Een kwart van de kleine en middelgrote bedrijven houdt bij élke bedrijfsbeslissing rekening met de klimaatimpact ervan. Bij 13% is klimaat de bepalende factor in hun keuze voor partners en leveranciers. De fiets promoten om naar het werk te pendelen, is met voorsprong de populairste maatregel van kmo’s om hun onderneming te vergroenen.

Opvallend: over een parkeer- en verplaatsingsbeleid dat rekening houdt met lage emissiezones en het beperkte aantal parkeerplaatsen in de stad, hebben de meeste kmo’s nog niet nagedacht. Dat blijkt uit de allereerste Groene Scan, een jaarlijkse barometer van Acerta en IDEWE die analyseert hoe groen het beleid is van ondernemingen.

Om de nationale en internationale klimaatdoelstellingen te halen, moeten ook ondernemingen vergroenen. Maar zijn onze bedrijven daarmee bezig? Zeker voor de duizenden kmo’s in ons land, waar investeren in klimaatneutrale maatregelen een grote hap uit het budget neemt, lijkt dat niet vanzelfsprekend. Toch zijn de meeste bedrijven duidelijk op zoek naar initiatieven om hun klimaatimpact te beperken, zo blijkt uit de eerste Groene Scan van Acerta en IDEWE van zo’n 760 kleine en middelgrote bedrijven.

Een eerste opvallende vaststelling: bijna één op de tien ondernemingen (8%) geeft aan dat zijn beleid volledig gericht is op ‘een groen en duurzaam imago’. Een kwart van de bevraagde bedrijven (24 %) zegt bovendien dat ze systematisch groene beleidskeuzes maken. 41% doet dat sporadisch en voor 13% is klimaatimpact ook de doorslaggevende factor bij de keuze van partners en leveranciers. Nog eens een kwart (24%) maakt geen enkele koppeling tussen beleidsbeslissingen en de klimaatimpact daarvan.

Wie ‘beleid’, ‘groen’ en ‘hr’ zegt, komt al snel uit bij mobiliteit. Daarvan zijn enkele ecologische aspecten inderdaad vrij goed ingeburgerd, zo blijkt uit de Groene Scan, met de fietsvergoeding op kop (51%), gevolgd door de bedrijfsfiets (26%), de elektrische bedrijfswagen (25%), openbaar vervoer (24%) en laadpalen op kantoor (22%).

Karolien Van Herpe, juridische experte bij Acerta Consult: “Naast de usual suspects, zoals groene mobiliteit, ecocheques en thuiswerkvergoedingen, zien we dat ook andere groene maatregelen opgang maken bij de Belgische kmo’s. Denk dan aan de groepsaankoop voor groene energie, een innovatiepremie of een groene lening. Maar ook initiatieven rond work-lifebalans bijvoorbeeld kunnen bijdragen tot een duurzamer beleid. Verplaatsingen minderen of spreiden door thuiswerk te promoten, zorgt niet alleen voor een beter mentaal welbevinden van werknemers, maar vermijdt ook de uitstoot van CO2 en levert heel wat tijdswinst op.”

“Preventie is de sleutel tot duurzaamheid”, vult Jonas Debroyer van IDEWE aan. “Investeren in duurzaamheid is niet alleen verantwoord, maar ook slim. Het bevordert hogere retentie, verhoogt het werkgeluk en creëert een veilige en gezonde werkomgeving. KMO’s die zich met die thema’s bezighouden, nemen een duidelijke concurrentievoordeel. Niet alleen in marktaandeel maar we zien ook een positieve impact op employer branding en reputatie”.

Een verplaatsings- en parkeerbeleid komt niets te vroeg

Opmerkelijk: uit de antwoorden van de respondenten blijkt verder dat een meerderheid van de kmo’s (60 %) nog geen beleid uitwerkte rond beroepsmatige verplaatsingen en parkeren. Dat is opvallend, omdat veel bedrijven gevestigd zijn in steden, waar het aantal parkeerplaatsen voor wagens van personeelsleden vaak beperkt is en soms zelfs in een lage-emissiezone liggen.

Karolien Van Herpe: “Bedrijven moeten meer rekening houden met de veranderende kijk op de organisatie van mobiliteit. Er zijn bijvoorbeeld almaar meer steden met een lage-emissiezone, die parkeren aan de rand van de stad stimuleren. Dat heeft een impact op zowel woon-werkverkeer als op beroepsmatige verplaatsingen. Daarom is het goed om een beleid uit te werken rond welke parkeerkosten wel of niet door de onderneming worden gedragen en welke combinaties van vervoersmodi aangeraden worden, zoals auto en step, of auto en fiets bijvoorbeeld.”

Medewerkers zijn betrokken partij

Of het nu gaat over mobiliteit of over de work-lifebalans, werknemers zullen de facto altijd betrokken partij zijn. De Groene Scan bevestigt dat werkgevers hun medewerkers ook expliciet betrekken bij het beleid. 64 % doet dat bij sporadische acties zoals lichten doven en de thermostaat een graad lager zetten. 18 % stelt dat medewerkers mee aan de bron staan van het gevoerde beleid en de gestelde doelen. 17 % voert intern permanente sensibiliseringscampagnes rond het klimaatbeleid. Het is een minderheid (21 %) die de medewerkers niet actief in het groene verhaal betrekt.

Bron: Hr-dienstenbedrijf Acerta en de externe dienst voor bescherming op het werk IDEWE lanceerden de Groene Scan voor het eerst eind 2022 om te polsen bij Nederlandstalige werkgevers uit België naar de groene hr-thema’s van bedrijfsvoering. Het is de bedoeling dat de Groene Scan elk jaar wordt herhaald. Er waren in deze editie 763 respondenten, waarvan zo’n 20% (middel)grote bedrijven (meer dan 50 medewerkers) en 80% ondernemingen met minder dan 50 werknemers. De Groene Scan is niet alleen een meetinstrument maar ook een sensibiliseringstool om bedrijven te helpen groene beleidskeuzes te maken.