Uit cijfers van Securex, partner in tewerkstelling en ondernemerschap, blijkt dat het uitbetaalde brutoloon van voltijdse werknemers in België met 5,5% toenam tussen januari 2021 en 2022. De stijging van het uitbetaalde brutoloon bij bedienden was groter (+7,0%) dan bij arbeiders (+2,3%). Ook de loonkost kende in deze periode een stijging, van 6,7% bij bedienden en 2% bij arbeiders. Echter, de brutolonen en loonkosten van arbeiders liggen hiermee nog steeds lager dan in januari 2020 (-4,8%).
“Er komt nog een verdere stijging aan van de brutolonen en de loonkost van arbeiders”, licht Els Vanderhaegen, Legal Expert Knowledge Center Payroll Services bij Securex, toe. “In bepaalde sectoren moeten de lonen nog geïndexeerd worden, en in andere volgen nog bijkomende indexaties.”
- Ook de loonkost kende een significante stijging: bij arbeiders +2% en bij bedienden +6,7%
- Arbeiders en bedienden zien hun brutoloon toenemen met respectievelijk 2,3% en 7,0%
- De uitbetaalde brutolonen van arbeiders liggen nog steeds 4,8% lager dan in januari 2020; bij bedienden 7,3% hoger
- Het gemiddelde uitbetaalde brutoloon van bedienden lag in januari 2022 op 3757 euro, 2480 euro bij arbeiders
Werknemers zagen in de staart van de coronapandemie een verhoging van hun brutoloon opgetekend in hun loonbrief. Waar de uitbetaalde brutolonen van bedienden in januari 2021 nog ongeveer gelijk waren aan die van januari 2020, stegen ze dit jaar in januari met 7% ten opzichte van januari vorig jaar. Bij bedienden onder het Paritair Comité 200 was de stijging van de uitbetaalde brutolonen in januari 2022 zelfs 7,9%. Arbeiders, die in januari 2021 nog 7,3% minder brutoloon uitbetaald kregen ten opzichte van januari 2020, zagen in januari 2022 hun uitbetaalde brutoloon toenemen met 2,3%, wat dus nog steeds 4,8% lager is dan januari 2020.
Concreet betekent dit dat een bediende in januari 2022 gemiddeld 3757 euro bruto verdiende en een arbeider 2480 euro (zonder premies).
Volgens Els Vanderhaegen, Legal Expert Knowledge Center Payroll Services bij Securex, zullen deze stijgingen zich verder doorzetten: “Voor bedienden komt er snel nog een bijkomende indexering, maar vooral bij arbeiders verwachten we nog sterke stijgingen. Want niet alle sectoren kenden al een indexering in januari, en in andere sectoren volgen er nog bijkomende indexeringen. Ook zullen de uitbetaalde brutolonen opnieuw toenemen naarmate de toepassing van tijdelijke werkloosheid afneemt. Door tijdelijke werkloosheid liggen de uitbetaalde brutolonen voor arbeiders nog steeds lager dan in januari 2020.”
Gelijklopende evolutie in de loonkost
Wat betreft de evolutie van de loonkosten voor de werkgever stelt Securex een gelijklopende evolutie vast. De loonkost voor de werkgever steeg tussen 2021 en 2022 met 5%. Bij bedienden stijgt de loonkost significant sterker (+6,7%) dan bij arbeiders (+2%). Voor bedienden binnen Paritair Comité 200 gaat het zelfs om een stijging van 7,5%. Net zoals bij de brutolonen lag de loonkost van arbeiders in januari 2022 nog steeds onder het “pre-corona” niveau van januari 2020 (-5%). Ook wat betreft de loonkost verwacht Securex nog een verdere stijging.
Volgens Joëlle Boutefeu, Senior HR consultant bij Securex, hebben deze stijgingen ook grote gevolgen voor de werkgever: “De indexering van de lonen heeft zo’n grote impact op de loonkosten dat werkgevers alsmaar minder ruimte hebben om werknemers te belonen voor hun goede prestaties. Het is daarom van cruciaal belang dat werkgevers op de hoogte blijven van maatregelen om de loonkosten te optimaliseren die hen kunnen helpen concurrentieel te blijven: door een screening naar eventuele RSZ-verminderingen en vrijstellingen van bedrijfsvoorheffing – bv. door vrijstelling voor onderzoek en ontwikkeling – of door een loonbonusplan in te voeren, door werknemers te belonen met een warrantenplan, of door werknemers gedeeltelijk te belonen via extralegale voordelen.”
Horeca als buitenbeentje
De horecasector werd erg zwaar getroffen door de coronapandemie. Door de lockdown steeg het werkloosheidspercentage in januari 2021 in de horecasector tot liefst 26,7%, terwijl deze in januari 2020 nog op slechts 0,5% lag. Bijgevolg daalde de loonkost in de horecasector met 24,5% in januari 2021 tegenover januari 2020. De uitbetaalde brutolonen volgden met een daling van 24,5%. In januari van dit jaar lag de loonkost nog steeds 3,3% lager dan in januari 2020. Dit komt omdat dat er nog steeds meer werkloosheid is in de horecasector (7,6%) dan voorafgaand aan de coronaperiode.
Joëlle Boutefeu, Senior HR consultant bij Securex: “In de horecasector, die veel tijdelijke werkloosheid kende in de afgelopen twee jaar, daalden de gemiddelde uitbetaalde brutolonen en de loonkost sterker dan in andere sectoren. We verwachten dat de werkloosheidsgraad in de horeca binnenkort terug op het zeer lage niveau van 2020 zal komen te staan. Zeker nu er geen sluitingsuur meer geldt en de terrassen opengaan. In combinatie met de hoge indexatie betekent dit wel dat zowel de gemiddelde uitbetaalde brutolonen als de loonkost verder gaan stijgen. Als ook de steunmaatregelen mogelijks wegvallen, kan dit een stevige uitdaging worden voor horeca-uitbaters die het reeds moeilijk hadden om overeind te blijven.”
Bron: deze resultaten zijn gebaseerd op data van het sociaal secretariaat van Securex. De steekproef voor deze loonkoststudie telt 10.679 ondernemingen en 59.943 werknemers in de privésector. Er zijn enkel belastingplichtige werknemers opgenomen die volledig onderworpen zijn. Studenten maken dus geen deel uit van de steekproef. Ook flexi-jobs, mindervaliden, gesubsidieerde contractuelen, en werknemers op forfait of fooien zijn niet opgenomen. De ondernemingen tellen maximum 1000 werknemers en enkel diegene die in België werkzaam zijn. Deze evoluties werden onderzocht voor een stabiele groep werknemers: d.w.z. de werknemers die sinds 2020 in dienst zijn bij één werkgever. In deze analyse werden de uitbetaalde brutolonen en de loonkost van de maanden januari 2020, 2021 en 2022 vergeleken met elkaar. Werknemers die in één van deze maanden 100% afwezig waren door ziekte, werkloosheid, thematisch verlof of andere, werden uitgesloten alsook werknemers die in één van deze periodes geen loonkost hadden. Uitbetaalde brutolonen en loonkosten werden steeds omgerekend naar één FTE, zodat schommelingen niet te wijten zijn aan veranderingen tussen voltijds en deeltijds werken. Daarnaast werden premies niet meegerekend in de brutolonen of de totale loonkost.