Sinds de migratiecrisis van 2015 gooide de VDAB de begeleiding van anderstalige nieuwkomers over een andere boeg. De nieuwe aanpak ging uit van snellere screening, snellere toeleiding naar opleidingen of stages en het principe dat Nederlands een competentie is die in verschillende omgevingen opgeraapt kan worden. Het actieplan was succesvol en zal nu structureel ingebed worden in de werking van VDAB.

De migratiecrisis van 2015 plaatste de Vlaamse arbeidsmarkt voor een aantal uitdagingen. De VDAB moest snel hun competenties kunnen inschatten en bijspijkeren naar de noden van de Vlaamse werkgevers. Bovendien moesten ze zo snel mogelijk Nederlands leren. De VDAB kwam daarop met het actieplan ‘Integratie door Werk’, waarin de begeleiding van anderstalige werkzoekenden op een aantal vlakken over een nieuwe boeg worden gegooid.

Vlaams minister van Werk Philippe Muyters: “Snelheid was cruciaal. Hoe langer je wacht met begeleiding, hoe lager de kansen op werk worden. Daarom gooiden we het systeem van begeleiding om. In plaats van een seriële aanpak gingen voor een geïntegreerde aanpak, waarbij we Nederlands niet langer als een voorwaarde beschouwden, maar wel als een competentie. Dat wil zeggen dat je niet eerst je cursus Nederlands moet gevolgd hebben voor je een andere opleiding of een stage kan volgen, maar wel dat je Nederlands kan leren terwijl je met die andere dingen bezig bent. Dat zorgde ervoor dat de trajecten aanzienlijk korter werden, maar ook dat de nieuwkomers veel sneller Nederlands leerden.”

Het actieplan liep 2 jaar en werd onlangs geëvalueerd. De resultaten waren goed: met 45% uitstroom naar werk na 2 jaar zit Vlaanderen aan de kop van Europa. Duitsland haalt bijvoorbeeld 27%, Zweden 19% en Denemarken 32%. De internationale interesse voor het Vlaamse actieplan is dan ook groot. Het plan werd onlangs opgenomen in de lijst innovatieve good practices van de Europese Commissie en binnenkort komen onder andere een Zweedse en Canadese delegatie op bezoek om onze aanpak te bestuderen.

Uit de evaluatie kwam naar voor dat de geïntegreerde aanpak met een snellere toeleiding naar opleiding en werk, resulteert in veel kortere trajecten naar werk en ook in een snellere taalverwerving Nederlands. Het principe ‘taal is een competentie, maar geen voorwaarde’ toonde aan dat taal met een mix aan methodes veel sneller verworven kan worden. Verschillende vormen van werkplekleren, zoals de beroepsverkennende stages of IBO-T, bieden niet alleen kansen tot het ontwikkelen van algemene en technische competenties, maar creëren ook heel veel taaloefenkansen.

Minister Muyters: “Deze positieve ervaringen hebben ons doen beslissen om de principes van het actieplan voortaan door te trekken in de reguliere werking van de VDAB. Elke VDAB-medewerker zal met de tools en de geleerde lessen uit het actieplan aan de slag gaan. De evaluatie bracht ook nog enkele knelpunten aan de oppervlakte. Zo is er nog werk aan automatische gegevensuitwisseling en kan de samenwerking met andere betrokken spelers nog naar een hoger niveau getild worden. Daar werken we de komende maanden op verder.”

Naast het actieplan ‘Integratie door Werk’ werd met ‘@level2work’ ook een specifiek project voor hoogopgeleide anderstaligen met migratieachtergrond opgezet, in samenwerking met verschillende partners. Het doel van dat plan was om hen snel op hun opleidingsniveau aan het werk te krijgen. Ook dat project haalde heel knappe resultaten. 42% van hen was na 1 jaar aan het werk, terwijl vroegere onderzoeken van HIVA het nog hadden over 24% na 1 jaar aan het werk.

Minister Muyters: “De migratiecrisis plaatste ons voor specifieke uitdagingen. De cijfers bewijzen dat we die uitdagingen goed aangepakt hebben. We hebben de crisis aangewend om onze eigen werking een innovatieve boost te geven. Met mooie resultaten tot gevolg.”

Bron : Kabinet minister Philippe Muyters