Belgische werknemers vinden dat hun werkgever het respecteert als ze na de uren niet bereikbaar willen zijn. Toch blijft 64% moeite hebben met deconnecteren van het werk. Vooral twintigers en dertigers kunnen hun werk moeilijk loslaten. Niet alleen tijdens de werkweek, maar ook in verlofperiodes. 1 op de 5 volgt nog telefoons en mails op tijdens verlof.

“Zelfs als je de mailserver afsluit na 18u, betekent dat niet automatisch dat werknemers hun werk thuis helemaal kunnen vergeten. Het is dus een gedeelde verantwoordelijkheid, waar zeker ook de werknemer een belangrijk aandeel in heeft”, zeggen experten van Acerta.

De Arbeidsdeal, die de federale regering in februari afklopte, voorziet in het ‘deconnectierecht’ voor werknemers. Concreet: de Belg heeft het recht om offline te gaan na de werkuren en niet te reageren op telefoons of mails die dan binnenkomen. De sociale partners onderhandelen momenteel hoe de afspraken hierover in collectieve arbeidsovereenkomsten worden vastgelegd. Uit een onderzoek van Acerta blijkt dat er terecht aandacht wordt voor gemaakt in de arbeidsdeal. Meer dan zes op de tien (64%) Belgen heeft op dit moment moeite om te deconnecteren van het werk. Twee jaar geleden was dat nog 58%. Van de Belgen die na de uren nog steeds met hun werk bezig zijn, kan 47 % soms niet loskoppelen. 17% – één op de zes – kan zijn werk nooit vergeten.

Spiegelbevraging bij werknemers 2022

Jochen Bessemans, manager Boost Your Talent van Acerta Consult: “We kunnen er niet omheen dat thuiswerk een belangrijke rol speelt in het al dan niet kunnen loskoppelen van het werk na de uren. Sommigen hebben er absoluut geen problemen mee, anderen vinden het moeilijker om te deconnecteren na een thuiswerkdag dan na een dag op kantoor. 39% van de werknemers die altijd moeite heeft met deconnecteren ziet in thuiswerk inderdaad een versterkende factor, maar nagenoeg evenveel mensen (37%) zeggen dat het eigenlijk geen verschil maakt of ze nu van kantoor of van thuis werken. Bedrijven kunnen niet met ‘one size fits all’ maatregelen de problemen rond deconnectie oplossen. De vraag is immers waarom iemand niet kan of wil deconnecteren. Als iemand door zijn/haar job gebeten is, is het niet fout om meer dan enkel tijdens de reguliere uren met hun werk bezig te zijn – bezig zijn met het werk geeft zin aan hun leven. Maar als iemand altijd geconnecteerd blijft uit schrik voor de baas, voor het vervolg van de carrière, onder druk van klanten, dan zit er natuurlijk wel structureel iets fout. ”

Werkgevers geven goeie voorbeeld

Nochtans kan 76% van de werknemers beslissen wanneer ze mails beantwoorden tijdens een werkdag en krijgen ondernemingen een gemiddelde score van 7 op 10 voor wat betreft het respecteren en bewaken van bereikbaarheid van zijn/haar medewerkers. De leidinggevende of manager heeft hierin zeker een voorbeeldrol te spelen. Ook als er specifiek maatregelen worden genomen omtrent deconnectie, is dit voor 72% van de medewerkers voldoende en zijn het de juiste maatregelen.

Vooral deconnectieproblemen bij jonge ouders

De aandachtspunten zijn het grootst bij de leeftijdsgroepen van de twintigers en dertigers – niet toevallig vaak ouders met jonge kinderen. Onder de twintigers heeft 82 % soms of altijd moeite om te deconnecteren, bij de dertigers is dat 67 %. Bij de vijftigers (57 %) en de zestigplussers (51 %) liggen de cijfers beduidend lager.
Mails en telefoons tijdens vakantie

Ook al neemt de werkgever voldoende actie om deconnectie te bevorderen, toch volgt één op de vijf (21%) nog de mailbox op tijdens hun vakantie of na de uren. Eén op de vijf beantwoordt ook werktelefoontjes tijdens de vakantie.

Jochen Bessemans: “Werkgevers zetten zeker al in op échte autonomie voor medewerkers, dat blijkt uit deze cijfers. Ze kunnen dit proces nog versterken door op maat te werken. Opgelegde deconnectie, door bijvoorbeeld het mailverkeer af te sluiten na 18 uur, past niet in dat plaatje. Mensen moeten mogen aangeven wat voor hen werkt en op basis daarvan kunnen er dan duidelijke afspraken worden gemaakt, onder andere over bereikbaarheid en beschikbaarheid bij thuiswerk en na de kantooruren en welk communicatiekanaal je best gebruikt voor welke urgentie. Een belangrijk deel van de verantwoordelijkheid om te deconnecteren na de werkuren, ligt bij de werknemer zelf, zo blijkt uit ons onderzoek.”

Bron: de gegevens komen uit een jaarlijks onderzoek dat ACERTA door het onderzoeksbureau Indiville liet uitvoeren bij meer dan 2000 werknemers. De data werden gewogen om representatief te zijn voor de werkende Belgische bevolking, naar geslacht; leeftijd, taal en statuut. Deze liep van 26 januari tot 9 februari 2022.