De voorlopige resultaten voor de maandelijkse indicatoren op basis van de Enquête naar de Arbeidskrachten van Statbel, het Belgische statistiekbureau, wijzen op positieve evoluties op de arbeidsmarkt. De werkgelegenheidsgraad bij 20-64-jarigen wordt geschat op 71,6% en de werkloosheidsgraad zakt naar 5,9%. Nadat de werkgelegenheidsgraad van 20-64-jarigen in de maanden juli en augustus telkens 70,5% bedroeg, stijgt dit cijfer volgens voorlopige resultaten uit de Enquête naar de Arbeidskrachten naar 71,6%. Dit is het hoogste niveau sinds augustus 2019.

De werkgelegenheidsgraad neemt tussen augustus en september sterker toe bij mannen (+1,5 procentpunt) dan bij vrouwen (+0,7 procentpunt). Verder noteren we vooral een sterke toename bij laaggeschoolden (+3,2 procentpunt) en bij 20-54-jarigen (+1,4 procentpunt).

Begin 2021 trad een nieuw Europees kaderreglement in voege. Dat zorgde voor aanpassingen aan de enquête. De werkgelegenheidsgraad van 2021 kan daarom niet zomaar vergeleken worden met de cijfers vóór 2021. Eén van de belangrijke wijzigingen: vanaf dit jaar worden personen in tijdelijke werkloosheid voor langer dan drie maanden niet meer bij de werkenden gerekend, maar bij de werklozen of inactieven, afhankelijk van de antwoorden op de vragen naar het zoeken naar werk en het beschikbaar zijn. Om de impact van deze gewijzigde behandeling van langdurig tijdelijk werklozen te illustreren berekenen we, naast de officiële werkgelegenheidsgraad ook een alternatieve werkgelegenheidsgraad, waarbij langdurig tijdelijk werklozen zoals vroeger ingedeeld worden bij de werkenden.

Sinds mei 2021 zien we dat het aantal langdurig tijdelijk werklozen sterk begint te dalen, waardoor het verschil tussen de officiële en alternatieve werkgelegenheidsgraad ook kleiner wordt. Voor de maand september ligt de alternatieve werkgelegenheidsgraad met 71,8% nog 0,2 procentpunt hoger dan de officiële.

Recordaantal personen met een tweede job

Als we kijken naar de types jobs die toegenomen zijn, stellen we vast dat het vooral deeltijdse en tijdelijke jobs zijn. Het aantal werkenden met een deeltijdse job stijgt tussen augustus en september met 68.000 eenheden (+5,7%) terwijl het aantal personen met een voltijdse job met 12.000 eenheden (+0,3%) aangroeit. Ook het aantal loontrekkenden met een tijdelijke job zoals studentenjobs en uitzendarbeid neemt veel sterker toe (+22,8%) dan het aantal loontrekkenden met een vaste job (+1,1%). In september heeft 11,9% van de loontrekkenden een tijdelijke job. In het begin van het jaar lag dit percentage meestal onder de 10%.

We zien ook een opvallend sterke toename van het aantal personen met meer dan één job. In september hebben 269.000 werkenden een tweede job, dit is een recordaantal. 5,4% van alle werkenden in september heeft dus meer dan één job.

Werkloosheidsgraad daalt naar 5,9%

De stijging van de werkloosheidsgraad in de maand juli (7,3%) heeft zich niet doorgezet in de maanden augustus en september. In augustus daalde de werkloosheidsgraad volgens de meest recente schattingen naar 6,3% en in september duikt de werkloosheidsgraad van 15-64-jarigen met een schatting van 5,9% voor ’t eerst dit jaar onder de 6%.

De werkloosheidsgraad daalt tussen augustus en september sterker bij vrouwen (-0,7 procentpunt) dan bij mannen (-0,1 procentpunt). Daarnaast zien we een opmerkelijke daling van de werkloosheidsgraad bij laaggeschoolden (-2,2 procentpunt) en een sterke toename van de werkloosheidsgraad bij de jongeren (+4,7 procentpunt) dewelke mogelijks te wijten is aan een steekproefschommeling. De steekproeven waarop de maandelijkse cijfers gebaseerd zijn veel kleiner zijn dan deze van de kwartaalcijfers en dit kan dus ook gepaard kan gaan met grotere steekproeffluctuaties (zeker bij kleine groepen als de jongeren).

Net zoals bij de werkgelegenheidsgraad heeft de gewijzigde behandeling van tijdelijk werklozen vanaf 2021 ook amper nog een impact op de berekening van de werkloosheidsgraad. Hier zien we een verschil van amper 0,1 procentpunt tussen de officiële en alternatieve werkloosheidsgraad. Ook dit houdt logischerwijs verband met de sterke daling van het aantal langdurig tijdelijk werklozen de afgelopen maanden.

Aandeel thuiswerkers blijft vrijwel op niveau van juli en augustus

In de maand juli zagen we voor het eerst een duidelijke impact van de versoepeling van de recente telewerkverplichting van overheidswege. Toen werkte 37,6% van de werkende bevolking soms of gewoonlijk van thuis uit. In juni bedroeg het thuiswerkpercentage nog 41,6%. De cijfers van augustus en september liggen telkens iets lager dan de maand ervoor met een percentage thuiswerkers dat geschat wordt op 37,1% in augustus en 36,7% in september. Kijken we uitsluitend naar de loontrekkenden, dan gaat het om 33% in zowel augustus als september.

Gemiddelde arbeidsduur bedraagt 32,6 uur per week

In de cijfers over arbeidsduur en afwezigheden van het werk zagen we in de maanden juli en augustus vooral een impact van vakantie op de arbeidsduur. In de maand september neemt het gemiddeld aantal gewerkte uren per week opnieuw toe naar een gemiddelde van 32,6 uren per week.

Vakantie is nog steeds de belangrijkste reden om een ganse week afwezig te zijn, zij het in veel mindere mate dan in juli en augustus. In september gaat het om zo’n 159.000 personen ten opzichte van ongeveer 780.000 werkenden in augustus. Ziekte of een ongeval (148.000 werkenden) is de tweede belangrijkste reden om tijdens de volledige referentieweek afwezig te zijn van het werk, gevolgd door zwangerschapsverlof, vaderschapsverlof of geboorteverlof (45.000 personen).

Kijken we tot slot nog naar de evolutie van het aantal tijdelijk werklozen, dan zien we dat deze categorie in september iets groter is dan in augustus. Ongeveer 6.400 werkenden zijn gedurende de volledige referentieweek afwezig wegens tijdelijke werkloosheid. Daarnaast zijn zo’n 34.000 werkenden voor een gedeelte van de referentieweek in tijdelijke werkloosheid. Het gaat hier om een andere groep dan deze van de langdurig tijdelijk werklozen waarvan sprake in het begin van dit bericht. Wanneer de totale onafgebroken duur van de tijdelijke werkloosheid drie maanden of minder bedraagt, dan worden tijdelijk werklozen, net zoals vroeger, nog steeds bij de werkenden gerekend.

Bron: Statbel