Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen brengt nieuwe cijfers uit over de loonkloof tussen vrouwen en mannen in België. In 2017 bedroeg die op basis van brutojaarlonen 23,7%. Na correctie voor arbeidsduur gaat het om 9,6%. Het verschil tussen deze twee cijfers wordt verklaard door het effect van deeltijds werken. De loonkloof daalt lichtjes jaar na jaar, maar blijft beduidend groot.

Van 2014 tot 2017 daalde de loonkloof in brutojaarlonen van 24,5% naar 23,7%. Een deel van deze kloof is te wijten aan het feit dat vrouwen vaker deeltijds werken dan mannen. Eens gecorrigeerd voor arbeidsduur bedraagt de loonkloof nog 9,6% op jaarbasis (tegenover 10,9% in 2014). Dit tweede cijfer vergelijkt wat mannen en vrouwen hadden verdiend als ze voltijds hadden gewerkt, met andere woorden in voltijdse equivalenten.

In de privésector liep de loonkloof in brutojaarlonen op tot 28,2%, tegenover 17,5% in de publieke sector. Na correctie voor arbeidsduur was dat nog 12,9% in de privésector, tegenover 6% in de publieke sector.

De loonkloof varieert ook naargelang het statuut van de werkne(e)m(st)ers. Gemiddeld verdienen arbeidsters per jaar 42% minder dan arbeiders. Bij bedienden is het verschil 32,1% en bij vastbenoemde ambtenaren 11,6%.
Het is ook interessant om de loonkloof op sectorniveau te bekijken. In sommige sectoren wordt de loonkloof een heel stuk kleiner na de correctie voor arbeidsduur. In de sector kunst, amusement en recreatie is er bijvoorbeeld een daling van 12,7% naar 3,3%. Loonverschillen tussen vrouwen en mannen zijn er met andere woorden grotendeels te wijten aan het feit dat mannen meer uren werken. De grootste loonkloof is te vinden in de luchtvaart. Per jaar verdienen vrouwen daar gemiddeld 52,8% minder dan mannen en ook na correctie blijft daar nog altijd een heel grote loonkloof bestaan van 45,5%. Een van de oorzaken is het grote verschil tussen de hoge en de lage lonen en ondervertegenwoordiging van vrouwen bij de hoge lonen.

De loonkloof wegwerken

De loonkoof daalt lichtjes de laatste jaren, maar het gaat zeer traag. Bovendien blijft de loonkloof tussen vrouwen en mannen aanzienlijk. Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen, verduidelijkt: “De grootste oorzaak van de loonkloof is de ongelijke verdeling van betaald werk en onbetaalde zorgtaken. Op de tweede plaats komt de segregatie op de arbeidsmarkt. Zelfs in 2019 blijft er nog een groot onevenwicht bestaan tussen slecht betaalde beroepen en sectoren met een overwicht aan vrouwen en veel beter betaalde beroepen en sectoren waar mannen in de meerderheid blijven.”

Een nieuwe methodologie

Sinds 2007 maakt het Instituut elk jaar een loonkloofrapport. Dit jaar werd de methode op twee punten aangepast. Voortaan wordt de loonkloof volledig berekend op basis van de gegevens van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ). Deze zeer betrouwbare gegevens zijn bovendien snel beschikbaar. Een tweede aanpassing betreft de berekeningswijze: de correctie voor arbeidsduur gebeurde tot nu toe via een vergelijking van gemiddelde uurlonen. Nu wordt er gewerkt met voltijdse equivalenten, wat een meer precieze berekening toelaat. Om een goede vergelijking te kunnen maken met de voorgaande jaren, werden de nieuwe berekeningen gemaakt vanaf 2014. Daaruit blijkt dat het patroon in de cijfers hetzelfde blijft, ook al valt de loonkloof zelf wel hoger uit.
Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen werkt voor de voorbereiding en de samenstelling van de loonkloofrapportages samen met de RSZ, de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, Statbel (AD Statistiek – Statistics Belgium) en het Federaal Planbureau.

Bron: Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen