Dat blijkt uit de nieuwe resultaten van Statbel, het Belgische statistiekbureau, op basis van een loonenquête bij meer dan 125.000 werknemers. Het mediaanloon bedraagt 3.507 euro bruto per maand, hetgeen betekent dat 50% van de werknemers minder dan 3.507 euro verdient, terwijl de andere helft een hoger loon ontvangt. Als we dieper ingaan op de loonspreiding, stellen we vast dat 10% van de werknemers minder dan 2.303 euro bruto per maand verdient, terwijl de 10% best verdienenden meer dan 5.922 euro ontvangen.

1. Vooral bij bedienden stijgen de lonen mee met de leeftijd

Dat de omvang van het loonbriefje toeneemt met de leeftijd zal weinig verbazing wekken. De leeftijd van 40 jaar vormt het keerpunt. Wie jonger is dan 40 jaar verdient globaal genomen minder dan het nationaal gemiddelde, terwijl men vanaf deze leeftijd in regel recht heeft op een bovengemiddeld loon. Zo ligt het loonbriefje van werknemers vanaf 60 jaar 31% boven het nationale gemiddelde.

Het leeftijdseffect treedt vooral bij bedienden op. Zo verdienen bedienden in de leeftijdscategorie 60 jaar en ouder 183% meer dan bedienden die jonger dan 20 jaar zijn. Bij arbeiders bedraagt deze loonspanning slechts 37%.

Ten slotte valt uit de cijfers op dat, tot de leeftijd van 24 jaar arbeiders gemiddeld een hoger loon verdienen dan bedienden, terwijl vanaf 25 jaar bedienden vanuit financieel oogpunt beter af zijn.

2. Directeurs van grote ondernemingen verdienen 178% meer dan de gemiddelde werknemer

Het beroep dat een werknemer uitoefent, bepaalt in grote mate de omvang van het loon. Tussen de verschillende jobs treden er dan ook grote verschillen op. De onderstaande grafiek geeft een beeld van de tien best betaalde beroepen. Daarin prijken de directeurs van grote ondernemingen bovenaan de lijst. Met een bedrag van 10.788 euro verdienen directeurs van grote ondernemingen een loon dat 178% boven het nationale gemiddelde ligt. Naast kaderfuncties bestaat deze top-10 voorts uit intellectuele en wetenschappelijke beroepen zoals juristen en ingenieurs.

Aan de andere kant van het spectrum bevinden zich kelners en barmannen. Met een maandloon van 2.475 euro verdienen deze werknemers een bedrag dat 36% onder het nationale gemiddelde ligt. Ook kappers en schoonheidsspecialisten, huishoudelijke hulpen en schoonmakers en kassiers en ticketverkopers verdienen gemiddeld minder dan 2.600 euro per maand.

3. Verder studeren biedt een goede garantie op een hoog loon

Hoe langer men studeert, hoe omvangrijker het loon. Werknemers met een bachelordiploma verdienen immers 5% meer dan het Belgische gemiddelde en dit verschil loopt op tot 47% voor werknemers met een masterdiploma. Werknemers die geen hogere studies hebben afgerond, verdienen in regel minder dan het gemiddelde. Houders van een diploma van het hoger secundair onderwijs verdienen bijvoorbeeld 19% minder dan de gemiddelde Belgische werknemer. Loontrekkenden die het secundaire onderwijs zonder diploma verlaten, zien deze loonspanning toenemen tot 26%.

4. De petrochemische nijverheid spant de kroon

Ook de sector waar men werkt bepaalt mee de omvang van het loonzakje. De onderstaande tabellen geven een overzicht van de tien sectoren waar respectievelijk de hoogste en de laagste lonen worden uitbetaald.

De 10 best betalende sectoren
> Gemiddeld bruto maandloon (in euro – % boven het nationale gemiddelde)

• Petrochemische nijverheid  > € 6.036  – 55%
• Activiteiten van hoofdkantoren; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer  > € 5.504 – 42%
• Financiële dienstverlening, exclusief verzekeringen en pensioenfondsen > € 5.200 – 34%
• Ontwerpen en programmeren van computerprogramma’s en computerconsultancy-activiteiten > € 5.077  – 31%
• Ondersteunende activiteiten voor verzekeringen en pensioenfondsen > € 5.004  – 29%
• Farmaceutische nijverheid > € 5.001  – 29%
• Onderzoek en ontwikkeling op wetenschappelijk gebied > € 4.968 – 28%
• Programmeren en uitzenden van radio- en televisieprogramma’s > € 4.944  – 27%
• Luchtvaart > € 4.932  – 27%
• Productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht > € 4.920  – 27%

Met een maandloon van 6.036 euro is de petrochemische nijverheid de best betalende tak van de economie. Een werknemer verdient in deze sector 55% meer dan het nationale gemiddelde. Ook bij de activiteiten van hoofdkantoren, de adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer en de financiële dienstverlening, exclusief verzekeringen en pensioenfondsen bedraagt het gemiddelde maandloon minstens 5.200 euro. Met een gemiddeld bedrag van 2.731 euro worden de laagste lonen in de horeca uitbetaald. Ook het verblijfstoerisme en de detailhandel behoren tot de minst betalende sectoren.

De 10 minst betalende sectoren
> Gemiddeld bruto maandloon (in euro)  – % onder het nationale gemiddelde

• Eet- en drinkgelegenheden > € 2.731 – 30%
• Verschaffen van accommodatie > € 2.864 – 26%
• Detailhandel > € 3.068 – 21%
• Diensten in verband met gebouwen en landschapsverzorging > € 3.076  – 21%
• Inzameling, verwerking en verwijdering van afval; terugwinning > € 3.109  – 20%
• Vervaardiging van meubelen > € 3.122 – 20%
• Houtindustrie > € 3.213 – 17%
• Beveiligings- en opsporingsdiensten > € 3.284 – 15%
• Gespecialiseerde bouwwerkzaamheden > € 3.295 – 15%
• Ter beschikkingstelling van personeel > € 3.353 – 14%

5. Pendelen naar Brussel loont

Wie in het centrum van het land werkt, maakt de beste kans op een omvangrijk loon. Het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest spant de kroon, aangezien het gemiddelde maandloon er 4.604 euro bedraagt en hierdoor 18% boven het nationale cijfer ligt. Maar ook bij bedrijven gevestigd in de arrondissementen grenzend aan de hoofdstad, namelijk Halle-Vilvoorde, Leuven en Nijvel, en in het arrondissement Antwerpen ligt het gemiddelde loon hoger dan 4.000 euro.

6. Voltijds tewerkgestelde vrouwen verdienen gemiddeld 0,6% minder dan mannen

Het gemiddelde bruto maandloon van voltijds werkende vrouwen bedraagt 3.869 euro, dat van voltijds werkende mannen 3.894 euro. De analyse volgens de leeftijdscategorieën toont echter grotere verschillen1. Bij 30-34 jarigen verdient een voltijds tewerkgestelde vrouw gemiddeld 0,8% minder dan een voltijds tewerkgestelde man. Dit verschil neemt af met de leeftijd en bereikt een minimum bij de groep 30-34 jarigen. Bij werknemers ouder dan 40 jaar neemt dit vervolgens snel toe. Het grootste loonverschil vinden we terug bij werknemers van 60 jaar of ouder, waar voltijds tewerkgestelde vrouwen gemiddeld 19% minder verdienen dan hun mannelijke collega’s.

Bron: Statbel