Donderdag 26 oktober is het deadline day: dan moeten de zelfstandige ondernemers in dit land – en hun accountants – hun belastingaangifte in de personenbelasting zeker ingediend hebben. Naar aanleiding van die datum verzamelde hr-dienstengroep Liantis cijfers over de stress die daarmee gepaard gaat. Wat blijkt? Bij de zelfstandige ondernemers die aangeven dat ze het afgelopen jaar wel eens last hadden van stress, zegt 41,3% van de respondenten dat dit veroorzaakt wordt door de hoge belastingdruk.

De datum voor de aangifte van de personenbelasting voor niet-complexe aangiftes (onder andere voor werknemers) ligt al even achter ons, maar voor zelfstandigen en hun accountants is het alle hens aan dek. Voor hen ligt de deadline voor de belastingaangifte op 26 oktober. Vorig jaar was dat nog 30 september 2022, maar die termijn werd toen verlengd na een overleg met het Institute for Tax Advisors and Accountants (ITAA). Ook dit jaar brengt de deadline heel wat teweeg bij zelfstandigen, zo blijkt een bevraging van hr-dienstengroep Liantis bij 1.060 ondernemers.

Bij de zelfstandige ondernemers die aangeven dat ze het afgelopen jaar wel eens last hadden van stress, zegt 41,3% van de respondenten dat dit komt door de hoge belastingdruk. De belastingdruk is de mate waarin de sociale en fiscale heffingen drukken op de winst of het inkomen. Bij de ondernemers die stellen dat ze zich dagelijks zorgen maken over de toekomst van hun bedrijf is dat zelfs 56,5%. Bij de ondernemers die letterlijk wakker liggen van de stijgende kosten in hun bedrijf gaat het om 57,4%.

“De (para-)fiscale druk op het inkomen ligt in België zeer hoog en blijft toenemen. In de discipline ‘belasting op arbeid’ is België wereldkampioen. We hebben nood aan een grondige fiscale hervorming waarbij de belasting op arbeid daalt. Aan de volgende federale regering om hierover een ambitieus akkoord te bereiken”, aldus Pieter Debbaut, adviseur fiscaliteit bij hr-dienstgroep Liantis.

Ook druk op accountants

Naast de zelfstandigen die de druk voelen om hun belastingen in orde te krijgen, is de aangifteperiode en de aanloop ernaar ook zeer intens voor accountants en belastingadviseurs. Vorig jaar lanceerde Liantis hierover nog een bevraging bij accountants. Daaruit bleek dat voor 89,4% de periode van de aangifte personenbelasting voor hun kantoor de meest stressvolle periode in een kalenderjaar is. 40,3% werkte zelfs dagelijks over.

Heel wat accountantskantoren lijden dan ook onder de war for talent. Het is een uitdaging om geschikte mensen te vinden en houden. En dat tekort werkt de tijdsdruk natuurlijk in de hand. “De kantoren staan dan ook niet langer enkel tijdens de aangifteperiode onder enorme tijdsdruk, maar voelen steeds meer over het heel jaar heen. Bovendien is de klant ook veeleisender dan vroeger: ze verwachten sneller een antwoord en gedetailleerd advies op maat. Al die zaken – in combinatie met een steeds complexere aangifte – bezorgt de kantoren kopzorgen,” klinkt het bij Liantis.

Is er dan beterschap op komst wat betreft de aangiftetermijnen? “Het is de bedoeling om de verschillende aangiftetermijnen inzake personen- en vennootschapsbelasting en btw structureel op elkaar af te stemmen. Vanaf 2024 zijn de deadlines respectievelijk 30 september voor de vennootschapsbelasting, 15 oktober voor de (complexe aangiften) personenbelasting en 25 oktober voor de btw-aangiften voor het 3e kwartaal. Als de bladeren vallen, breekt voor accountants en belastingadviseurs een pittige periode aan …”, verklaart Pieter Debbaut.

“Nood aan vertrouwensherstel”

Volgens ondernemersorganisatie UNIZO is er, naast een grondige fiscale hervorming, nood aan een nieuw ‘Charter van de Belastingplichtige’ om het vertrouwen tussen de belastingplichtige en de fiscale administratie te herstellen. Het huidig fiscaal charter dateert van de jaren tachtig en is dus niet meer aangepast aan de realiteit.

“De hoge belastingen zorgen uiteraard voor een rentabiliteitsdruk, maar het zijn vaak de controles die voor de meeste stress zorgen”, zegt UNIZO-topman Danny Van Assche. ”In een nieuw fiscaal charter moeten afspraken worden gemaakt rond vier pijlers: wederzijds respect en professionalisme, preventie en informatie, handhaving en opvolging. Door dergelijk charter in te voeren en goed toe te passen, kunnen we administratieve lasten, kopzorgen en onzekerheden verminderen van ondernemers in hun contacten met de fiscale administratie. Nu wordt een belastingplichtige bijvoorbeeld soms verplicht om zijn volledige boekhouding te bezorgen aan de controleur, die pas nadien zoekt naar specifieke problemen. Een ellenlange en omvangrijke controle leidt zo soms tot een zeer kleine, bijkomende aanslag. Dat zijn zaken die we moeten voorkomen.” UNIZO roept op om hier nog deze legislatuur werk van te maken, zoals afgesproken in het regeerakkoord.