In november 2021 telde Brussel 85.477 werkzoekenden. Dat zijn er 4,9% minder dan in november 2020. De jeugdwerkloosheid (<25) daalt nog sterker, met 10,2%. De Brusselse werkgevers meldden de voorbije maand 6.112 vacatures bij Actiris, bijna drie keer zo veel (+192,6%) als november vorig jaar. De sterke toename van het aantal werkaanbiedingen is aan de ene kant te danken aan een aantrekkende arbeidsmarkt, aan de andere kant aan een verbeterde registratie van werkaanbiedingen, vooral interimvacatures.
Eind november telt het Brussels Gewest 85.477 werkzoekenden en heeft het een werkloosheidsgraad van 14,9%. Dit komt neer op een daling op jaarbasis (-4.446 personen, -4,9%). Op maandbasis noteren we een daling van -2.279 personen (-2,6%). De jongerenwerkloosheidsgraad bedraagt op zijn beurt 23,2%. Brussel telt 8.952 jonge werkzoekenden in november 2021, 1.018 personen minder dan een jaar geleden (-10,2%).
Dat de instroom in de klassieke werkloosheid voorlopig niet sterk stijgt wordt verklaard door het feit dat het effect van de Covid-19-crisis momenteel voornamelijk wordt geregistreerd in termen van tijdelijke werkloosheid en overbruggingsrechten. Vele werkgevers doen een beroep op tijdelijke werkloosheid, omdat hun activiteiten stilgevallen zijn na de dringende maatregelen die werden genomen om de verspreiding van het coronavirus in te dijken. Op het hoogtepunt van de gezondheidscrisis, oftewel in april, waren er ongeveer 1.135.000 tijdelijk werklozen in België, waaronder ongeveer 92.000 Brusselaars (ongeveer 27% van de Brusselse werknemers). Wat het overbruggingsrecht betreft, hebben in april ook ongeveer 388.000 zelfstandigen een overbruggingsrecht ontvangen, waaronder 49.000 Brusselaars (oftewel 57% van de zelfstandigen in Brussel).
Dit heeft als gevolg dat de klassieke werkloosheidscijfers voorlopig minder sterk variëren. Door middel van tijdelijke werkloosheid kunnen ondernemingen immers massale ontslagen vermijden. Om recht te hebben op een tijdelijke werkloosheidsuitkering hoeven werkzoekenden niet ingeschreven te zijn bij de openbare tewerkstellingsdiensten.
De werkloosheidsgraad
Eind november 2021 bedraagt de werkloosheidsgraad in het Brussels Gewest 14,9% (14,1% voor de mannen en 15,8% voor de vrouwen). In november 2020 bedroeg de werkloosheidsgraad 15,8%.
De werkloosheidsgraad is gemeten op basis van de meest recente beschikbare gegevens van de beroepsbevolking. Deze wordt berekend aan de hand van de gegevens van de Nationale Bank en van de Enquête naar de arbeidskrachten van de FOD Economie. Op basis van een kruising van deze gegevens stellen we een stijging vast van de werkende beroepsbevolking in 2020 van 0,9% ten opzichte van het jaar daarvoor.
Kenmerken en evolutie van de niet-werkende werkzoekenden
Eind november 2021 telt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 85.477 niet-werkende werkzoekenden (NWWZ). Dit komt neer op een daling op jaarbasis (-4.446 personen, -4,9%).
De instroom in de werkloosheid bedraagt voor de maand november 8.079 personen (6.201 herinschrijvingen en 1.878 nieuwe inschrijvingen). Daartegenover staat een uitstroom van 10.358 personen. Op maandbasis komt dit neer op een daling van het aantal NWWZ met -2.279 personen (-2,6%).
Het Brussels Gewest telt 53.548 werkzoekenden die een uitkering hebben aangevraagd (WZUA), 5.408 jongeren in beroepsinschakelingstijd en 26.521 andere NWWZ die verplicht of vrij zijn ingeschreven.
In deze laatste categorie (“andere NWWZ”) vinden we personen terug die nog geen inschakelingsuitkering hebben ontvangen (die een aanvraag hebben ingediend bij de RVA), personen die uitgesloten werden van werkloosheidsuitkeringen en die zich opnieuw zijn komen inschrijven bij Actiris, personen met een leefloon en personen zonder vervangingsinkomen. We vermelden dat een belangrijk deel van deze werkzoekenden afhankelijk zijn van de OCMW’s of nog geen enkel vervangingsinkomen hebben.
Actiris kan, via een rechtstreekse gegevensstroom afkomstig van de POD Maatschappelijke Integratie, de werkzoekenden identificeren die op dit moment of in een recent verleden recht hebben op een leefloon of equivalent. Van de 85.477 ingeschreven NWWZ in november 2021 waren er 11.071 werkzoekenden gebruikers van het OCMW (hetzij 13,0% van het totaal van de NWWZ). Dit aandeel is hoger bij de jongeren: onder de 8.952 jonge NWWZ, zijn er 2.061 gebruikers van het OCMW, hetzij 23,0%.
We stellen een daling vast op jaarbasis van de uitkeringsgerechtigde werkzoekenden (WZUA) met 8,9%. We stellen ook een daling vast van het aantal jongeren in beroepsinschakelingstijd op jaarbasis (-1.055 personen, -16,3%). Het aantal andere NWWZ steeg op jaarbasis met 7,4%.
Stijging van het aantal rechtstreeks ontvangen werkaanbiedingen
Actiris ontving in november 2021, 6.112 werkaanbiedingen rechtstreeks. Dit is een stijging is van 192,6% vergeleken met november 2020 en van 159,0% ten opzichte van november 2019. Ook zonder rekening te houden met de WA van het type “Interim” blijft het duidelijk een hoger aantal dan in november 2020 (+107,9%) en in vergelijking met november 2019 (+74,7%).
Hoewel de gezondheidscrisis het aantal ontvangen WA aanzienlijk heeft doen dalen, met name in bepaalde sectoren zoals de horeca en de handel, is de laatste maanden opnieuw een aanzienlijke toename van het aantal WA geconstateerd.
De laatste maanden is het volume van rechtstreeks door Actiris ontvangen WA immers aanzienlijk gestegen. De belangrijkste verklaring hiervoor heeft te maken met een verbeterde registratie van het aantal interim- WA. In november registreerde Actiris 2.208 ontvangen interim-WA, terwijl dit er vorig jaar nog 211 waren en 125 in november 2019.
De toename van het aantal ontvangen WA kan echter ook worden verklaard door een geleidelijk en steeds duidelijker herstel van de economische activiteit, bijvoorbeeld in de sectoren horeca, handel, transport en bouw.
Sterke stijging van het aantal onrechtstreeks ontvangen werkaanbiedingen wegens veranderde criteria voor automatische ontvangst voor werkaanbiedingen komende van de VDAB
Sinds oktober trekt Actiris werkaanbiedingen van VDAB bij binnen volgens bredere criteria dan daarvoor het geval was: geen beperking meer tot knelpuntberoepen, tot werkaanbiedingen langer geopend dan 40 dagen, of tot werkplaats in het Brussels Gewest of de Rand. Dit heeft geleid tot een sterke stijging van het aantal werkaanbiedingen dat via de VDAB werd ontvangen. In november ging het om 65.625 werkaanbiedingen, tien keer het aantal van november 2020.
Hierdoor is dus ook het totale aantal werkaanbiedingen (inclusief de via de VDAB en Forem en partnersites ontvangen werkaanbiedingen) sterk gestegen.
Bron: Actiris