Laten we even terugkijken naar onze bedrijven vroeger. Als we het heel zwart-wit bekijken, zouden we kunnen stellen dat vroeger solidariteit de taak van de vakbond was. De werkgever was vaak de slechterik, de vakbond was solidair met de medewerker en dwong een aantal basisvoorwaarden af. De vakbond schoot de medewerker te hulp als de werkgever het werkelijk te bont maakte. Niets kwam vanzelf. (We schilderen hier een karikatuur, uiteraard was dit niet in elk bedrijf het geval…)

De situatie is echter aan het veranderen. Zo zien we bijvoorbeeld dat meer dan 10% van de bedrijven vroegtijdig de procedure van de sociale verkiezingen kunnen stopzetten omdat niemand zich kandidaat heeft gesteld… Een van de belangrijkste redenen voor de stopzetting is vast en zeker het feit dat er in een aantal ondernemingen een goed werkend – veelal informeel – informatie- en overlegmodel bestaat tussen werkgever en werknemer waarbij de werkgever zelf nog heel aanspreekbaar is voor de werknemers. De werkgever neemt hier dus de rol van de vakbond grotendeels over… Solidariteit wordt dus een bedrijfsaangelegenheid.

Ook zien we dat werkgevers hiermee of met andere soorten solidaire gebaren een signaal willen geven naar de buitenwereld toe. De wereld is soms een kille, asociale plaats. Social media zorgt voor meer geconnecteerde, maar ook meer vervreemde mensen. Steeds meer bedrijven willen voor hun medewerkers een warme plek zijn, waar het solidaire wel een plek heeft. Zo willen zij de vonk zijn die de rest van de wereld langzamerhand weer warm maakt.

Met solidariteit associëren we al snel collectiviteit. Een solidair bedrijf zijn betekent dus ook op solidaire, en dus ook collectieve, manier doelstellingen en bonussen bepalen. Door individuen ondergeschikt aan teams te maken, komt ook hier weer het solidaire aspect naar boven.

Collectieve intelligentie speelt volgens ons een cruciale rol in het ‘nieuwe’ bedrijf. De grote baas die alles top-down dicteert en geen ruimte laat voor verantwoordelijkheid, laat staan initiatief, is niet iemand die het lang zal volhouden in de bedrijfswereld die het collectieve aspect steeds belangrijker vindt… Een leidinggevende daarentegen die aandacht heeft voor bottop-up opborrelende ideeën zal aan het hoofd staan van een bedrijf waar innovatie en creatieviteit de norm zijn.

De nieuwe generatie op de arbeidsmarkt (we spreken al niet meer over generation Y maar over generation Z) zal deze evolutie zeker nog versnellen. Het collectieve aspect is voor hen cruciaal, het zit hen in de genen. Zij zijn namelijk opgegroeid in een maatschappij die een deelmaatschappij geworden is…

Collectiviteit en solidariteit zijn meer dan een optie, ze zijn een must… Lees meer hierover in uw Peoplesphere n° 103! Nog niet geabonneerd? Klik hier! 

Maïté Holvoet