Vakbonden en werkgevers bereikten geen akkoord over de evolutie van de lonen in ons land voor 2025-2026. De uitkomst van het interprofessioneel akkoord (IPA) wordt zo opnieuw in handen van de regering gelegd. Een verstarde houding van de vakbonden ligt aan de basis van die teleurstellende vaststelling: boven op de indexering (een loonstijging van om en bij de 5%) vroegen de vakbonden extra maaltijdcheques voor iedereen en ook nog eenmalige Vivaldi-koopkrachtpremies.

De huidige economisch benarde en onzekere toestand van ons land en onze welvaart was het minste van hun zorgen.

Ondanks uiterst onzekere context …

Ons land verkeert nog altijd in economisch zwaar weer. Zo zijn we goed op weg richting een recordaantal faillissementen en herstructureringen. Tussen de grote namen, zoals Cora, Audi of Van Hool zwemmen er ook bijzonder veel kleinere vissen die ofwel de boeken moeten neerleggen ofwel zwaar moeten herstructureren. Daarnaast zien we een daling van het aantal gepresteerde uren uitzendarbeid. De Federgon Index1 staat op het laagste punt in de laatste tien jaar. En ook de werkloosheidscijfers gaan in stijgende lijn.

Bovendien moeten we terdege rekening houden met een onvoorspelbare geopolitieke context. Elke week worden er nieuwe handelstarieven aangekondigd die nefast kunnen zijn voor onze exporterende Belgische bedrijven. Ter illustratie, vandaag worden de invoerheffingen op staal en aluminium verdubbeld naar 50%, zo besliste de Amerikaanse president.

Kortom, economisch staan we er niet bijster goed voor. En dat is nog zacht uitgedrukt.

… blijft de index gegarandeerd

Ondanks die sombere vooruitzichten komt er in België dankzij de automatische indexering de komende twee jaar een gegarandeerde loonsverhoging van om en bij de 5% ofwel 12 miljard euro. Ongeacht winst of verlies, het bedrijf moet en zal u die loonsverhoging betalen.

En toch legde het verenigd vakbondsfront voorstellen op tafel wars van de realiteit op het terrein en de druk binnen tal van sectoren. Die voorstellen, zoals extra maaltijdcheques en koopkrachtpremies,verzwakkenniet alleen de competitiviteit van bedrijven, ze geven het signaal dat er economisch geen vuiltje aan de lucht is. Bovendien gaan ze ook regelrecht in tegen de loonnormwet. Afwijken van de loonnorm is vooreerst onwettig, maar daarnaast is er gewoonweg geen financiële ruimte voor bij onze bedrijven.

En toch mislukt loonoverleg …

In onze buurlanden schudden werkgevers en vakbonden elkaar tevreden de hand als ze het na onderhandelingen eens raakten over een loonsverhoging van 5%. In België starten de onderhandelingen al op 5% en toch is het wederom onvoldoende. En is men zelfs misnoegd dat er boven op de 12 miljard aan loonsverhogingen geen ruimte meer is voor andere extra’s.

Door die halsstarrige houding ligt de bal nu in het kamp van de regering. Aan haar om te beslissen of ze de loonmarge (0%), bepaald door de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB), zal handhaven, zoals het regeerakkoord trouwens voorziet.

Het VBO betreurt deze mislukking ten zeerste. Maar een akkoord dat in deze moeilijke economische tijden onze bedrijven in een slechtere positie plaatst, kunnen we niet afsluiten. Het wordt hoog tijd dat we meer spreken van sociaal-economisch overleg in plaats van sociaal overleg.

Bron: VBO