De loonkloof tussen mannen en vrouwen in België wordt langzaam kleiner, tot 4,5% in vergelijking met 5% in 2021. De nieuwste Women in Work Index van PwC toont aan dat de vooruitgang naar gendergelijkheid nog steeds te traag verloopt; het zal meer dan een halve eeuw duren om de loonkloof te dichten op het huidige tempo.

“Hoewel Belgische bedrijven de loonkloof langzaam kunnen verkleinen, blijven de uitdagingen voor vrouwen op onze arbeidsmarkt groot. Niet alleen het gelijk belonen van vrouwen en mannen is van belang, maar ook het aanbieden van de nodige flexibiliteit en het creëren van een inclusieve werkomgeving,” zegt Axel Smits, voorzitter van PwC België.

Ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag, publiceert PwC traditioneel haar Women in Work Index, waarin dit jaar de wereldwijde trage vooruitgang op het gebied van gendergelijkheid op het werk sterk naar voren komt. Ondanks enige vooruitgang in het afgelopen decennium laat de analyse van dit jaar zien dat er nog een lange weg te gaan is om gendergelijkheid op het werk te bereiken op alle vijf door PwC onderzochte indicatoren. In het afgelopen decennium is de gemiddelde Index-score gestegen van 56,3 in 2011 naar 68 in 2022. België staat deze editie op de 13e plaats, twee plaatsen lager dan de vorige editie. Luxemburg, IJsland en Slovenië staan bovenaan de ranglijst, terwijl Chili, Korea en Mexico de index afsluiten.

Tussen 2021 en 2022 werd de verbetering in de OESO voornamelijk gedreven door een stijging van de participatiegraad van vrouwen op de arbeidsmarkt en een daling van de werkloosheid onder vrouwen. Echter, de gemiddelde loonkloof tussen mannen en vrouwen in de OESO steeg in deze periode van 13,2% naar 13,5%. Dit toont aan dat ondanks een grotere participatie, vrouwen nog steeds in een aanzienlijk zwakkere positie verkeren op het gebied van rendement in vergelijking met mannen. Sinds de oprichting van de Index in 2011 is de loonkloof een van de indicatoren met de traagste verbetering, waarbij deze slechts drie procentpunten is verkleind tussen 2011 en 2022 in de hele OESO.

Axel Smits, voorzitter van PwC België, zegt: “Ik ben ervan overtuigd dat inclusie belangrijk is als we vooruitgang willen maken richting gendergelijkheid. Hoewel Belgische bedrijven de loonkloof langzaam kunnen verkleinen, blijven de uitdagingen voor vrouwen op onze arbeidsmarkt groot. Niet alleen het gelijk belonen van vrouwen en mannen is van belang, maar ook het aanbieden van de nodige flexibiliteit en het creëren van een inclusieve werkomgeving.”

Werkgelegenheid van vrouwen steeg met 5% in de afgelopen 10 jaar

Met een gestage daling van de gender pay gap, oftewel de loonkloof, behoudt België zijn 3e plaats in de pay gap ranglijst onder de 33 OESO-landen. Alleen Luxemburg (-0,2%) en Griekenland (1,1%) presteren beter dan België (4,5%). Korea staat onderaan, met een loonkloof van 31,2%. “Het is duidelijk dat er een groeiend bewustzijn is over de noodzaak om vrouwen zowel in België als wereldwijd op gelijke wijze te erkennen en verlonen. De invoering van de EU-richtlijn inzake loon-transparantie is een positieve stap naar het verkleinen van de loonkloof in de komende jaren. Het is echter cruciaal om te onthouden dat statistieken alleen geen volledig beeld geven. Het percentage van de loonkloof is slechts een krasje aan het oppervlak: het is essentieel om dieper in het probleem te duiken om alle obstakels te identificeren en elimineren die de vooruitgang van vrouwen op de arbeidsmarkt belemmeren,” zegt Aurore Zadeling, expert Equal Pay bij PwC België.

Hoewel België goed presteert op vlak van de loonkloof, zijn de scores van andere indicatoren slechts gemiddeld of zelfs slechter, met beduidend lagere scores in de ranglijsten als gevolg. Vooral op het gebied van de arbeidsdeelname van vrouwen scoort België slecht, met amper 68,8% van de vrouwen actief op de arbeidsmarkt. Gezien de algemeen lage arbeidsparticipatie en hoge werkloosheidscijfers voor zowel mannen als vrouwen, is dit niet verrassend. De participatie van vrouwen op de arbeidsmarkt neemt echter toe, met een groei van 1,1% in 2022 ten opzichte van 2021.

Diverse en flexibele werksfeer

Naast de lage arbeidsparticipatie werken vrouwen in België minder vaak fulltime in vergelijking met andere landen. Slechts 73,1% werkt fulltime, in tegenstelling tot 91,9% van de mannen. Beide indicatoren wijzen op een disfunctie in onze arbeidsmarkt, waarbij België er niet in slaagt vrouwen te motiveren om (voltijdse) banen op zich te nemen. PwC België pleit voor een verandering in gedrag en mentaliteit ten opzichte van vrouwen op de werkvloer die verder gaat dan het verkleinen van de loonkloof of het doorbreken van het glazen plafond.

Serafine Vandebuerie, partner en HR-expert bij PwC België, legt uit: “Om ongelijkheid aan te pakken, moet de werkomgeving ook echt op vrouwen worden afgestemd. Het is duidelijk dat flexibiliteit, meer aandacht voor een goede balans tussen werk en privé, evenals medische aspecten zoals de impact van de menopauze, moeten worden meegenomen in deze nieuwe werkomgeving. Naast het creëren van een flexibelere arbeidsmarkt, heeft de overheid nog meer belangrijke uitdagingen op haar to-do lijst om vrouwen gelijke kansen te bieden in onze samenleving. Denk aan betaalbare en hoogwaardige kinderopvang, maar ook aan een beter openbaar vervoersnetwerk of een ruimere verdeling van de openingstijden van diensten. Dergelijke initiatieven zullen zowel vrouwen als de samenleving ten goede komen, met een hogere arbeidsparticipatie, minder uitval en meer voltijdse arbeidsdeelname.”

Bron: de Women in Work Index van PwC combineert vijf belangrijke indicatoren van economische empowerment van vrouwen in 2022 in 33 OESO-landen. De vijf indicatoren die deel uitmaken van PwC’s Women in Work Index zijn: de loonkloof tussen mannen en vrouwen, de participatiegraad van vrouwen op de arbeidsmarkt, het verschil tussen de participatiegraad van mannen en vrouwen, de werkloosheid onder vrouwen en het percentage vrouwen dat voltijds werkt. De jaarlijkse Women in Work Index maakt gebruik van de meest actuele OESO-gegevens voor het kalenderjaar 2022.