In 2024 registreerde het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen 1 126 meldingen, een stijging van 6,5% ten opzichte van 2023. Werk blijft het domein met de meeste meldingen, goed voor 30% van de gevallen. Met het alomtegenwoordige gebruik van digitale technologie en sociale media, ziet het Instituut een aanzienlijke toename van het aantal meldingen van online haatdragend gedrag en digitaal seksueel geweld.

De constante toename van het aantal meldingen sinds 2009 kan worden verklaard door een aantal factoren, waaronder meer aandacht voor genderkwesties en een groter bewustzijn van discriminatie en gendergerelateerd geweld.

“De hulp die het Instituut kan bieden is ook beter bekend bij het grote publiek” voegt Liesbet Stevens toe, adjunct-directeur van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen. “Een aanzienlijk deel van de slachtoffers durft geen hulp te vragen vanwege schaamte, angst voor represailles, de te nemen stappen, enz. Het is echter essentieel om iedereen die geconfronteerd wordt met discriminatie, seksisme en gendergerelateerd geweld aan te moedigen om dit te melden bij het Instituut, in het bijzonder via ons hulpportaal: hulp.igvm.be. Naast het verlenen van directe steun aan slachtoffers, stelt een melding het Instituut in staat om een nauwkeuriger beeld van genderdiscriminatie in onze samenleving te vormen, wat uiteindelijk helpt om de wetgeving te versterken en het preventiebeleid te verbeteren.”

Vrouwen blijven de meerderheid van de meldingen maken (47%), gevolgd door mannen (34%) en mensen met een niet-binaire of niet nader gespecificeerde genderidentiteit (6%). Tot slot was 13% van de meldingen afkomstig van rechtspersonen.

Werk: moederschap en ouderschap, altijd in de vuurlinie

Werk blijft het domein met de meeste meldingen: 30% van alle meldingen gaat over discriminatie op het werk of bij de toegang tot werk. Bijna een op de twee meldingen binnen het domein werk hebben betrekking op moederschap in de brede zin van het woord of op gezinsverantwoordelijkheden. Deze aanhoudende trend illustreert de diepgaande discriminatie en ongelijke behandeling waarmee (toekomstige) ouders op de werkvloer worden geconfronteerd vanwege zwangerschap, moederschap en het zorgen voor kinderen. Die discriminatie en ongelijkheid vormen nog steeds een groot probleem in onze samenleving.
Seksueel strafrecht: explosie in digitaal seksueel geweld

In 2024 ontving het Instituut 263 meldingen met betrekking tot strafrecht en seksueel strafrecht (+30% ten opzichte van 2023). Deze zorgen voor 23% van de meldingen die het Instituut ontvangt. Hieronder vallen: de niet-consensuele verspreiding en/of bezit van seksuele inhoud (hierna: NCII), sextortion, voyeurisme, dickpics en deepnudes. De overgrote meerderheid betrof gevallen van NCII, met 168 meldingen (+27% vergeleken met 2023). Sextortion neemt ook toe, met 92 meldingen in 2024 ten opzichte van 74 in 2023.

Haatgedrag: digitale technologie versnelt seksisme

Er is ook een aanzienlijke toename van meldingen van haatdragend gedrag. Het Instituut ontving 147 meldingen binnen dit domein. Daarvan hadden er 134 betrekking op haatzaaiende uitlatingen, voor het overgrote deel op sociale media of via andere communicatiemiddelen (tv, radio, brochures, enz.). Dat is twee keer zoveel als in 2023. Hieronder vallen seksistische uitingen, maar ook het aanzetten tot discriminatie, haat of geweld tegen een persoon, groep of gemeenschap.

Voor een verantwoordelijk digitaal leven en collectieve waakzaamheid

Liesbet Stevens: “Het is vrij zeker dat het gebruik van technologie om de privacy of waardigheid van individuen te schenden de komende jaren niet zal afnemen. Het gemak waarmee inhoud kan worden gecreëerd en verspreid, het gevoel van anonimiteit en de viraliteit die de technologieën van vandaag bieden, maken het gemakkelijker om te handelen als dader, terwijl het tegelijkertijd het proces voor slachtoffers bemoeilijkt. In het licht van deze nieuwe vormen van geweld is het essentieel dat iedereen waakzaam, solidair en kritisch is in het gebruik van digitale media. Actie van sociale media en apps, overheden en gespecialiseerde instellingen zoals het Instituut is noodzakelijk en moet worden versterkt. Maar waakzaamheid van het publiek blijft de eerste verdedigingslinie. Identificeren, melden, ondersteunen: elk gebaar telt bij het terugdringen van gendergerelateerd geweld, zowel online als offline.”

Bron: Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen