Weiger je op het werk een mondmasker te dragen? Dan riskeer je een ontslag om dringende redenen. Een werknemer bij het Lommelse voedingsbedrijf Flanders Food Production, die geen mondmasker droeg, kreeg zo zijn C4. De Antwerpse arbeidsrechtbank oordeelde dat de mondmaskerovertreding voldoende gegrond was. Welke veiligheidsregels moeten werknemers respecteren op de werkvloer? En wat zijn de consequenties voor wie dat niet doet? Miet Vanhegen en Amandine Boseret, juridisch adviseurs bij Acerta, beantwoorden de meest gestelde vragen.

“Wanneer uit een risicoanalyse blijkt dat een mondmasker nodig is als beschermingsmiddel in een bepaalde functie of werkpost, dan moet de werknemer verplicht een mondmasker dragen. In sommige bedrijven moeten de werknemers bijvoorbeeld een mondmasker dragen wanneer ze zich verplaatsen in de bedrijfsgebouwen, maar niet wanneer ze op hun eigen werkplek, op veilige afstand (1,5m) van collega’s, zitten. Uit de Arbeidsovereenkomstenwet volgt bovendien dat werknemers geen schade mogen berokkenen aan zichzelf, collega’s, werkgever of derden. De verplichting om een mondmasker te dragen, valt ook hieronder.”

Wat als je geen mondmasker wil dragen?

“Als het in je onderneming verplicht is om een mondmasker te dragen, en je geen geldende (medische) reden hebt om het mondmasker niet te dragen, dan ben je als werknemer verplicht om een mondmasker te dragen. Je mag en kan dat niet weigeren. Stel dat je dat toch doet, dan kan je baas je een waarschuwing geven, of je formeel in gebreke stellen.”

Kan je ontslagen worden wanneer je weigert een mondmasker te dragen?

“In de huidige context van de coronapandemie is het naleven van de maatregelen van essentieel belang om de veiligheid van iedereen te garanderen. De Antwerpse arbeidsrechtbank heeft hier dan ook naar verwezen bij het ontslag van de werknemer van Flanders Food Production. Toch moet je het verhaal in de juiste context plaatsen. De werknemer werkte in dit geval in de voedingssector, en had ook computerapparatuur in het bedrijf beschadigd. De erkenning van het ontslag door de Antwerpse arbeidsrechtbank was dan ook omwille van al deze redenen.”

Vanaf welk moment kan het niet naleven van gezondheidsmaatregelen dan wél leiden tot ontslag?

“Hier is geen eenduidig antwoord op. Het hangt af van de feitelijke omstandigheden. Liep de werknemer zonder mondmasker op de werkvloer rond toen hij/zij alleen was? Was de werknemer zijn mondmasker vergeten? Of weigerde de werknemer botweg zijn mondmasker op te zetten? Ons advies is om een eerst een waarschuwing, die best schriftelijk bevestigd wordt, te sturen naar de werknemer die de veiligheidsmaatregelen niet naleeft. Als er een nieuwe overtreding is, en dit gedrag anderen in gevaar kan brengen, kan ontslag overwogen worden.”

Is een ontslag om dringende redenen mogelijk in een dergelijk geval?

“Ook hier hangt er veel af van de omstandigheden. In het voorbeeld van de werknemer van Flanders Food Production, heeft de Antwerpse Arbeidsrechtbank inderdaad aanvaard dat het niet dragen van een arbeidsmasker een ernstige fout was. Maar je mag echter niet meteen veralgemenen. Bij een ontslag om dringende redenen moet een zeer strikte procedure gevolgd worden, en moet de werkgever het ernstige wangedrag kunnen bewijzen. De geringste twijfel kan leiden tot de nietigverklaring ervan. Werkgevers die een ontslag om dringende redenen willen toepassen, laten zich best bijstaan door een jurist.”

Bron: Acerta