Wie zei dat we niet langer in staat zijn om consensus te bereiken in onze samenleving? De federale regering heeft dit huzarenstukje nog maar eens geflikt door de invoering van de Federale Leerrekening erdoor te drukken en zo unaniem verzet te winnen tegen een nieuwe maatregel om de administratieve complexiteit te verminderen. Een aantal zaken die centraal staan in onze organisaties (maatschappelijke verantwoordelijkheid, gendergelijkheid en dus het ontwikkelen van vaardigheden, etc.) passen niet binnen de beperkingen van een overvloed aan regels. Deze botsen met de vrijheid van ondernemerschap en de steeds grotere behoefte aan flexibiliteit op de arbeidsmarkt. In dit geval worden we belaagd door wetten die niet uitvoerbaar zijn. Dus wat doen we?

Niemand betwist het belang van opleiding voor zowel werknemers als bedrijven. Iedereen wijst op de ontoereikendheid en onuitvoerbaarheid van het door de regering voorgestelde systeem. Kritiek is makkelijk, dat is waar… Maar hier is het gebaseerd op een terugkerende realiteit. De ‘nieuwe’ maatregelen van de directeur tonen een gebrek aan inzicht in de dagelijkse realiteit van het bedrijfsleven en maken een onverdraaglijke zaak tegen bedrijfsleiders wier primaire ambitie is om hun werknemers te verhinderen hun potentieel te vervullen. Dit moet stoppen.

5 verplichte dagen is niet genoeg!

Leren en persoonlijke ontwikkeling is een dagelijks proces, van moment tot moment. We weten dat we met deze uitspraak een tweeledig risico nemen. Enerzijds leggen we de ‘verantwoordelijkheid’ voor opleiding terug op de schouders van de werknemer (het is aan elk individu om zijn eigen lot en vaardigheden in handen te nemen!) en anderzijds nodigen we bedrijven stilzwijgend uit om het gestructureerde beheer van de persoonlijke ontwikkelingstrajecten van hun werknemers te verwaarlozen. Dit is niet de bedoeling.

Laten we inzien dat opleiding hoe dan ook een continu proces is, dat het deel uitmaakt van al onze activiteiten en ontmoetingen, en dat we nog steeds een manier moeten vinden om er goed gebruik van te maken, ook al hebben digitale platforms ons al in staat gesteld om enorme stappen te zetten op dit gebied.
5 dagen opleiding beschouwen als een minimum dat moet worden bereikt – wat vaak de geest is waarin de regelgeving is opgesteld – is zowel ontoereikend als inconsistent met de praktijk in het veld.

Bestaan werknemers die niet willen leren echt?

We hebben het net gehad over de duidelijke tegenstrijdigheid die kan bestaan tussen dwingende regelgeving voor bedrijven en de vrijheid om te handelen om onze organisaties te ontwikkelen. Opleiding is de beste en eerste investering die er is. Het is ook de meest rendabele investering (op voorwaarde dat ze gekoppeld is aan een gepast retentiebeleid). Maar niet alles is rozengeur en maneschijn. Er kunnen ook werknemers zijn die gewoon niet geïnteresseerd zijn. Hoe kunnen we deze nieuwe regels toepassen als een werknemer vasthoudt aan verouderde vaardigheden, ondanks onze uitnodigingen om deel te nemen aan een persoonlijk ontwikkelingsprogramma? Eerlijk gezegd is dit verspilde moeite, zelfs als we zo inclusief mogelijk blijven… We kunnen net zo goed prioriteit geven aan het besteden van onze energie en middelen aan degenen die willen groeien en bijdragen.

Een hardhandige aanpak die geen steun krijgt

Tot slot, als de maatregel alleen wordt afgewezen, komt dat ook doordat het besluitvormingsproces vastloopt. Alle sociale partners zijn het eens over de ontoereikendheid van de gebruikte methode. Veel goede ideeën zijn begraven omdat er geen raadpleging was. Nee, gezond verstand heeft niet altijd de overhand. Het maakt niet uit of het uit haast of ideologische domheid is, we komen nooit op onze bestemming aan zonder degenen mee te nemen die onze briljante beslissingen gaan uitvoeren. Dit verplichte systeem van een minimum van 5 dagen opleiding voor alle werknemers zonder uitzondering is een prijzenswaardig voornemen dat perfect… ontoepasbaar is in de meeste van onze organisaties. Dit is nauwelijks een reden tot bezorgdheid, gezien het feit dat de staat nooit heeft uitgeblonken in de rol van sheriff, die maatregelen vermenigvuldigt die zijn agenten niet kunnen controleren…

In principe is het gemakkelijk om te wijzen op het fiasco van de federale leerrekening die op 1 april door de federale regering werd ingehuldigd. Laten we het hierover eens zijn: er is geen principieel verzet. Maar de weg naar de hel is geplaveid met goede bedoelingen… De behoefte aan opleiding voor iedereen is absoluut duidelijk. En het valt niet te ontkennen dat sommige mensen geen baat hebben bij een adequate opleiding. Laten we dus proberen die bedrijven en werknemers te helpen die dat niet kunnen door een gebrek aan middelen of methoden. En laat alle anderen die dromen van administratieve lichtheid en zelfbeschikking in vrede werken.

Jean-Paul Erhard