Uit een onderzoek bij 1.500 werknemers en zelfstandigen uitgevoerd door Securex, partner in ondernemerschap en tewerkstelling, blijkt dat maar liefst 65,1% van de werkende Belgen zich financiële zorgen maakt. Dat cijfer ligt nog hoger bij arbeiders en bij vrouwen. Ook jongere werknemers en zelfstandigen en zij met kinderen in huis maken zich vaker zorgen over hun financiële situatie. Opvallend: hoewel bijna twee op de drie zich financiële zorgen maakt, geeft 64,6% wel aan voldoende compensatie te ontvangen voor hun werk.

Zeven op de tien werkende vrouwen (70,2%) maken zich financiële zorgen

Uit het onderzoek van Securex blijkt dat bijna zeven op de tien arbeiders (69,7%) zich zorgen maken over hun financiële situatie. Bij bedienden hebben ook meer dan zes op de tien financiële zorgen (62,6%). Tussen werknemers en zelfstandigen werd geen verschil vastgesteld in het onderzoek. Ook vrouwen (70,2%) geven vaker aan zich zorgen te maken over hun financiële situatie dan mannen (59,9%).

Jongere werkenden, en dan met name -45-jarigen, maken zich meer financiële zorgen (70,2%) dan hun oudere collega’s (57,6%). Verder blijkt dat werknemers en zelfstandigen die kinderen in huis hebben zich meer zorgen maken over hun financiële situatie (69,7%) dan zij die geen kinderen in huis hebben (60,2%).

Tot slot blijkt dat in Wallonië meer werknemers en zelfstandigen zich financiële zorgen maken dan in Vlaanderen, met respectievelijk 72,9% van de Walen en 66,9% van de Brusselaars tegenover 61% van de Vlamingen.

Impact op welzijn, concentratie en productiviteit

De financiële zorgen hebben ook hun weerslag op de werkvloer: werknemers en zelfstandigen in België die zich meer zorgen maken over hun financiële situatie ervaren een lager welzijnsniveau en scoren gemiddeld lager op welzijnsparameters.

Dat is het geval voor zowel het algemene welzijn (6,4 op 10 voor wie zich financiële zorgen maakt vs. 6,6 op 10 voor wie zich geen financiële zorgen maakt), als het persoonlijk welzijn (6,8 vs. 7,2 op 10) en het professioneel welzijn (6,8 vs. 7 op 10).

Frank Vander Sijpe, Director HR Trends & Insights bij Securex: “Wie werkt en zorgen heeft over zijn financiële situatie heeft ook vaak te kampen met verminderde concentratie en productiviteit. Het welzijn lijdt eronder en men valt vaker ziek uit. We zien verschillende parameters die gelinkt zijn aan zowel meer financiële zorgen als hoger burn-outrisico1, zoals jonge werknemers, alleenstaanden met jonge thuiswonende kinderen en werknemers in Wallonië.” ​

Werkgevers kunnen werken aan loonoptimalisatie en opleidingen

Bijna twee op de drie (64,6%) werknemers en zelfstandigen in België vinden dat ze voldoende compensatie ontvangen voor het werk dat ze doen. Desondanks heeft 62,3% van deze “tevredenen” toch financiële zorgen. Hoewel er in de voorbije twee jaar in België verschillende indexeringen waren die de brutolonen deden stijgen, kwamen deze er omwille van de hoge inflatie. Indexeringen compenseren niet volledig de hoge inflatie, waardoor het leven desondanks overal duurder is geworden. Bovendien kunnen ook ingrijpende situaties zoals de inval van Rusland in Oekraïne bij werknemers en werkgevers leiden tot zorgen over de mogelijke impact ervan op hun financiële situatie.

Volgens Frank Vander Sijpe is het belangrijk dat werkgevers mogelijke signalen van financiële zorgen zoals de mate van loonbeslag en vragen om voorschot op loon of eindejaarspremie serieus nemen en met de betrokken werknemers de dialoog om samen te zoeken naar duurzame oplossingen: “Werknemers kunnen best tevreden zijn met de compensatie die ze krijgen voor hun werk, maar toch financiële zorgen hebben omdat ze alleenstaande zijn of omdat hun partner niet werkt. Leidinggevenden doen er goed aan om aandacht te schenken aan signalen van financiële zorgen of burn-outklachten. Daarnaast kan de werkgever financiële zorgen van medewerkers helpen voorkomen of verminderen door bijvoorbeeld via loonoptimalisatie het nettoloon te verhogen. De werkgever kan ook een cafetariaplan aanbieden waarin werknemers hun loon kunnen toewijzen aan specifieke componenten waaraan zij persoonlijk het meest belang hechten of nood aan hebben, zoals een hospitalisatieverzekering, terugbetaling van individueel pensioensparen, elektronische toestellen of fietsleasing.”

Om werknemers duurzaam te ondersteunen, kunnen werkgevers naast initiatieven voor loonoptimalisatie ook vrijblijvend workshops of opleiding in budgetbeheer aanbieden. Dat kan als onderdeel van het individueel opleidingsrecht of via een Employee Assistance Program. Dat type opleidingen zijn uiteraard niet in alle gevallen de oplossing, maar kunnen bepaalde medewerkers wel helpen hun financiële situatie te verbeteren en stress door financiële zorgen te verminderen

Bron: de cijfers voor dit onderzoek zijn gebaseerd op een online bevraging door iVox bij 1000 werknemers en 500 zelfstandigen. De bevraging vond plaats in opdracht van Securex in december 2022. Wegingen garanderen dat de resultaten representatief zijn voor de populatie van werkende Belgen op vlak van geslacht, regio, leeftijd, statuut en etnische achtergrond. Bij de analyses hanteerden we een algemeen significantieniveau van 5%. De maximale foutenmarge voor deze steekproef bedraagt 2,43% bij een betrouwbaarheidsniveau van 95%.De items in deze survey werden beoordeeld op een schaal van 1 tot 10, gaande van ‘helemaal niet akkoord’ tot ‘helemaal akkoord’. Als we de vergelijking maken tussen respondenten zonder en met financiële zorgen, is dat gebaseerd op een score, respectievelijk, tussen 1 en 5 dan wel tussen 6 en 10.