Beslissingen nemen is het concrete bewijs dat je macht hebt en dus leiderschap. Vandaag de dag is besluitvorming steeds meer een pure bevestiging van de macht die we denken te kunnen uitoefenen over de wereld om ons heen. De verschrikkelijke stap achteruit die we nu meemaken kan worden samengevat als de ultieme uitoefening van de volledige macht.
Laten we het hoofd koel houden… De huidige periode is ‘inspirerend’ voor veel leiders die precies hierop hebben gewacht: dat onze samenlevingen worden gestuurd door meerderheden die het gebruik van geweld, ongebreidelde agressie en de acceptatie van collateral damage voorstaan. Het belangrijkste is om te handelen. En zelfs als de beslissingen slecht gefundeerd zijn, hebben ze de verdienste dat ze de grenzen verleggen. Doen ze dat echt? Is dit het collectieve project waar we deel van willen uitmaken?

Het aantal grillige beslissingen neemt toe. Gezag lijkt impulsiviteit te moeten bevoordelen, ten koste van analyse en anticipatie op risico’s. Het is duidelijk dat er op elk niveau dingen misgaan. Economische modellen storten in. De sociale verschillen worden groter. Werknemers lijden. En roofdieren* – waaronder de zogenaamde Tech Conquistadors – verdelen de wereld en haar rijkdommen. Is dit normaal?

De bevestiging van volledige bevoegdheden, aangezien niemand echt…

Een baas neemt beslissingen. Hij wordt er (goed) voor betaald. Zijn positie is voldoende om de keuzes die hij maakt de nodige legitimiteit te geven. Dit is de overtuiging achter de terugkeer van die ‘goede oude’ autocratische leiders, een terugkeer die ons echt zorgen baart, zozeer zelfs dat we het regelmatig ter sprake brengen in onze redactionele oefening.

We willen dit vandaag bekijken in het licht van onze (gebrek aan) reactie op dit fenomeen… We geven te veel bekendheid en ongelooflijke macht aan zelfbenoemde leiders. Wat is de basis voor dit blinde vertrouwen in ego-trippende leiders? Het blijft een mysterie.

Deze macht moet gepaard gaan, soms met uitdaging, soms met steun. Dit is de dubbele rol van de sociale partners en de bestuursorganen die we hier beschrijven. En wanneer zij ondanks hun duidelijke verantwoordelijkheid niet ingrijpen, moet het verzet intern georganiseerd worden.

Argumentatie en pedagogie, synoniem met traagheid?

Wat de motivatie ook is – een gevoel van urgentie of het herstellen van fouten uit het verleden bijvoorbeeld – autoriteit wordt uitgeoefend in impulsieve besluitvorming. Snelheid is essentieel. De tijd om na te denken is voorbij. Het is tijd om te handelen en we zullen zien wat de gevolgen zijn.

Aan de andere kant is het werk dat gedaan moet worden in termen van het beargumenteren van beslissingen, het anticiperen op risico’s en het bieden van pedagogische ondersteuning om buy-in te verkrijgen van de kaart. Ze worden gezien als lange en vervelende processen, terwijl de gemiddelde werknemer die ze probeert te vermijden aan de schandpaal wordt genageld voor een duidelijk gebrek aan professionalisme. Een perfecte tegenstelling die we moeilijk kunnen verklaren, behalve door ons te beroepen op een vorm van genialiteit die ons ontgaat… en waarin we absoluut geen vertrouwen hebben.

Er zijn twee redenen waarom deze methode van brute kracht bestaat: angst en luiheid. We willen de dominante profielen niet confronteren omdat we een pijnlijke terugslag verwachten. Trouwens, waarom zouden we ons druk maken over deze machtsstrijd? Laat de menigte maar moe worden van haar opperste weldoener, ook al zal de schade kolossaal zijn.

Tijd voor het bedrijf om zich te laten gelden als een plek voor delen en gezelligheid

Dit is duidelijk onaanvaardbaar. Een menselijk collectief kan niet de speelbal zijn van een psychopaat, ongeacht zijn of haar hiërarchische positie, want we mogen niet vergeten dat deze totalitaire leiders niet noodzakelijkerwijs de top van de organisatie bezetten.
Onze particuliere en openbare bedrijven, groot en klein, zijn plaatsen om te delen en samen te zijn, en ze moeten zich als zodanig laten gelden. De mensen die er werken verdienen niet alleen onvoorwaardelijk respect, maar ook het recht om beschermd te worden tegen de hysterische beslissingen van een paar narcistische gekken.

Jean-Paul Erhard