6,3% van de Belgische werknemers drinkt meer dan tien glazen alcohol per week. Dat blijkt uit een analyse van hr-dienstengroep Liantis bij 118.558 werknemers in ons land. Ook op eindejaarsfeestjes wordt vaak alcohol geschonken. Maar mag dat zomaar? En wat als er een ongeval gebeurt? Liantis beantwoordt vijf veelvoorkomende vragen rond alcohol en eindejaarsfeestjes op de werkvloer.

Liantis analyseerde de gegevens uit een vragenlijst bij 118.558 werknemers tussen 2020 en 2022. In die bevraging polsten de onderzoekers ook naar alcoholgebruik. Opvallend: 6,3% geeft aan dat ze meer dan tien glazen alcohol per week drinken. 50,6% zegt dat ze wekelijks tussen de 1 en de 10 glazen alcohol drinkt, terwijl 43,1% aangeeft dat ze niet drinken.

Nu we volop in de periode van eindejaarsfeestjes zitten, hebben werkgevers dan ook heel wat vragen hierover.

Vraag 1 – Mag een werkgever zomaar alcohol schenken op de werkvloer?

Matthias Debruyckere, juridisch expert bij hr-dienstengroep Liantis: “De werkgever heeft een voorbeeldfunctie en mag dus alcoholgebruik of –misbruik niet aanmoedigen. Volgens de zogenaamde ‘cao 100’ moet de werkgever zelfs verplicht een preventief alcohol- en drugbeleid voeren. Dit betekent uiteraard niet dat alcohol aanbieden op een bedrijfsfeestje verboden zou zijn. De cao vraagt wel om er richtlijnen over op te stellen en zo overmatig drankgebruik tegen te gaan.”

Vraag 2 – Wat als er een ongeval gebeurt op een eindejaarsfeestje?

“Ongevallen die gebeuren tijdens bedrijfsfeestjes die de werkgever organiseert, zijn arbeidsongevallen. Dat geldt ook voor ongevallen tijdens de verplaatsing naar huis na het feestje. De werknemer is daar immers aanwezig in het kader van zijn of haar arbeidsovereenkomst. Let wel: de andere voorwaarden om van een arbeidsongeval te spreken, blijven natuurlijk ook gelden (een letsel, een plotselinge gebeurtenis,…)”, aldus Matthias Debruyckere.

Vraag 3 – Wat als een dronken werknemer een ongeval veroorzaakt na het feestje?

Een werknemer vertrekt dronken vanop het nieuwjaarsfeestje naar huis en raakt betrokken in een ongeval. Kan hij dan aanspraak maken op een schadevergoeding bij de arbeidsongevallenverzekeraar? “Het antwoord hierop is duidelijk ‘ja’. Zelfs als de werknemer het ongeval zelf veroorzaakt. Enkel wanneer de werknemer het ongeval met opzet veroorzaakt, vervalt zijn recht op een vergoeding. Dronkenschap wordt echter niet automatisch beschouwd als een opzettelijke fout.”

Vraag 4 – Moet een werkgever instaan voor het vervoer na het feest?

“Voorkomen is altijd beter dan genezen. Laat een werknemer daarom nooit dronken naar huis vertrekken. Bel een taxi, laat hem thuisbrengen door een collega of bel de partner op. Wat je ook kan doen, is zorgen voor collectief vervoer: een busje dat je medewerkers naar huis brengt is gezellig én veilig. Maar dat is geen verplichting.”

Vraag 5 – Moet ik verplicht een alcoholbeleid voorzien in mijn organisatie?

“Cao 100 bepaalt dat je als werkgever verplicht bent om een eigen preventief beleid uit te werken. In een eerste (verplichte) fase moet je als werkgever de uitgangspunten en doelstellingen van het alcohol- en drugsbeleid in je onderneming bepalen, concretiseren in een beleids- of intentieverklaring en ze in het arbeidsreglement opnemen. In een tweede (facultatieve) fase kan je je beleid verder uitwerken met concrete regels, procedures, hulpverlening en sensibilisering”, aldus Evy Sadicaris, experte psychosociale aspecten bij Liantis.

“En dat is zeker een goed idee. Want alcohol zou bij 15 tot 30% van de arbeidsongevallen een rol spelen. Alcoholgebruik zorgt ook voor verminderd prestatievermogen, meer fouten, te laat komen en een hoger ziekteverzuim. Bovendien kan het een verziekend effect hebben op de sfeer op het werk, kunnen werkrelaties onder spanning komen te staan en kan het imagoschade aan je onderneming veroorzaken.”