Hoofdpijn, duizelingen, koorts, hoest, keelpijn… het zijn vaak symptomen van een ander probleem. Een dokter zal, in de meeste gevallen, de onderliggende oorzaak proberen aanpakken in plaats van de symptomen stuk voor stuk te behandelen en hopen dat ze daarna wegblijven.

In bedrijven gaat het soms net zo. Neem nu werknemers die volgens een jaarlijkse tevredenheidsenquête ontevreden zijn, of zelfs ronduit ongelukkig! Er bestaan duizenden initiatieven die als doel hebben de werknemers (opnieuw) gelukkig te maken/houden. In sommige bedrijven wordt gewoon het symptoom behandeld door extra benefits, loon, enzovoort. In andere organisaties wordt er dan meer nadruk gelegd op sport, gezonde voeding, mindfulness. Kan dat echter niet vergeleken worden met het behandelen van een symptoom? Een ware dokter (hier dus de HR-manager, CEO, …) zou, naast het geven van een pilletje tegen de hoofdpijn, ook de onderliggende ziekte aan moeten pakken.

Er wordt veel geschreven over happiness at work. Over over hoe slecht stress op het werk is. Over waarom ongelukkige medewerkers vaak slechtere performers zijn. En vaak is de vraag: wat kunnen we eraan doen? Een minstens even belangrijke vraag is echter ook deze: waarom zijn de mensen ongelukkig? Is er een onderliggend probleem dat aangepakt kan worden? Er wordt, gelukkig, steeds meer aandacht gegeven aan deze vraag. Maar toch kan het nog veel beter!

Misschien moet er soms gewoon eens dieper nagedacht worden. Niet alleen spreken over hoeveel extra vakantiedagen een werknemer kan krijgen, maar misschien ook eens de vraag durven stellen of een ware cultuurverandering niet aan de orde is. Een bedrijfscultuur waarin geroddeld, geklikt, gepest wordt is schadelijk. Fricties tussen teams, geharrewar binnen teams, slechte communicatie in de lijn en slopende vetes tussen afdelingen drijven niet alleen de kosten op, maar zorgen ook voor ongelukkige medewerkers.

De boodschap? Durf! Durf kritisch zijn. Durf problemen onderzoeken. Durf de zaken aan te pakken. Durf te veranderen.

De metafoor kan trouwens nog verder getrokken worden. Als er bij een zwangere vrouw onverwachte symptomen voorkomen, worden uitvoerige testen gedaan. De vrouw wordt daarbij op de hoogte gehouden van alle resultaten. Zo moet men ook met nieuwe projecten omgaan! Als een vlotte geboorte (=lancering van het project, een verandering) gegarandeerd wil worden, moeten uitvoerige testen, pilots, enquêtes enzovoort gedaan worden.

Misschien moeten we de boodschap dus ietwat herformuleren: durf, maar communiceer, fundeer, informeer, …