VDAB is sinds 2016 bevoegd voor de controle en sanctie van het zoekgedrag van werkzoekenden. Zowel binnen de bemiddeling, als binnen de Controledienst van VDAB, worden werkzoekenden steeds meer gestimuleerd om het zoekgedrag bij te sturen. Samen zijn de sancties en signalen die daaruit volgen in de eerste helft van 2018 goed voor een stijging van 33% in vergelijking met de eerste helft van 2017.

VDAB boekt vooral vooruitgang op het proactief bijsturen van het zoekgedrag voordat een dossier wordt overgemaakt naar de Controledienst van VDAB, met een stijging van 57% in vergelijking met dezelfde periode van het jaar ervoor. Gecombineerd met de daling in de werkloosheidscijfers, beoordeelt VDAB dit resultaat als positief. Er wordt korter op de bal gespeeld, een evolutie die VDAB nog wil versterken in de toekomst.

VDAB koos er expliciet voor om de opvolging van het zoekgedrag fundamenteel anders te organiseren dan in het verleden en integreerde de controle van het zoekgedrag in het bemiddelingsproces. Een vergelijking maken met andere regio’s is daarom niet mogelijk.

VDAB heeft als doelstelling de werkzaamheidsgraad te verhogen en wil zoveel mogelijk mensen aan het werk krijgen. Het sanctioneren is daarbij een middel, maar geen doel op zich. Het vertrekpunt is steeds de bemiddeling, het helpen in de zoektocht naar werk. Daarvoor kunnen VDAB en partners putten uit een breed aanbod van competentieversterking, werkplekleren, sollicitatie-opdrachten,… . Maar als de werkzoekende niet mee wil, laat de geïntegreerde opvolging en controle toe om consequent het zoekgedrag op te volgen en indien nodig te sanctioneren.

Opvolgen en activeren

VDAB wil de werkzoekende zoveel mogelijk stimuleren zijn of haar zoektocht naar werk zelf in handen te nemen. Voor hen bij wie de zoektocht niet zo vlot verloopt, is er extra ondersteuning mogelijk. Er worden dan onmiddellijk afspraken gemaakt met de werkzoekende. Deze afspraken zijn niet vrijblijvend. Alle werkzoekenden kunnen om ondersteuning vragen, maar het zijn werkzoekenden met werkloosheids- of inschakelingsuitkeringen en werkzoekenden in beroepsinschakelingstijd die gevat worden door de controle op het zoekgedrag naar werk.

Wanneer een werkzoekende de afspraken niet nakomt, bijvoorbeeld door te vaak afwezig te zijn of bij negatieve sollicitatiefeedback, kan de VDAB-bemiddelaar besluiten om een werkzoekende meer formeel op te volgen en krijgt de werkzoekende een eerste of tweede signaal om het zoekgedrag bij te sturen. Als dit niet gebeurt, dan wordt het dossier overgemaakt aan de onafhankelijke VDAB-controledienst. Na deze transmissie volgt mogelijk een sanctionering. Een sanctie betekent een formele verwittiging of een tijdelijke of definitieve opschorting van (een deel van) de uitkering.

VDAB zet in op het bijsturen van het zoekgedrag

Sinds de start in 2016 zijn er duidelijke stappen gezet. In maart 2017 stelde VDAB een actieplan op om het zoekgedrag gericht en efficiënt op te volgen. Deze aanpak werpt zijn vruchten af, zo blijkt uit de recentste cijfers.

Het aantal transmissies stijgt gestaag over de hele periode: tussen 2016 en 2017 met 14%. In de eerste helft van 2018 kreeg de Controledienst van VDAB 16.716 transmissies binnen. VDAB verwacht op basis van de recentste cijfers een nivellering van het aantal transmissies, dit door een verhoogde inzet om het zoekgedrag proactief bij te sturen binnen de bemiddeling en door de sterk dalende werkloosheid in Vlaanderen.

Tussen 2016 en 2017 steeg het aantal sancties met 63%. 8.182 werkzoekenden kregen tijdens de eerste helft van 2018 een sanctie. Dit is een stijging van 11% in vergelijking met dezelfde periode van vorig jaar. Daarnaast merken we ook een toenemend aantal signalen van bemiddelaars aan werkzoekenden (binnen het bemiddelingsproces) om hun zoekgedrag bij te sturen alvorens er overgegaan wordt tot overdracht aan de Controledienst, nl. een stijging van 48% tussen 2016 en 2017. Het eerste semester van 2018 kregen 11.559 werkzoekenden een signaal om het zoekgedrag bij te sturen, een stijging van 57% ten opzichte van dezelfde periode het jaar ervoor.

Samen zijn de sancties en signalen om het zoekgedrag bij te sturen goed voor een stijging van 33% in vergelijking met de eerste helft van 2017, namelijk 19.741 in de eerste helft van 2018 in vergelijking met 14.777 in dezelfde periode vorig jaar. VDAB boekt vooral vooruitgang op het proactief bijsturen van het zoekgedrag voordat een dossier wordt overgemaakt naar de Controledienst van VDAB.

VDAB speelt dus duidelijk korter op de bal, een evolutie die men nog wil versterken in de toekomst. Het aantal vacatures neemt toe terwijl het aantal werkzoekenden daalt. De mismatch tussen de profielen van de werkzoekenden en wat de werkgevers vragen wordt groter. VDAB wil deze mismatch wegwerken door werkzoekenden bij te scholen en werkgevers te sensibiliseren om werkzoekenden op hun werkvloer te laten opleiden.

Bron : VDAB