In haar rapport World Employment and Social Outlook: september 2024 update, stelt de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) vast dat de ongelijkheid onder druk staat doordat het aandeel van het arbeidsinkomen stagneert en veel jongeren geen baan hebben en geen onderwijs of opleiding volgen. Volgens het rapport wordt er onvoldoende vooruitgang geboekt m.b.t. de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s).

De groeiende kloof tussen inkomen uit arbeid en inkomen uit kapitaal en de uitdagingen voor jongeren op de arbeidsmarkt zijn zorgwekkend, zegt de Internationale Arbeidsorganisatie.
Uit het onderzoek blijkt dat het wereldwijde aandeel van het arbeidsinkomen, dat staat voor het deel van het totale inkomen dat door werknemers wordt verdiend, van 2019 tot 2022 met 0,6 procentpunt is gedaald en sindsdien gelijk is gebleven – en dit versterkt een langdurige neerwaartse trend. Als dit aandeel op hetzelfde niveau was gebleven als in 2004, zou het inkomen uit arbeid alleen al in 2024 met 2,4 biljoen dollar zijn toegenomen.

In Europa en Centraal-Azië daalde het inkomen uit arbeid tussen 2019 en 2024 met 1 procentpunt. In tegenstelling tot andere regio’s werd het laagste punt bereikt in 2022 (-1,8 procentpunt), met een opleving in 2023 en 2024.

De coronapandemie is een belangrijke factor in deze daling: bijna 40% van de afname van het inkomen uit arbeid vond plaats tijdens de pandemiejaren 2020-2022. De crisis heeft bestaande ongelijkheden verergerd, vooral omdat het inkomen uit kapitaal geconcentreerd blijft bij de rijksten. Dit ondermijnt de vooruitgang in het realiseren van SDG 10, die gericht is op het verminderen van ongelijkheid binnen en tussen landen.

Technologische vooruitgang, waaronder automatisering, heeft een rol gespeeld in deze trend. Hoewel deze innovaties de productiviteit hebben opgedreven en economische groei hebben gecreëerd, zijn er aanwijzingen dat werknemers niet gelijk delen in de resulterende winsten. Het rapport waarschuwt dat zonder alomvattend beleid dat ervoor zorgt dat de voordelen van technologische vooruitgang breed worden gedeeld, recente ontwikkelingen op het gebied van artificiële intelligentie de ongelijkheid kunnen vergroten, waardoor het bereiken van de SDG’s in gevaar komt.

“Landen moeten actie ondernemen om het risico van een dalend aandeel van het arbeidsinkomen tegen te gaan. We hebben beleid nodig dat een rechtvaardige verdeling van economische voordelen bevordert, met inbegrip van vrijheid van vereniging, collectieve onderhandelingen en effectieve arbeidsadministratie, om inclusieve groei te bereiken en het pad te effenen voor duurzame ontwikkeling voor iedereen,” zei Celeste Drake, adjunct-directeur-generaal van de IAO.

De studie wijst ook op de vele jongeren zonder werk, onderwijs of opleiding (de zogenaamde NEET). Het wereldwijde NEET-percentage onder jongeren is slechts licht gedaald van 21,3 procent in 2015 naar 20,4 procent in 2024 en zal de komende twee jaar naar verwachting gelijk blijven. Het NEET-percentage onder vrouwen – dat dit jaar 28,2% bedraagt – is meer dan twee keer zo hoog als dat onder jonge mannen, waardoor SDG 8 in gevaar komt.

De regio’s Europa en Centraal-Azië en Noord-Amerika hebben de laagste NEET-percentages voor jongeren (respectievelijk 13 en 11,3 procent) en ook de kleinste genderkloven.

Bron: ILO