Vanaf juni 2026 is de loontransparantiewet van kracht in België en worden bedrijven verplicht om transparanter over lonen te communiceren. Dat is nodig, want de helft van Belgische bedienden heeft geen idee hoe de lonen worden bepaald binnen hun bedrijf. Het onderzoek toont aan dat onderhandeling bij één op de vier bedrijven een rol speelt in het bepalen van het loon van hun medewerkers.
Hierdoor wordt transparantie een cruciale stap om werknemers gelijke kansen te geven en hun onderhandelingspositie te versterken.
De helft van de bedrijven communiceert niet over loon
De loontransparantiewetgeving zal bedrijven vanaf juni 2026 verplichten te communiceren over de gemiddelde lonen en looncriteria. Daar is nog een lange weg te gaan. Ruim de helft (55%) van de bedrijven zegt niet te communiceren over loon. 41% communiceert geen loonschalen en 47% communiceert niet over groeimogelijkheden naar loon.
Daarnaast is 36% van de Belgische bedrijven niet op de hoogte van wat de regelgeving juist inhoudt. Een belangrijk onderdeel van de nieuwe wetgeving is transparantere communicatie over lonen naar sollicitanten toe. Ook hier is er ruimte voor verbetering. Ongeveer één op de drie (31%) bedrijven deelt een loonvork in vacatureteksten. Slechts 13% zegt integraal het loon te delen.
“Werkgevers zullen opener moeten communiceren over hun loonbeleid naar huidige medewerkers én nieuwe kandidaten. Nog voor het eerste interview ben je verplicht om het aanvangsloon door te geven aan de kandidaat. Maar ook je huidige medewerkers hebben recht op informatie over het verloningsbeleid en hun specifieke verloningscategorie.” legt Inger Verhelst, advocate arbeidsrecht bij Claeys & Engels, uit. “Bedrijven zullen daarnaast verplicht zijn om te rapporteren over de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Zodra er een niet-verklaarbare loonkloof is van 5%, moeten ze actie ondernemen. Indien ze dat niet doen en de loonkloof te groot blijft, lopen ze risico op zware sancties.”
Onderhandelen beïnvloedt het loon bij 1 bedrijf op 4
56% van de bedrijven zegt te communiceren over de criteria die de lonen bepalen binnen hun bedrijf. Die criteria verschillen sterk tussen bedrijven, zo blijkt uit de data van Bright Plus. Naast functie (50%), geven bedrijven aan dat anciënniteit (39%), opleidingsniveau (25%) en behaalde diploma’s (25%) een rol spelen. Maar ook loononderhandelingen hebben nog steeds een niet te onderschatten invloed op het loon: in maar liefst 1 op 4 bedrijven bepalen individuele loononderhandelingen de lonen mee.
“Loononderhandelingen dragen onbewust bij aan de loonkloof, vooral wanneer niet iedereen evenveel ruimte voelt of durf heeft om te onderhandelen.” licht Linda Cappelle, CEO bij Bright Plus, toe. “Transparantie doorbreekt dat: het zorgt voor een eerlijke beloning voor de geleverde inspanningen en behaalde resultaten. Een eerlijk loon, een helder beleid, gelukkige mensen.”
Bedrijven zijn positief tegenover nieuwe wetgeving
Hoewel onze Belgische bedrijven nog werk voor de boeg hebben om conform de wetgeving te zijn, zijn ze wel overtuigd van de voordelen. Maar liefst 80% van de ondervraagde bedrijven vindt dit een goede zaak.
“Een transparant loonbeleid verhoogt het vertrouwen, stimuleert gelijke kansen en maakt mensen gelukkiger op het werk.” vertelt Linda Cappelle, CEO bij Bright Plus. “Deze nieuwe wetgeving is dus een opportuniteit voor organisaties om hun beleid sterker en toekomstgerichter te maken. Dat doe je via duidelijke functieomschrijvingen, objectieve loonschalen en consistente communicatie maar ook door de HR-afdeling, leidinggevenden en medewerkers te betrekken en inspraak te geven.”
Bron: Bright Plus