Op 31 december 2024 telde België 1.299.825 zelfstandigen (835.191 mannen en 464.634 vrouwen), dit zijn er 20.655 meer dan het jaar ervoor. Zoals al meer dan twee decennia het geval is, blijft het aantal zelfstandigen stijgen. Deze groei geldt voor alle categorieën van aangeslotenen, maar is vooral geconcentreerd in de sectoren van de vrije beroepen, de nijverheid en de diensten. Terugblik op de andere grote trends in 2024.

Het aantal zelfstandigen in hoofdberoep stijgt met 0,35 % (van 798.724 naar 801.544). Deze stijging betreft zowel de activiteiten in hoofdberoep die door mannen (+ 0,21 %) als door vrouwen (+ 0,63 %) worden uitgeoefend.

Het aantal zelfstandigen in bijberoep kent in 2024 ook een toename: van 332.676 in 2023 naar 341.591 in 2024. Hoewel het aantal mannelijke bijberoepers is gestegen van 186.419 naar 189.848 (+ 1,84 %), is vooral het aantal vrouwelijke bijberoepers aanzienlijk toegenomen, namelijk van 146.257 naar 151.743 (+ 3,75 %).

Het jaar 2024 wordt echter vooral gekenmerkt door een stijging van 6,04 % van het aantal zelfstandigen die na de pensioenleeftijd blijven werken (van 147.770 in 2023 naar 156.690 in 2024). De stijging bij de mannen bedraagt 5,80 % (van 109.737 naar 116.098) en 6,73 % bij de vrouwen (van 38.033 naar 40.592).

Toename van het aantal gepensioneerde zelfstandigen

In het stelsel van de zelfstandigen neemt het totale aantal gepensioneerden toe van 595.937 in 2023 naar 611.342 in 2024 (tellingsdatum = 1 januari).

De toename van het aantal gepensioneerde zelfstandigen betreft personen die een rustpensioen genieten aan het alleenstaandenbedrag (zowel bij de gehuwden als bij de ongehuwden). Er wordt echter een daling waargenomen van de pensioenen aan het ‘gezinsbedrag’, van de gecombineerde rust- en overlevingspensioenen, van alleen overlevingspensioenen en van de overgangsuitkeringen.

“Het belang van zelfstandig werk in België blijft toenemen, zoals de cijfers voor 2024 opnieuw aantonen. De toename van het aantal zelfstandigen dat actief is na de pensioenleeftijd is opmerkelijk: ze overtreft voor het tweede jaar op rij de toename van het aantal zelfstandigen in bijberoep.” verklaart Anne Vanderstappen, Administrateur-generaal van het RSVZ

Stijging van de gemiddelde netto-inkomsten in alle bedrijfstakken

De gemiddelde belastbare netto-inkomsten, die als basis dienen voor de berekening van de sociale bijdragen, zijn in 2024 gestegen. De gemiddelde referte-inkomsten van 2021 (die als basis dienen voor de berekening van de voorlopige bijdragen voor 2024) bedroegen namelijk 22.597,18 euro, wat neerkomt op een stijging van 5,06 %. Ter vergelijking: de gemiddelde referte-inkomsten van 2020 (voorlopige bijdragen 2023) bedroegen 21.508,67 euro.

De verschillen tussen sectoren blijven aanzienlijk, maar alle bedrijfstakken kenden een stijging ten opzichte van 2023. De hoogste gemiddelde referte-inkomsten zijn terug te vinden in de sector van de vrije beroepen: 29.245,43 euro.

Stabiliteit van het aantal zelfstandigen van vreemde nationaliteit

Op 31 december 2024 telde België 165.826 aangesloten zelfstandigen en helpers van vreemde nationaliteit. Vergeleken met 2023 gaat het over een stijging met 389 eenheden of +0,24%. De Roemeense, Nederlandse en Franse nationaliteiten zijn het sterkst vertegenwoordigd. Het aantal Roemenen is echter gedaald vergeleken met 2023 (een daling van –2,82%: van 41.797 in 2023 naar 40.618 in 2024). Vergeleken met vorig jaar kent het aantal Nederlanders een kleine stijging (van 20.577 in 2023 naar 20.670 in 2024 of +0,45%), net als het aantal Fransen (van 19.051 in 2023 naar 19.501 in 2024 of +2,36%).

Meer dan een kwart van de starters in 2024 is van vreemde nationaliteit

Het begrip ‘starter’ omvat de nieuwe aansluitingen, de hervattingen van activiteit en de ambtshalve aansluitingen. In 2024 waren er 123.088 starters, dit is 0,15% minder dan in 2023. Van dit totale aantal hebben 33.528 personen een vreemde nationaliteit. Dit aantal is gedaald ten opzichte van 2023, maar vertegenwoordigt nog steeds 27,24% van alle starters, ofwel meer dan een kwart. Onder de groep niet-Belgische starters blijft de Roemeense nationaliteit in 2024 de 1e plaats bezetten in de rangschikkingvan “grootste vertegenwoordiging van niet-Belgische nationaliteit” met 11.013 starters. Ten opzichte van 2023 (12.331 Roemeense starters) is dit echter een daling van 10,69%. In dezelfde rangschikking blijft Nederland op de 2e plaats staan (van 2.617 in 2023 naar 2.598 in 2024 of – 0,73 %, en Frankrijk op de 3e plaats (van 2.355 in 2023 naar 2.567 in 2024 of + 9%).

Andere vaststellingen voor 2024

Het aantal meewerkende echtgenoten blijft dalen. Deze daling bedraagt 9,47 % ten opzichte van 2023.
Sinds 1 januari 2017 kunnen de studenten die een zelfstandige activiteit uitoefenen, het statuut van student-zelfstandige genieten. Er worden 8.716 student-zelfstandigen geteld vergeleken met 8.636 in 2023 (of + 0,93 %). Uit de uitsplitsing per leeftijd blijkt dat hoofdzakelijk de studenten vanaf 20 jaar gebruik maken van dit specifiek statuut.
In 2 jaar tijd is het aantal vennootschappen dat de jaarlijkse bijdrage verschuldigd is met bijna 52.000 eenheden gestegen (655.108 in 2022 / 682.936 in 2023 / 707.073 in 2024).
Het aantal stoppers is gestegen vergeleken met de voorgaande jaren. In vergelijking met 2023 zijn dit er 1.110 meer (ofwel + 1,68 %).

“Ook dit jaar neemt het aantal zelfstandigen weer toe, in bijna elke categorie. Deze dynamiek laat zien hoe aantrekkelijk dit statuut is – en dat is uitstekend nieuws. Maar het is belangrijk om het nog aantrekkelijker te maken, met name door de sociale bescherming te versterken. Want elke zelfstandige die zijn eigen baan creëert, draagt niet alleen actief bij aan onze economie, hij krijgt ook de kans om te groeien in een zelfgekozen en boeiend vak.” aldus Eléonore Simonet, Minister van Middenstand, Zelfstandigen en KMO’s.

Bron: RSVZ