In een door Actiris bestelde studie nam HIVA, het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving van de KU Leuven, in detail de werknemers die vanuit andere landen “gedetacheerd” worden naar België onder de loep. Daarbij wordt voor het eerst een precieze berekening gemaakt van het aantal buitenlandse werknemers in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het aantal gedetacheerde werknemers komt voor Brussel op 21.600 in 2018.

De Brusselse arbeidsmarkt is zeer internationaal getint. Brussel is een grootstad en hoofdstad van Europa. Er werken dus zonder twijfel een heel aantal buitenlanders in het Brussels Gewest. Maar die zijn niet of slechts deels terug te vinden in de officiële tewerkstellingscijfers. Met hoeveel zijn ze dan juist? Om een duidelijker beeld te krijgen, vroeg Actiris aan HIVA om dat te onderzoeken.

Een eerdere studie besteld door het BISA, die de tewerkstelling bij internationale instellingen onder analyseerde, leerde ons al dat 47.900 buitenlanders ontbreken in de Brusselse arbeidsmarktstatistieken. 30.800 van hen worden zelfs foutievelijk als ‘inactief’ meegerekend. De Brusselse tewerkstellingsgraad wordt eigenlijk permanent met 4 procentpunt onderschat en de werkloosheidsgraad met 1 procentpunt overschat.

Wat is een “gedetacheerde” werknemer? Detachering is een situatie waarbij een buitenlandse werkgever tijdelijk werknemers naar België stuurt om er een bepaalde tijd te werken. In bepaalde Belgische sectoren is het een belangrijke vorm van tewerkstelling geworden.

Het vandaag uitgebrachte onderzoek over gedetacheerde werknemers vult de vorige studie verder aan en corrigeert de tewerkstellingsgraad met nog eens 0,5 procentpunt. Ongeveer 4 260 inkomende gedetacheerden waren in 2018 namelijk ook gedomicilieerd in Brussel en zouden dus meegerekend moeten worden. Ook het aantal jobs in Brussel wordt onderschat: je moet de jobs van gedetacheerde werknemers eigenlijk optellen bij het totale aantal jobs op het Brusselse grondgebied. Brussel telt dan netto 2,8% (17.250) jobs meer dan er vandaag meegeteld worden. De binnenlandse tewerkstelling van loontrekkenden stijgt zo van ongeveer 616.000 naar 633.000 loontrekkenden voor het jaar 2017. Deze correctie ligt substantieel hoger dan de correctie van 1,8% voor België.

Ongeveer een vijfde komt naar Brussel

In de loop van 2018 kwamen er 250.000 buitenlandse werknemers via detachering in België werken. Daarvan kwamen bijna één op vijf (47.000) naar Brussel. Deze groep zal in 2018 echter nooit op hetzelfde moment diensten verricht hebben in België omdat men vaak voor een relatief korte periode wordt gedetacheerd. Om de impact van het aantal inkomende gedetacheerden actief in de Brusselse economie niet te overschatten, wordt beter een gemiddelde berekend. Dat leert ons dat er gemiddeld 21.600 buitenlandse werknemers in Brussel werken via detachering.

Van waar komen de gedetacheerde werknemers die in Brussel werken?

Bijna alle (91,9%) gedetacheerde werknemers richting Brussel komen uit een EU-lidstaat of de Europese Vrijhandelsassociatie (EFTA). 16,8% van hen komt uit Portugal. Op plek twee staat Polen, met 15,7% en op de derde plaats buurland Nederland met 10,6%. Duitsland en Frankrijk vervolledigen de top 5 met respectievelijk 9% en 8,5% van het totale aantal werknemers. Tenslotte valt het op dat het aandeel van detachering vanuit niet-EU/EFTA landen heel wat hoger ligt in Brussel in vergelijking met de andere gewesten. Het gaat hierbij veelal om personen afkomstig uit India.

Bron: KU Leuven / Actiris