Twee op drie Belgische zelfstandigen ouder dan 45 jaar1 voelen zich financieel onvoldoende voorbereid op hun pensioen. Dit blijkt uit de nieuwste longevity-studie van levensverzekeraar NN, waarbij opnieuw duidelijk wordt dat zelfstandigen zelf actief aan de slag moeten met hun pensioenplanning. Maar zo eenvoudig is het niet. Het onderzoek toont een gebrek aan duidelijke doelen en onvoldoende financiële kennis, waardoor slechts één op de vier zelfstandigen uitstekende leefomstandigheden na het pensioen verwacht.

Tegelijk streeft 69% wel degelijk naar financiële vrijheid. Goed voorbereide zelfstandigen verzekeren hun levenslange financiële stabiliteit door meerdere verschillende inkomensbronnen op te bouwen.

Gebrek aan duidelijke doelen en financiële kennis

Een groot deel van de zelfstandigen (45+) denkt te weinig na over hoe ze willen leven na hun pensioen en dat heeft een impact op hun pensioenvoorbereiding. Amper 29% van de zelfstandigen (45+) kan zich een duidelijk beeld vormen van hun leven na pensionering. Dit gebrek aan inzicht maakt het moeilijker om gerichte plannen te maken, waardoor ze minder actief bezig zijn met pensioenplanning en ook minder sparen.

Een andere belangrijke oorzaak van de gebrekkige pensioenvoorbereiding is een tekort aan financiële kennis. Hoewel 47% van de zelfstandigen aangeeft voldoende kennis te hebben om een pensioenplan op te stellen, weet slechts 35% hoeveel zij daadwerkelijk moeten sparen voor een comfortabel pensioen. Dit gebrek aan kennis gaat vaak hand in hand met het ontbreken van heldere doelen, wat de situatie verder bemoeilijkt. Zelfstandigen zonder duidelijke toekomstvisie beschikken namelijk vaak ook over minder financiële kennis, waardoor ze in een vicieuze cirkel terechtkomen die hun pensioenvoorbereiding belemmert.

Volgens NN is er een duidelijke nood aan meer kennisdeling. “Een gebrek aan kennis, planning en voorbereiding zorgt ervoor dat zelfstandigen mogelijk voor onaangename verrassingen komen te staan aan het einde van hun carrière”, aldus Colin Sanders, longevity expert bij NN. “Door zelfstandigen beter te informeren over hoeveel ze precies moeten sparen en hoe ze hun pensioen optimaal kunnen plannen, kunnen we hen helpen om hun pensioeninkomen veilig te stellen.”

Weinig optimisme over leefomstandigheden tijdens pensioen

De gebrekkige voorbereiding op het pensioen leidt tot weinig optimisme onder zelfstandigen over hun toekomstige leefomstandigheden. Slechts 25% van de niet-gepensioneerden verwacht dat hun leven na pensionering ‘uitstekend’ zal zijn, terwijl 27% van de zelfstandigen ouder dan 45 jaar vreest voor slechte leefomstandigheden tijdens hun pensioen. Toch hebben 69% van de zelfstandigen (45+) een sterke wens naar financiële vrijheid om te doen wat zij willen tijdens hun pensioen. Dit verlangen naar vrijheid staat echter in schril contrast met hun onzekere toekomstperspectieven, wat de noodzaak van betere pensioenplanning onderstreept.
“Hoe we ons pensioen benaderen, heeft een grote impact op onze verwachtingen voor de toekomst. Het is belangrijk om stil te staan bij de levensstijl en de activiteiten die je tijdens je pensioen wilt genieten. Een heldere visie op je leven na je werk versterkt niet alleen je voorbereiding, maar zorgt er ook voor dat je verwachtingen realistischer zijn”, zegt Colin Sanders, longevity expert bij NN.

Goed voorbereide zelfstandigen rekenen op verschillende inkomensbronnen tijdens het pensioen

Uit het onderzoek blijkt dat zelfstandigen die goed voorbereid zijn op hun pensioen, kunnen terugvallen op verschillende inkomensbronnen voor een financieel comfortabel leven. Naast het wettelijk pensioen verwacht 46% inkomsten door spaargeld en beleggingen op te nemen (ontsparen), 38% huurinkomsten, en 37% rente en dividenden. Inkomsten uit werk worden door 27% genoemd. De voorbereiding heeft een grote invloed op deze verwachtingen: van de goed voorbereide zelfstandigen2 verwacht 73% aanvullende inkomsten uit spaargeld, 47% van huurinkomsten en 72% uit rente en dividenden.
Een eigen woning blijkt een essentieel deel van een goede voorbereiding: bijna alle zelfstandigen van 45 jaar en ouder met een goede pensioenvoorbereiding bezitten een eigen woning (99%), in vergelijking met 85% van degenen die slecht voorbereid zijn. Bovendien heeft 73% van de zelfstandigen met een goede voorbereiding minstens één ander onroerend goed.

Volg het stappenplan van Colin Sanders, longevity expert bij NN, voor succesvolle pensioenplanning :

1. Definieer je ideale pensioen: Wat betekent een geslaagd pensioen voor jou? Denk hierbij aan de levensstandaard die je wil aanhouden en de financiële vrijheid die je jezelf wil gunnen.
2. Vergroot je financiële kennis via gratis bronnen zoals blogs, podcasts en gesprekken met je boekhouder, makelaar of bankadviseur. Wissel ook ervaringen uit met andere zelfstandigen om van hun aanpak te leren.
3. Schat je pensioenbehoefte in: Bepaal het totaalbedrag dat je nodig hebt voor je ideale pensioen.
4. Bereken je huidige spaarpot: Wat heb je al opzijgezet?
5. Stel je spaarbedrag vast: Hoeveel moet je maandelijks sparen om aan je pensioenbehoefte te kunnen voldoen?
6. Spaar consequent en volg je plan: Blijf trouw aan je spaardoelen en pas je plan aan waar nodig. Geïnteresseerd hoe je het doet tegenover je collega-zelfstandigen? De online zelfstandigenscan van NN geeft je inzicht in hoe jouw pensioensparen zich verhoudt tot dat van andere zelfstandigen in België.

Bron: NN