het feit dat 85% van de ongevallen wel degelijk op de werkvloer gebeurt. Belangrijk om te weten: ook ongevallen die gebeuren tijdens het woon-werkverkeer worden immers gekwalificeerd als arbeidsongevallen. “Maar we zien dus uit de studie dat het merendeel van de arbeidsongevallen wel degelijk te maken heeft met het werk en de risico’s die daar zijn”, besluit Tom Geens, manager research & analytics bij Liantis.

Bron: Liantis