Duaal leren moest het onderwijs en de arbeidsmarkt dichter bij elkaar brengen, de schooluitval tegengaan en de jeugdwerkloosheid doen afnemen. In Duitsland, Zwitserland en Nederland is duaal leren een succes, in Vlaanderen komt het maar niet van de grond. Dat concluderen onderwijsspecialisten van de KU Leuven in een nieuw rapport.

Het VBO is bezorgd over de uitdagingen van duaal leren in Vlaanderen die een recent rapport van de KU Leuven signaleert. Een van de oorzaken waarom het maar niet lukt in Vlaanderen is de ‘overmatige focus op de sterkste leerlingen’, stelt het rapport. Duaal leren werd van in het begin voorgesteld als een volwaardig alternatief voor het reguliere onderwijs. Het moest komaf maken met de negatieve reputatie van het deeltijds beroepsonderwijs (dbso). De focus lag op prestaties en kwalificaties, ook voor de algemene vakken.

Ook voor de bedrijven werd de lat hoog gelegd. Ze moesten een officiële erkenning krijgen, voldoende educatief materiaal voorzien en mentoren aanstellen. De vele (administratieve) verplichtingen deden tal van kmo’s afhaken én maakten ondernemingen huiverachtig om ook jongeren te accepteren met een problematische schoolloopbaan, gedragsproblemen of beperkte basisvaardigheden. Met als gevolg “dat kwetsbare jongeren grotendeels uit de boot vielen”, zegt onderwijseconoom Kristof De Witte (KU Leuven), coauteur van het rapport.

De experts pleiten voor een systeem dat wordt gestuurd door vraag en aanbod. “De scholen en de sectororganisaties moeten samen beslissen welke opleidingen opgestart kunnen worden”, zegt De Witte. “Dan worden enkel opleidingen geactiveerd wanneer er voldoende duurzame werkplekken én arbeidsmarktperspectief zijn voor de leerlingen, scholen en werkgevers.”

Voor de bedrijven moeten de eisen en regels dan weer eenvoudiger zodat ze makkelijker instappen. “Het zal alleen lukken met een flexibel systeem dat vertrekt van de sterktes van de leerlingen – namelijk: jongeren die willen leren op de bedrijfsvloer – en niet van regels en beperkingen”, zegt Vickie Dekocker, experte onderwijs en arbeidsmarkt bij de technologiefederatie Agoria.

Het huidige systeem van duaal leren legt de lat te hoog voor zowel leerlingen als bedrijven.

Leren van de goede voorbeelden

“Het is bijzonder jammer dat duaal leren niet van de grond komt, terwijl dat in landen zoals Duitsland of Zwitserland wel lukt”, aldus Pieter Timmermans, CEO van het VBO. “Stages, praktijklessen in het bedrijf, uitwisselingsprojecten, volwaardig alternerend leren/werken … en alle mogelijke varianten op die voorbeelden verhogen de opleidingskwaliteit en de arbeidsrelevante competenties van de jongeren. Het is daarom belangrijk dat we voor de mogelijke bijsturingen even kijken naar landen waar het systeem wel werkt, zoals Nederland. In eigen land kan de Duitstalige Gemeenschap, waar duaal leren goed ingeburgerd is, als inspiratiebron dienen.”

Het VBO is wel tevreden dat Vlaams minister van Onderwijs en Werk Zuhal Demir de problemen erkent en de struikelblokken voor werkgevers, scholen en leerlingen wil wegwerken.

Bron: VBO – De Tijd