Over alle beursgenoteerde ondernemingen heen is de totale remuneratie van CEO’s over de afgelopen 8 jaar (2007-2014) in België gestegen met gemiddeld 23%. België wordt voorafgegaan door Duitsland (32%). In Frankrijk en Nederland bedroeg de stijging slechts 11%.

Er bestaan wel grote verschillen naargelang de beursindex (Bel 20, Bel mid, Bel small). Wat de samenstelling van het pakket betreft, blijkt dat de aandelengerelateerde remuneratie op de terugweg is. Daar waar in 2007 nog 45% van de ondernemingen in de steekproef deze remuneratievorm toekende, is dat in 2014 gedaald tot slechts 23%. Verder blijkt dat de variabele remuneratie in hoofdzaak wordt bepaald door financiële maatstaven op korte termijn. Ten slotte scoort België in vergelijking met andere landen relatief beter op het vlak van diversiteit, vooral wat betreft de nationaliteit en het geslacht van de CEO.

Dit zijn de belangrijkste conclusies van het jaarlijkse onderzoek naar topsalarissen door professor Xavier Baeten van het Executive Remuneration Research Centre aan Vlerick Business School. Het staal van 2014 bestaat uit 669 beursgenoteerde ondernemingen in België, Frankrijk, Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Er is specifieke aandacht voor de evolutie over de afgelopen acht jaar, de pensioentoezeggingen, de factoren die de variabele remuneratie bepaalden en de impact van de nationaliteit en het geslacht van de CEO.

CEO remuneratieniveaus: grote onderlinge verschillen en overheersende impact van bedrijfsgrootte

Over alle bedrijfsgroottes heen verdienen CEO’s in het Verenigd Koninkrijk het meest (4.050.000 euro), gevolgd door Duitsland (2.045.000 euro) en Nederland (1.065.000). België en Frankrijk zijn hekkensluiters met resp. 670.000 en 495.000 euro. Het gaat daarbij over de mediaan van de totale remuneratie, incl. vaste remuneratie, variabele remuneratie en aandelengerelateerde remuneratie. Een CEO in een groot beursgenoteerd bedrijf verdient bijna het tienvoudige van een CEO in een klein beursgenoteerd bedrijf.

De totale remuneratie is over de afgelopen acht jaar in 75% van de Bel 20 bedrijven gedaald. Dit ligt duidelijk hoger dan in de grote beursgenoteerde bedrijven in Frankrijk (46%), Duitsland (33%) en Nederland (33%). De daling in België wordt vooral veroorzaakt door de daling van de bonus. In de kleine beursgenoteerde bedrijven (Bel Small) is de remuneratie dan weer gestegen in zo goed als alle (89%) bedrijven. Daar waar de daling in de Bel 20 bedrijven gemiddeld 16% bedroeg, ging het in de Bel Small over een stijging van 45%. Ter vergelijking: tussen 2007 en 2013 zijn de gemiddelde salarissen in België met 17% gestegen.

Als men de remuneratie van de CEO vergelijkt met die van de CFO, blijkt de CEO, afhankelijk van het land, tussen anderhalve keer en 1,7 keer de remuneratie van de CFO te verdienen.

Aandelengerelateerde remuneratie

“Als we onze aandacht richten op de samenstelling van het remuneratiepakket, zouden we België kunnen omschrijven als het meest risicoaverse land, in die zin dat de vaste remuneratie telkens een hoger deel uitmaakt van de totale remuneratie in vergelijking met de andere landen,” klinkt het. In de Bel 20 is 52% van het pakket vast (48% variabel), in de Bel Mid bedraagt dit 58% en in de Bel Small is dit 77%. In alle landen is het gedeelte van de variabele remuneratie gedaald.
Xavier Baeten: “Dit is een trend die jaren terug al werd voorspeld: de wetgeving heeft heel wat verplichtingen opgelegd op het vlak van de vormgeving van de variabele remuneratie. Hierdoor is er een verschuiving opgetreden naar de vaste remuneratie.”

Hoewel meer en meer wordt ingezien dat er voor de bepaling van de bonus een mix nodig is tussen financiële en niet-financiële prestatie-indicatoren, valt het op dat 96% van de bedrijven gebruik maakt van boekhoudkundige maatstaven (winstgevendheid), terwijl slechts 21% ook aandacht besteedt aan de werknemers(tevredenheid) en amper 10% aan klantgerelateerde maatstaven.
Xavier Baeten: “In het kader van de net afgelopen klimaatconferentie in Parijs is het opvallend dat amper 1 bedrijf op 10 ook milieugerelateerde maatstaven opneemt ter bepaling van de bonus. Dit terwijl bedrijven toch een niet te verwaarlozen rol spelen op dit vlak.”

Het valt verder op dat de aandelengerelateerde remuneratie een sterke terugval kent. Daar waar bijna de helft (45%) van de beursgenoteerde ondernemingen in 2007 deze remuneratievorm voorzag, is dit teruggelopen tot 23%. De daling is het meest uitgesproken in Frankrijk. België is in die zin atypisch gezien aandelenopties duidelijk de meest populaire vorm van aandelengerelateerde remuneratie uitmaken, wat niet het geval is in de andere landen.

Diversiteit: België scoort goed

Dit jaar zijn de onderzoekers ook specifiek op zoek gegaan naar verbanden tussen de demografische kenmerken van de CEO, en zijn/haar remuneratie. Eerst en vooral valt het op dat slechts 3% van de bedrijven een vrouwelijke CEO heeft. België doet het met 8% duidelijk beter dan dit gemiddelde, terwijl Duitsland met geen enkele vrouwelijke CEO de slechtste score optekent. Ook qua nationaliteit scoort België goed, met 35% buitenlandse CEO’s. Enkel het Verenigd Koninkrijk doet het beter (44%).
Xavier Baeten: “In tegenstelling tot wat velen verwachten, vonden we geen verband tussen geslacht en hoogte van de remuneratie. Dit wordt echter voor een groot stuk veroorzaak door het feit dat er zo weinig vrouwelijke CEO’s waren. Verder viel het op dat buitenlandse CEO’s significant meer betaald worden.“