De derde maandag in januari is de meest deprimerende dag van het jaar. Dat is volgende week maandag, 20 januari. Het heeft niets te maken met de comeback van Mister Trump, die op dezelfde datum de Ijzeren Troon overneemt, maar de dag zal worden gekenmerkt door melancholie, verdriet en wanhoop in de meest gevorderde gevallen. Verwacht niet dat wij deelnemen aan deze ‘viering’ van ongeluk. Niet alleen omdat we fervente voorstanders blijven van de magische kracht van positiviteit, maar ook omdat we, afgezien van de stijging in de verkoop van medicijnen die verondersteld worden psychologische pijn te verlichten, geen nut zien in het zwelgen in somberheid.

Blauw heeft de kracht om te kalmeren. Het staat synoniem voor onder andere sereniteit, rust en ontspanning. Dus wat is er gebeurd om ons een hele dag te laten wijden aan depressie door er zo’n mooie kleur aan te koppelen? Naast de initiële commerciële operatie die een nieuwe emblematische dag op de kalender doet ontstaan, kunnen we niet ontkennen dat er een achtergrondgeluid is dat niet de vreugde van het leven en werken uitstraalt. Wat gaan we daaraan doen?

Gewoon een kwestie van mindset?

Ah, het zou zo eenvoudig zijn als dit alles slechts een kwestie van genetica was. Er zouden gewoon mensen zijn voor wie niets goed is. En anderen voor wie alles goed is. En tot slot zijn er mensen die zich tussen de twee in bewegen, schommelend tussen angst en euforie. We hoeven ons alleen maar te omringen met mensen die op ons lijken, om de dagelijkse dynamiek en sfeer te creëren die bij ons past. Om te evolueren in een gemoedstoestand die bij ons past. Maar daar gaat het niet om.

Achter de ‘cultuur’ – en dus de gemoedstoestand – die elke manager zich voorstelt voor zijn of haar eigen organisatie, gaat het dagelijkse managementwerk schuil. Enthousiasme moet worden gevoed. In zekere zin kan dit worden aangeleerd. We denken zelfs dat het een vorm van elegantie en beleefdheid is die ieder van ons moet ontwikkelen, die erin bestaat anderen niet te irriteren met onze ‘kleine’ gemoedstoestanden, vooral als we willen dat ze ontvankelijk zijn wanneer we voor een echte uitdaging staan.

Epidemie van luiheid onderweg

De tweede uitdaging heeft te maken met wat vandaag de dag misschien wel het meest modieuze woord is: luiheid. De lofrede op luiheid, die we een paar maanden geleden samen bespraken, heeft een aanhang gekregen. Natuurlijk is het sociaal aanvaardbaar om niets te willen doen (zolang je maar de consequenties neemt). Maar we zijn er niet meer! Het fenomeen heeft zich verspreid. Tegenwoordig kan lui zijn als ‘cool’ worden beschouwd.

Niet gemakkelijk voor een manager die vastbesloten is om zijn doelstellingen met zijn team te bereiken. Als we deze trend naar een traag leven toevoegen aan de verwarring van termen die bestaan om zo verschillende fenomenen als traagheid, verlies van motivatie en professionele onzekerheid te beschrijven, zien we hoe ingewikkeld het zal worden om onze teams in beweging te krijgen, waarbij het onderscheid tussen luiheid en depressie verre van duidelijk is.

Dus wat is de remedie voor de huidige epidemie? We willen inzetten op collectieve energie. Door een rimpeleffect te creëren, een frisse wind die diegenen wegjaagt die urenlang op de dansvloer blijven staan omdat ze geen zin hebben om te bewegen en die aan het eind van de avond jammeren van verontwaardiging als de anderen denken dat het tijd is om naar huis te gaan. Ken je ze ook?

De beste verdediging is aanvallen.

We kunnen niet ongevoelig blijven voor invloeden van buitenaf (en die zijn loodzwaar, geen probleem om dat toe te geven). Wat onze geliefden en collega’s die flirten met depressie vaak missen, is een methode om met harde klappen en tegenslagen om te gaan. Velen van ons geloven (of hopen) nog steeds dat bepaalde problemen zich na verloop van tijd vanzelf oplossen. Het is een comfortabel geloof, maar het is slechts een geloof.

Wanneer de blues ons omringt, hebben we altijd de mogelijkheid om actie te ondernemen. Laten we in de aanval gaan als de energie in de mensen om ons heen ontbreekt. Het is belangrijk om op zulke momenten goede vibraties uit te stralen en te verspreiden. In elk geval is niets doen duidelijk geen optie. Want er is één hard feit dat ons helpt te begrijpen hoe de depressieve spiraal hels wordt: je kunt geen genoeg krijgen van verveling! Er zijn duizend manieren om hoofdpijn te krijgen. En maar een paar manieren om jezelf beter te laten voelen. Een groot onrecht in termen van gezondheidszorg…

Tot slot is het goed om te onthouden dat er niets is om de werknemers te verwijten die in Blue Monday een ‘erkenning’ van hun dagelijkse lijden vinden. Er worden veel redenen gegeven door degenen die eronder lijden: druk op de koopkracht, een gevoel van verhoogd isolement na een feestperiode, dreigend weer… en vele andere bronnen van ontbering. Om sterk te blijven en ons volledig bewust te zijn van de privileges die we hebben, zijn er altijd nog 6 andere mooie dagen in de week om onze collega’s te inspireren. Meer dan genoeg!

Jean-Paul Erhard