Studiejaren van ambtenaren tellen vanaf dit jaar minder mee voor hun recht op vervroegd pensioen, dat meldt De Tijd. Voor zelfstandigen en werknemers tellen die jaren nu al niet mee, maar ze kunnen de jaren op de studiebanken wel ‘regulariseren’.

De diplomabonificatie. Het is een draak van een woord dat aangeeft dat bepaalde jaren die een ambtenaar op de studiebanken heeft doorgebracht, meetellen voor zijn recht op vervroegd pensioen als het diploma een vereiste was om aangeworven, benoemd of gepromoveerd te worden. Die diplomabonificatie wordt tussen 2016 en 2030 geleidelijk afgeschaft. De achterliggende motivatie van de wetgever: ‘de loopbaanvoorwaarden voor het recht op vervroegd pensioen eenvormig maken over alle statuten heen’. Want zelfstandigen en werknemers genieten die diplomabonificatie niet voor het recht op vervroegd pensioen.

Voor alle duidelijkheid: door de maatregel kunnen ambtenaren later met vervroegd pensioen gaan. Maar hun studiejaren blijven wel meetellen voor de berekening van hun pensioenbedrag, in tegenstelling tot werknemers en zelfstandigen. Bij hen tellen de studiejaren niet mee voor het pensioenbedrag, tenzij ze die jaren ‘regulariseren’ of ‘afkopen’.

‘Het Nationaal Pensioencomité buigt zich binnenkort over de vraag of we ook daar moeten gaan naar een harmonisering tussen de drie pensioenstelsels’, zegt Koen Peumans, woordvoerder van minister van Pensioenen Daniel Bacquelaine (MR). Het Nationaal Pensioencomité is het overlegorgaan waarin werknemers, werkgevers en de regering de geplande grondige pensioenhervorming bespreken. Het is geweten dat de overheidsvakbonden een verdere afschaffing van de diplomabonificatie niet zien zitten.

Afkopen

Een werknemer of een zelfstandige die zijn studiejaren wil laten meetellen voor zijn latere pensioenbedrag, kan zoals gezegd die studiejaren afkopen of ‘regulariseren’. ‘Maar zelfs dan zullen die jaren nooit meetellen voor de leeftijdsvoorwaarden voor een vervroegd pensioen’, benadrukt de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP). Per jaar zijn er zo’n 250 werknemers die bijdragen betalen om hun studiejaren te laten meetellen voor hun pensioen.

Zelfstandigen hebben tot aan de dag van hun pensionering de kans hun studiejaren af te kopen. Tenminste, zelfstandigen die binnen 180 dagen na hun studies aan de slag gingen als zelfstandige. Wie zijn loopbaan start(te) als werknemer en wil regulariseren, moet die aanvraag indienen binnen tien jaar na het afstuderen. In november 2014 diende de MR een wetsvoorstel in om werknemers net zoals zelfstandigen de mogelijkheid te geven studiejaren te regulariseren tot aan het pensioen. Maar dat voorstel werd nooit ter stemming voorgelegd. Het staat nu eveneens op de agenda van het Nationaal Pensioencomité.

Onnuttig

De beperkte aanvraagtermijn van tien jaar leidt in een aantal gevallen tot ‘onnuttige regularisaties, waarbij de bijdragen die de werknemer betaalde toch geen pensioenvoordeel opleveren’, signaleert zowel de ombudsman Pensioenen als de Rijksdienst voor Pensioenen. ‘Je moet op relatief jonge leeftijd beslissen zonder dat je weet hoe je loopbaan zal evolueren. Mogelijk wordt de loopbaan langer dan 45 jaar, of eindig je je loopbaan als ambtenaar die geniet van de diplomabonificatie’, merkt de RVP op. De ombudsman Pensioenen stelt daarom voor dat de regularisatiebijdragen terugbetaald zouden worden als achteraf blijkt dat ze geen pensioenvoordeel opleveren.

Welke studiejaren tellen mee voor het pensioen?

Ambtenaar

Ambtenaren die een bachelor- of masterdiploma nodig hebben om te worden benoemd in een ambt van niveau B, respectievelijk niveau A, krijgen dankzij de diplomabonificatie hun studiejaren gratis meegeteld voor zowel de toegang tot het (vervroegd) pensioen als voor de berekening van het pensioen. De bonificatie voor de pensioen berekening blijft vooralsnog intact. De bonificatie voor het recht op vervroegd pensioen wordt vanaf 2016 afgebouwd om tegen 2030 volledig uit te doven. De mate waarin de bonificatie voor vervroegd pensioen verminderd wordt, hangt af van de studieduur van het diploma en bedraagt:
– 4 maanden per jaar voor een diploma met een studieduur van twee jaar of minder.
– 5 maanden per jaar voor een diploma met een studieduur tussen twee en vier jaar.
– 6 maanden per jaar voor een diploma met een studieduur van vier jaar of meer.
Voor wie in 2016 55 jaar of ouder is, geldt een uitzondering. Zij moeten maximaal drie jaar langer werken. Drie jaar extra voor wie dit jaar 55 of 56 wordt, twee jaar extra voor wie dit jaar 57 of 58 wordt en een jaar extra voor wie dit jaar 59 wordt.
De studietijd is de tijd die theoretisch nodig is om het diploma te behalen, dus zonder bisjaren. Als de loopbaan geen 20 jaar bedraagt, zal de diplomabonificatie evenredig verminderd worden. Iemand met 16 jaar dienst zal voor zijn studieduur van 48 maanden een diplomabonificatie krijgen van 38,4 maanden (16/20 x 48).

Werknemer

Studiejaren tellen niet automatisch mee voor het recht op vervroegd pensioen of het pensioenbedrag. Geregulariseerde studiejaren tellen mee voor het pensioenbedrag, maar niet voor het recht op vervroegd pensioen. De regularisatieaanvraag moet ingediend worden binnen tien jaar na het afstuderen. Alleen volledige studiejaren vanaf het jaar waarin u 20 werd, komen in aanmerking voor regularisatie. U kunt de bijdrage in een keer betalen of u kunt de betaling spreiden over maximaal vijf jaar. Dan geldt wel een rente van 6,5 procent. De betalingen zijn fiscaal aftrekbaar. U ontvangt automatisch het fiscaal attest. 1 studiejaar afkopen kost 1.387,50 euro. Met name 1.541,67 euro x 12 x 7,5 %. Elk geregulariseerd jaar levert jaarlijks 308,33 euro (gezinshoofden) of 246,67 euro (alleenstaanden) extra pensioen op.

Zelfstandige

Studiejaren tellen niet automatisch mee voor het recht op vervroegd pensioen of het pensioenbedrag. Geregulariseerde studiejaren tellen mee voor het pensioenbedrag, maar niet voor het recht op vervroegd pensioen. De regularisatieaanvraag kan worden ingediend tot aan de dag van pensionering. Alleen volledige studiejaren vanaf het jaar waarin u 20 jaar werd, komen in aanmerking voor regularisatie. De hoogte van de bijdrage is afhankelijk van het tijdvak waarin de studieperiode gelegen is. Er zijn vijf tijdvakken met elk hun eigen berekeningswijze.

Bron: De Tijd