Zes op de tien bedrijven in ons land (62%) kregen afgelopen jaar te maken met de re-integratie van langdurig zieke werknemers. In de helft van die bedrijven gingen werknemers progressief in dezelfde functie aan de slag. In één op de vijf gevallen (18%) kregen werknemers die na lange tijd terug aan het werk gingen een nieuwe functie in het bedrijf. Opvallend is ook dat (niet-zieke) werknemers een doeltreffend re-integratiebeleid steeds belangrijker vinden in een onderneming.

Voor het eerst zijn er in ons land meer dan een half miljoen langdurig zieken. Hoe krijgen we hen terug aan het werk en hoe staan andere werknemers tegenover hun langdurig zieke collega’s? Op basis van die vragen voerde Acerta in samenwerking met onderzoeksbureau Indiville een onderzoek bij zowel werkgevers als werknemers.

Wat blijkt? Steeds meer werkgevers zien dat de re-integratie van langdurig zieken geen ver-van-mijn-bed show meer is. Meer dan zes op de tien bedrijven (62%) hebben het afgelopen jaar langdurig zieken gere-integreerd. Maar liefst de helft deed dat in dezelfde functie, door stapsgewijs het werk te hervatten. 18% maakte er werk van om een andere job te voorzien die meer aangepast was aan wat de herstellende werknemer (al) aankon. Het overige derde zorgde voor een re-integratie door een combinatie van bovenstaande twee maatregelen.

Miet Vanhegen, manager loopbaantransitie bij Acerta Consult: “Werken kan zinvol zijn bij het herstelproces. Medewerkers het werk geleidelijk aan laten hervatten, ook wel progressieve werkhervatting genoemd, kan dus zowel voor werknemer als werkgever interessanter zijn dan wachten tot iemand volledig hersteld is om het werk volledig te hervatten. Progressieve werkhervatting is een laagdrempelige optie, die zowel grote als kleine werkgevers haalbaar vinden. We zien ook dat werkgevers moeite doen om herstellende werknemers aangepaste taken aan te bieden, als dat de wenselijke piste is. ‘Op maat’ is de sleutel voor een vlotte re-integratie. Dat maatwerk kan slaan op de het aantal werkuren en/of op de inhoud van het werk..”

Vier op de tien werknemers is gedurende loopbaan al langdurig ziek geweest

39,2% van de werknemers is al geconfronteerd geweest met een periode van langdurige ziekte gedurende de loopbaan. Bij een derde (30,6%) van hen was dat voor minder dan drie maanden. De helft was tussen de drie maanden en één jaar ziek en 18,4% langer dan een jaar. De meerderheid (60,1%) heeft daarna het werk hervat in dezelfde functie bij dezelfde organisatie. De overige werknemers zijn ofwel van functie en/of werkgever veranderd na hun periode van langdurige ziekte.

Wie langdurig ziek is geweest, heeft vooral steun gehad van zijn familie en vrienden: 48,8% gaf aan dat zijn persoonlijk vangnet geholpen heeft om het werk te hervatten. Maar ook de ondersteuning van een onafhankelijke partij die de werknemer zelf heeft gezocht (23,9%) en ondersteuning van de werkgever (21,7%) scoren hoog. De helft (53,2%) van de langdurig zieke werknemers geeft trouwens aan dat ze liefst vanaf het begin van hun ziekte in contact blijven met de werkgever.

Begeleiding bij re-integratie wordt hoog ingeschat, ook door niet-zieke werknemers

Voor werkgevers wordt het hebben van een welzijns- en re-integratiebeleid steeds vaker een vorm van employer branding. Werknemers – ook niet-zieke medewerkers – vinden het beleid rond de terugkeer van langdurig zieken steeds belangrijker. Gevraagd welke maatregelen werknemers appreciëren in het kader van een welzijnsbeleid, scoort het ‘aanbieden van re-integratiebegeleiding voor wie langdurig ziek is geweest’ opvallend hoog, het staat namelijk op plaats twee.

Met steun van de overheid, o.a. via de Werkhervattingspremie

Miet Vanhegen: “De inspanningen om de brug te slaan tussen ziek zijn en werken krijgen ook steun van de overheid: bij progressieve werkhervatting kan de werknemer loon combineren met een aanvullende ziekte-uitkering volgens de feitelijke prestaties waarvoor de adviserende arts van het ziekenfonds de goedkeuring gaf. Werkgevers kunnen ook een extra stimulans genieten als ze bijzondere inspanning doen voor re-integratie, onder de vorm van een werkhervattingspremie. Zo kan een werkgever die sinds 1 april 2023 iemand die minstens één jaar arbeidsongeschikt is in dienst neemt of laat hervatten via progressieve werkhervatting, een premie krijgen van 1725 euro.”

Bron: de gegevens komen van de jaarlijkse spiegelbevraging die Acerta Consult door het onderzoeksbureau Indiville laat uitvoeren bij een representatief staal van meer dan 500 Belgische werkgevers en nog eens bij meer dan 2700 werknemers. De data van de bedrijven werden gewogen om representatief te zijn voor België naar het aantal werknemers in de actieve ondernemingen met minstens 5 werknemers. De data van de werknemers werden gewogen om representatief te zijn voor België naar statuut, leeftijd, geslacht, taal en sector. De bevragingen liep tussen 17 en 31 januari 2024 voor de werkgevers en tussen 16 januari en 1 februari 2024 voor de werknemers. Dankzij deze aanpak kan een historisch perspectief geboden worden vanuit werkgevers en werknemersstandpunt.