De onderhandelingen tussen vakbonden en werkgeversorganisaties over een actualisering van het zogenaamde herenakkoord, waarin de sociale partners afspraken maken over het stakingsrecht, zijn dinsdagavond afgesprongen. ‘Het is nu aan de regering’, klinkt het bij Unizo-topman Karel Van Eetvelt. Minister van Werk Kris Peeters (CD&V) blijft echter hopen op het sociaal overleg.

Bonden en werkgevers zaten al enkele weken, in alle discretie, samen over een nieuw herenakkoord. Het vorige akkoord dateert van 2002 en was aan een update toe. Concrete aanleiding voor de hernieuwde gesprekken waren vakbondsacties in oktober vorig jaar. Een chirurg geraakte door een wegblokkade niet tijdig bij een operatie, waardoor de patiënte overleed.

Naast de wegblokkades wer onder andere bekeken of industrieterreinen mogen worden geblokkeerd tijdens acties, of vliegende stakingsposten mogen worden opgericht en of werkgevers eenzijdige verzoekschriften mogen indienen om stakingen te breken.

Om 17 uur werden de onderhandelingen voortgezet, maar om iets voor 19 uur gingen de partijen alweer uit elkaar. Unizo-topman Karel Van Eetvelt bevestigde dat de onderhandelingen waren afgesprongen. Of er de komende dagen nog bijeenkomsten gepland is, of er gekeken wordt richting de regering voor bemiddeling, is niet duidelijk.

Vakbonden wilden aanspreekpersoon bij acties

De werkgevers wijzen in een gezamenlijke reactie nog eens op het belang van duidelijke regels rond het stakingsrecht. ‘Het ontbreken van een zekere omkadering doet immers de indruk ontstaan dat veel gepermitteerd is. Dat klopt niet. Geen enkele internationale overeenkomst geeft aan dat je wegen of industriezones mag afzetten, treinsporen kan blokkeren, overgaan tot gijzelingen en bedreigingen, werknemers mag verbieden om te werken of anderen in gevaar mag brengen met eventuele acties.’

‘De werkgevers vonden het dan ook een positief signaal dat de vakbonden de spelregels van het stakingsrecht wilden herbekijken’, klinkt het bij onder andere het VBO en Unizo. Ze hebben naar eigen zeggen ’tot op het laatste moment geprobeerd om tot wendbare en werkbare oplossingen te komen binnen de Groep van 10′ en betreuren dat dat niet gelukt is.

Aangezien een vakbond volgens de wet niet aansprakelijk kan gesteld worden als rechtspersoon, wilden de werkgevers voor elke actie een aanspreekpunt – zoals de ‘verantwoordelijke uitgever’ bij publicaties – die instaat voor een correct verloop van de actie en aangesproken kan worden bij onwettelijkheden of ontsporingen. ‘Als je een boek schrijft, mag je ook niet mensen van van alles beschuldigen en ben je ook verantwoordelijk voor wat je schrijft’, legt VBO-topman Pieter Timmermans uit. ‘We hadden het stakingsrecht hiermee kunnen kaderen.’

Van Eetvelt doet oproep aan politici

‘Er gaat bijna geen week voorbij of een bedrijf wordt geconfronteerd met onwettige toestanden naar aanleiding van een actie’, klaagt Van Eetvelt. De Unizo-topman wil nu dat de regering ‘heel duidelijk te omschrijven wat kan en wat niet kan en ook duidelijk te maken dat er een aansprakelijkheid is voor mensen die zo’n zaken organiseren’.

‘Het gaat hier in essentie over het in stand houden van het sociaal overlegmodel en het respect voor procedures en afspraken die je maakt’, klonk het bij Timmermans.

Peeters wil ‘gedragen’ akkoord

Bevoegd minister Peeters wil nu van de sociale partners horen op welke punten de besprekingen zijn vastgelopen en om te kijken of er nog een akkoord mogelijk is. Hij geeft er echter nog steeds de voorkeur aan om dat te bereiken via sociaal overleg ‘omdat het dan gedragen is door zowel de werkgevers als de werknemersorganisaties’.

Coalitiepartner Open Vld vindt ook dat een nieuw sociaal akkoord de beste manier is om het stakingsrecht te actualiseren, maar wil via wetgevende weg gaan als de sociale partners er niet uit geraken.

Bron: De Standaard