Tijdens de conferentie van het European Migration Network over de laatste ontwikkelingen op het gebied van asiel en migratie benadrukte Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken dat er een economische war on talent aan de gang is, een strijd om getalenteerde werkkrachten, waarin ons land zich vastberaden moet mengen. Fragomen, een advocatenkantoor gespecialiseerd in arbeidsmigratie, benadrukt dat het hiervoor zeker nog niet te laat is.

De Belgische tak van het European Migration Network organiseerde gisteren een conferentie in Brussel om stil te staan bij de laatste ontwikkelingen op het vlak van asiel en migratie in ons land. Behalve asiel zijn er voor niet-Europeanen ook anderen toegangspoorten naar België waarvan de gezinshereniging al jaren de ‘wijdste’ blijft. Volgens de laatste cijfers van het Federaal Migratiecentrum telde de gezinshereniging voor de helft van alle migranten in 2016. Andere belangrijke migratieredenen zijn studies (12%) en bezoldigde activiteiten (10%). Dit jaar was Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken een van de aanwezigen op de conferentie. In zijn openingsrede bevestigde hij dat het thema arbeidsmigratie ten onrechte ondergesneeuwd raakte in pers en politiek door de asielcrisis.

Net als asielmigratie vormt ook arbeidsmigratie een uitdaging voor België. Slechts 10% van de 28.771 migranten naar België in 2016 is voor professionele doeleinden afgezakt, terwijl de economische relance waar deze regering heeft op ingezet een constante en snelle stroom aan arbeidskrachten nodig heeft. De toegang tot de arbeidsmarkt voor derdelanders blijkt echter geen eenvoudig proces.

Migranten laten instromen in arbeidsmarkt voornaamste uitdaging

In zijn speech benadrukt Francken dat de grootste uitdaging op het gebied van migratie voor de Europese landen dan ook rond arbeidsmarkintegratie draait. Migratie moet een win-win situatie opleveren, voor zowel migrant als voor de ontvangende samenleving. Naast het inperken van passieve migratie van laaggeschoolde derdelanders is het stimuleren van actieve arbeidsmigratie van hooggeschoolde migranten cruciaal om tot zo’n win-win situatie te komen, volgens Francken: “De vergrijzing doet het reservoir aan geschoolde arbeidskrachten immers snel afnemen, terwijl de migranten die via passieve migratiekanalen zoals gezinshereniging, asiel en regularisatie naar ons land en Europa komen, meestal niet over de nodige competenties beschikken om mee te kunnen draaien in onze alsmaar veeleisendere kenniseconomie”. Advocate Jo Antoons, expert inzake arbeidsmigratie – benadrukte dat de moeizame integratie van derdelanders in België dan ook een competitief nadeel oplevert voor Belgische bedrijven en internationale bedrijven met een hoofdzetel in België.

Om ervoor te zorgen dat Europa, en specifieker België, een aantrekkelijke vestigingsplaats blijft voor de bedrijven, stelt Francken dat het noodzakelijk is om hooggeschoold talent van buiten Europa aan te trekken en makkelijker te integreren in onze arbeidsmarkt. “Er is een economische ‘war on talent’ aan de gang, een strijd om getalenteerde werkkrachten waarin ons land zich vastberaden moet mengen,” aldus staatssecretaris Francken.

“Nood aan doeltreffende implementatie Europese wetgeving”

Europa heeft verschillende stappen gezet in de vorm van drie Europese richtlijnen die het aantrekken van internationaal talent moeten vereenvoudigen: de EU-richtlijn voor een Gecombineerde Vergunning van 2011, de EU-richtlijn voor Intercorporate Transferees van 2014 en de EU-richtlijn betreffende Onderzoekers, Studenten en Stagiaires van 2016. De Belgische implementatie van deze richtlijnen hangt samen en heeft aanzienlijke vertraging opgelopen. Deze vertraging werd veroorzaakt door de zesde staatshervorming van 2014 die de bevoegdheid inzake tewerkstelling van buitenlanders naar de regio’s overhevelde. Hierdoor is voor de invoering van de gecombineerde vergunning een samenwerkingsakkoord tussen verschillende niveaus vereist, wat geen evidentie is in de Belgische context.

Ons land is er dan ook als laatste bij met de invoering van de gecombineerde vergunning, die ervoor zou zorgen dat er slechts één enkele aanvraagprocedure komt voor een gecombineerde vergunning voor tewerkstelling en verblijf van derdelanders in EU-landen. Terwijl dit momenteel nog verschillende administratieve stappen vereist.

Jo Antoons, partner bij advocatenkantoor Fragomen, benadrukt dat het zeker nog niet te laat is om België als aantrekkelijke arbeidsmarkt naar voor te schuiven mits doordachte en succesvolle implementatie van deze wetgeving. “We moeten ervoor zorgen dat wat de wetgeving beoogt ook daadwerkelijk gerealiseerd wordt. Een dialoog tussen het bedrijfsleven en de beleidsmakers is essentieel voor de effectieve implementatie van de richtlijn om zo het competitief voordeel van België te versterken. De wetgeving moet zo doeltreffend mogelijk zijn en de administratie tot een minimum beperken. Bovendien moeten wij de goede praktijken vanuit onze buurlanden als bron van inspiratie gebruiken om moeilijkheden die de ondernemingen in België ondervinden weg te werken”.