De cijfers over grensoverschrijdend gedrag liegen er niet om. Uit recente cijfers van Mensura, Externe Dienst voor Preventie en Bescherming, blijkt dat maar liefst 34% van de werknemers het afgelopen jaar één of meerdere keren te maken heeft gehad met pesterijen, discriminatie, seksueel grensoverschrijdend gedrag of agressie. Deze vormen van ongewenst gedrag zijn een bedreiging voor het welzijn en de geestelijke en fysieke gezondheid van deze werknemers en vragen om een gerichte aanpak.

Mensura ondervroeg meer dan 10.000 werknemers over psychosociale factoren op het werk, waaronder het voorkomen van een vorm van grensoverschrijdend gedrag, zoals pesten, discriminatie, ongewenste intimiteiten of agressie. Ruim een derde van de ondervraagden antwoordde hierop bevestigend. Agressie, fysiek of verbaal, wordt het meest ondervonden als ongewenst gedrag op de werkvloer. 25% gaf aan hier het afgelopen jaar al eens mee geconfronteerd te zijn geweest. 13% geeft dit aan voor zowel pestgedrag als voor discriminatie en 2% voor seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Werknemers jonger dan 25 jaar ondervinden het minst ongewenst gedrag tijdens hun werk: 27% is het afgelopen jaar al eens geconfronteerd geweest met één of meerdere vormen van grensoverschrijdend gedrag ten opzichte van 38% in de leeftijdsgroep van 45-54 jaar, die het hoogst scoort. Vrouwen hebben hier iets vaker last van dan mannen: 37% van de ondervraagde vrouwen geeft aan in deze periode tenminste één keer ongewenst gedrag te hebben ondervonden, ten opzichte van 32% bij de mannen.

Grenzen stellen: een rol voor werknemers én werkgevers

Grensoverschrijdend gedrag op het werk is van invloed op het welzijn van werknemers en daarmee ook op de efficiëntie van de organisatie. Heidi Henkens, psychologe bij Mensura: “De wetgeving verplicht werkgevers sinds 2014 om een preventiebeleid op te stellen ter bestrijding van psychosociale risico’s. Ongewenst gedrag blijft echter één van de moeilijkst te bestrijden psychosociale problemen op de werkvloer. Deze cijfers zijn daar het bewijs van. Wij adviseren, naast een helder preventiebeleid met duidelijkheid over algemeen aanvaarde maatschappelijke grenzen, vooral om het ongewenste gedrag bespreekbaar te maken, bij werkgevers én bij werknemers. Uiteindelijk heeft iedereen baat bij een aangenaam werkklimaat en het verhogen van de arbeidstevredenheid en zal dit leiden tot minder ziekteverzuim.“

Naast de essentiële taak voor de werkgever, is er ook een belangrijke rol weggelegd voor de slachtoffers zelf. Heidi Henkens licht toe: “Het stellen van grenzen is zeer belangrijk. Zodra er gevoelens van ongemak, irritatie of angst zijn, is het belangrijk dat slachtoffers dit aangeven en duidelijk maken dat grenzen worden overtreden. Mensen die ongewenst gedrag ervaren moeten hierover kunnen praten met een vertrouwenspersoon binnen de organisatie of met een preventie-adviseur.“