Is vertaaltechnologie de doodsteek voor onze talenknobbel? Meer dan vier op de vijf (85 %) van de Belgische bedienden gebruikt vertaaltechnologie en 30 % zegt er zelfs afhankelijk van te zijn. Dat hoeft geen slecht nieuws te zijn, want vertaaltechnologie kan een duwtje in de rug zijn voor meertaligheid op het werk als het op de juiste manier wordt ingezet, vindt Bright Plus. Vertaaltechnologie is dagelijkse kost op de Belgische werkvloer

Uit eerder onderzoek van Bright Plus bleek al dat de actieve talenkennis op de werkvloer achteruitgaat. Steeds meer medewerkers zoeken dan ook manieren om die kloof te overbruggen. Uit recente data van Bright Plus blijkt dat vertaaltechnologie meer dan ooit een vaste waarde is op de Belgische werkvloer. 45% van de Belgische bedienden gebruikt het dagelijks of minstens wekelijks. Dat doen ze voornamelijk voor mailverkeer (40%), communicatie naar klanten (25%) en om rapporten of verslagen te schrijven (23%). Bijna 5% doet dat zelfs voor informele babbels met collega’s, online en aan de koffiemachine.

AI-tools worden voorlopig nog maar beperkt ingezet voor vertalingen: meer dan de helft van de Belgische bedienden (51%) gebruikt ze hier nooit voor. Jongeren doen dat wel beduidend vaker dan oudere generaties: 62% van de 18- tot 34-jarigen gebruikt AI voor vertaalwerk, tegenover 44% van de 35- tot 49-jarigen en slechts 33% van de 50-plussers. Opvallend is ook dat mannen AI dubbel zo vaak dagelijks gebruiken voor vertalingen als vrouwen (12% tegenover 6%).

“Die sterke inburgering van vertaaltechnologie op de werkvloer is goed nieuws. Door de technologie op een slimme manier in te zetten, kunnen professionals hun taalvaardigheden verder ontwikkelen”, legt Linda Cappelle, CEO bij Bright Plus, uit. “Ergens stimuleert het zelfs meertaligheid: vertaaltools zijn een handig steuntje om je taalgevoel aan te scherpen. Ze maken je alert op alternatieve formuleringen of geven suggesties voor woordgebruik.”

Het toenemende succes van de vertaaltechnologie is makkelijk te verklaren: de tools zijn steeds toegankelijker, gebruiksvriendelijker en in het geval van AI geavanceerder. Dat neemt de drempel weg en kan voor een boost in het zelfvertrouwen zorgen om sneller in een andere taal te communiceren. Actief aan de slag gaan met een andere taal – zoals spreken, luisteren en lezen – is een goede manier om er beter in te worden.

Vertaaltechnologie: zegen én valkuil voor meertaligheid

Vertaaltechnologie helpt werknemers dus om over taalbarrières heen te stappen en efficiënter samen te werken. Maar ondanks de laatste innovaties en steeds accuratere resultaten is vertaaltechnologie niet heiligmakend. Meer dan de helft (60%) van de Belgische bedienden geeft aan regelmatig of soms onnauwkeurige of verkeerde vertalingen te krijgen.

Net daar wringt het schoentje. Echte meertaligheid gaat verder dan het correct vertalen van woorden: het gaat om spontane gesprekken, het begrijpen van de cultuur, de context en de subtiele nuances. Die persoonlijke touch blijft essentieel en kan niet worden nagebootst via technologie. De vraag naar meertalige profielen in de bedrijfswereld blijft dan ook even groot volgens Bright Plus.

“Ik vergelijk vertaaltechnologie graag met Waze. Het is een handig navigatiemiddel, maar als je nooit hebt leren rijden zonder, dan is de kans groot dat je in de Dorpsstraat van de verkeerde gemeente terechtkomt als de app het even laat afweten”, zegt Cappelle. “Investeren in talenkennis blijft dus cruciaal voor bedrijven. Dat kan via formele opleidingen en door beleid aan te moedigen waarin iedereen communiceert in zijn eigen taal.”

Daar sluit taalpartner ELAN Languages zich volledig bij aan. Robrecht Beliën, CEO, legt uit: “We stellen vast dat de vraag naar menselijke taaldeskundigheid groot blijft. Vertaaltechnologie gebruiken vereist dat je de valkuilen kent en de mogelijkheden optimaal benut. In onze diensten versterken we daarom de taalkennis van klanten, leren we hen efficiënt met technologie werken of nemen we hun meertalige communicatie uit handen. Technologie en mens gaan ook in taal hand in hand – mits de juiste eindcontrole en menselijke expertise.”

Daarbij geven de experten van ELAN ook twee concrete tips mee voor wie AI inzet bij vertaalwerk:

• Doe altijd een back translation: laat de vertaling opnieuw naar de brontaal omzetten. Zo zie je meteen of je oorspronkelijke boodschap juist is overgekomen.
• Zorg voor voldoende context: vertaal nooit losse woorden maar werk met volledige zinnen of geef je AI-tool extra context via een goede prompt zodat de vertaling inhoudelijk juist blijft.

Bron: de data zijn afkomstig van onlineonderzoek naar de talenkennis van de Belgische bedienden in opdracht van Bright Plus. Het onderzoek werd uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau door middel van een steekproef bij 1000 werkende Belgen met een kantoorjob, representatief op het gebied van taal, geslacht, leeftijd en diploma, tussen 28 januari 2025 en 10 februari 2025. De maximale foutenmarge bij 1000 werkende Belgen met een kantoorjob bedraagt 3,02 %.