Uit de analyse van SD Worx van 1.400 bedrijven die zich laten begeleiden bij de sociale verkiezingen, vallen twee rake conclusies te trekken: steeds meer bedrijven kiezen voor een elektronische stembusgang (al blijft de grote doorbraak nog uit) en de timing van de verkiezingsperiode in de maand mei zorgt ervoor dat de meeste bedrijven op dezelfde dag verkiezingen zullen organiseren.

Elektronisch kiezen is al langer mogelijk tijdens de procedure sociale verkiezingen. De wetgever breidde de mogelijkheden drastisch uit bij het schrijven van de nieuwe wet sociale verkiezingen door o.a. stemmen vanachter de eigen computer op het werk. Dat creëert misschien de verwachting dat werkgevers en werknemersorganisaties hier massaal gebruik van zouden maken.

Matthias Jacxsens, Expert Sociale verkiezingen van SD Worx: “Uit de eerste analyse blijkt voorlopig dat bijna een kwart van de werkgevers (23,3%) aan hun overlegorganen zullen voorstellen om te opteren voor het elektronisch stemmen. Dat is zeker een stijging ten opzichte van 2016, toen slechts 7% van onze klanten effectief overging tot e-voting, maar de grote doorbraak moet nog komen. De sociale partners hebben nog tot februari volgend jaar om elkaar hierover te vinden. Misschien zien we de komende weken en maanden nog meer bedrijven zwichten voor de aantrekkingskracht van het elektronisch stemmen. Het alternatief is op papier: ter plekke in een centraal of decentraal stembureau, ofwel per brief.”

Vroege piek in de stembusgang

Sociale verkiezingen worden normaal gezien verspreid over een periode van twee weken. Ook nu kregen de werkgevers en werknemersvertegenwoordigers de mogelijkheid om een verkiezingsdatum te prikken in de periode tussen 11 tot 24 mei 2020. Die lange periode is er om werkgevers te mogelijkheid te geven om de voor hen meest gepaste datum te kiezen. Ook nu echter valt er in de
tweede week, terug een wettelijke feestdag (Hemelvaartsdag op 21 mei). Twee verkiezingen terug, in 2012, was dit niet het geval : toen waren de verkiezingen veel beter gespreid.
Matthias Jacxsens vervolgt: “Acht op de tien van de ondernemingen die wij begeleiden kiezen voor een verkiezingsdatum in de eerste verkiezingsweek. Meer dan een derde houdt de verkiezingen op dezelfde dag: donderdag 14 mei is de meest populaire (eerste) verkiezingsdag, gevolgd door dinsdag 12 mei, samen goed voor meer dan de helft van de werkgevers. Die sterke concentratie van verkiezingen in de eerste week levert natuurlijk de nodige uitdagingen voor werkgevers, vakbonden, dienstverleners en de overheid. Het blijft complexe materie: zo volgen tussen september en april bij ons alleen al duizenden medewerkers een vorming; langs werkgeverskant om de telling en het stembureau vlekkeloos te organiseren; maar ook langs werknemerskant, via de sociale partners. Momenteel krijgen we bij SD Worx ook meer vragen rond syndicaal verlof hiervoor. Het betekent ook dat voor de meeste bedrijven het echte startschot van de 150 dagen durende procedure gegeven wordt op maandag 16 december.”

Het Wit-Gele Kruis van Vlaanderen vzw telt 7000 medewerkers in de thuisverpleging en gaat voor de derde keer op rij voor een elektronische stembusgang. Ingrid Vanweert en Danielle Van Landuyt, directeuren personeel en organisatie in resp. Limburg en Oost-Vlaanderen vertellen waarom: “We laten onze medewerkers op heel wat decentrale locaties elektronisch stemmen, dus zeker niet alleen op de hoofdzetels van elke provincie. Hoe dichter we bij onze mensen komen met onze e-stembussen, hoe groter de bereidheid om te participeren. We kennen een opkomst van meer dan 80%. Voor ons is dit systeem een ideale mix: het combineert ‘een moment van ontmoeting’ met digitale efficiëntie in de stemming én de waterdichte garantie op het vertrouwelijke verloop van de stemming en de vertrouwelijke verwerking van de resultaten. We ervaren alvast minder complexiteit dan toen alles nog op papier gebeurde.”  Ze vullen eensgezind aan: “Wij voorzien twee stemdagen volgend jaar, nl. op dinsdag 12 mei en donderdag 14 mei. Onze medewerkers komen hiervoor binnen op één van de plaatselijke locaties en stemmen met hun e-ID; wij voorzien dat alles vlot verloopt terplekke en dat er begeleiding en toezicht is. Door het feit dat alle resultaten versleuteld worden is de geheimhouding en de veiligheid gewaarborgd. ”

Ook SD Worx kiest voor e-voting, in overleg met de werknemersafvaardiging. Cathy Geerts, Chief HR officer van de SD Worx Group legt uit waarom: “Ook bij SD Worx kiezen we voor donderdag 14 mei. Dan zijn er ook meer mensen aan het werk, dan op bv. een woensdag of een vrijdag. Sowieso willen we een groot publiek aanspreken; e-voting kan daarbij helpen. Men kan vanachter de eigen laptop (op een ge-encrypteerde wijze) stemmen. Niet alleen omwille van de tijdswinst (er is geen handmatige telling nodig), maar er is ook minder kans op fouten, op hertellingen; minder ongeldige stemmen (je wordt beter begeleid in de keuze). Digitaal betekent: minder papier, milieuvriendelijker… Voor bepaalde situaties (langdurig ziek of in verlof) kan je wel nog op papier of per brief stemmen.”

Cathy Geerts vervolgt: “Voor de werknemersafgevaardigden is dit één van de belangrijke randvoorwaarden. We vinden het belangrijk dat ook zij er zich comfortabel bij voelen. Daarnaast voorzien we op hun vraag ook op elke locatie een meeting zaal waar medewerkers die niet op de vloer willen stemmen discreet op een pc hun stem kunnen uitbrengen. We voorzien een aparte pc in deze lokalen die volledig getest is zodat er geen technische problemen opduiken.”

Bron : SD Worx