De lockdown in de coronacrisis is onbedoeld het grootste experiment rondom thuiswerken ooit. Recent onderzoek, uitgevoerd door Tilburg University in samenwerking met Veldhoen + Company, laat zien dat thuiswerken loont. Mensen ervaren dat thuiswerken beter aansluit op hun eigen sociale voorkeuren, dat ze efficiënter kunnen werken en meer regie hebben over hun werkdag. Het onderzoek is gehouden onder 5.000 respondenten uit heel Europa.

De lessen die getrokken kunnen worden uit dit grootschalige maatschappelijk experiment zijn waardevol om gefundeerd invulling te geven aan het nieuwe normaal, met een grote en structurele rol voor thuiswerken. De respondenten zijn grofweg in twee groepen te verdelen. De ene groep geeft aan meer uren te maken en meer druk te ervaren, terwijl de andere groep juist aangeeft dat ze evenveel of minder uren maken en juist minder werkdruk ervaren.

Het onderzoek toont aan dat de voordelen die mensen ervaren door thuiswerken duidelijk groter zijn dan de nadelen. De figuur (zie onder) laat zien dat 57.4% van de respondenten voordelen ervaren. Als grootste voordeel wordt gezien: een betere aansluiting op de eigen sociale voorkeuren (denk aan de sfeer waarin men werkt, contact leggen met anderen).
Daarnaast wordt thuiswerken als efficiënter ervaren en zijn medewerkers blij met de regie die ze zelf hebben over hun werkdag.

Als grootste nadeel wordt ervaren: het langdurig virtueel werken. Een deel van de respondenten geeft aan dat ze het werk minder zinvol vinden en dat ze thuis onvoldoende middelen hebben om hun werk echt goed te doen.

Conclusies en aanbevelingen

1. Iedereen ervaart de huidige situatie anders. Een universele aanpak voor thuiswerken bestaat niet. Een aanpak moet situationeel zijn én ruimte bieden voor de individuele behoeften.

2. De voordelen wegen sterk op tegen de nadelen. Bovendien liggen de voordelen zowel op het harde (productiviteit) als zachte (welzijn) vlak.

3. De meeste nadelen die thuiswerkers ervaren zijn op te lossen. Door gericht te kijken naar het soort werk, de daarbij passende werkplek, en het beschikbaar stellen van de juiste tools, zijn de belangrijkste nadelen te minimaliseren. Virtualisering vergt hierbij wellicht de meeste aandacht.

Het nieuwe normaal

De resultaten van het onderzoek maken de weg vrij om thuiswerken een structurele plek te geven in onze manier van werken. Marc van Veldhoven: “Ik vind het belangrijk om niet alleen in wetenschappelijke kringen met dit vraagstuk bezig te zijn. Het is niet in de eerste plaats een theoretische, maar vooral een maatschappelijke discussie. Organisaties zitten allemaal met de vraag hoe ‘het nieuwe normaal’ eruit moet zien. Met deze input kunnen we organisaties helpen om daar gefundeerd invulling aan te geven. We laten zien dat er juist nu geweldige kansen liggen om werk ‘beter’ te maken.”

Het onderzoek van Tilburg University en Veldhoen + Company maakt onderdeel uit van een groter internationaal onderzoek, geïnitieerd door de Technical University of Denmark (DTU). Doel is deze unieke situatie te benutten om nieuwe kennis te vergaren ter ondersteuning van werknemers die thuiswerken en ter ondersteuning van managers om voor hiervoor de juiste omstandigheden te scheppen. Overigens laat het onderzoek tevens zien dat Nederland hierin al vooroploopt op andere Europese landen.