De laatste jaren waren er nooit zoveel zieken op het werk als in 2022. Het kort ziekteverzuim piekte naar een gemiddelde van 7,5 dagen per werknemer. Dat is meer dan een volledige dag erbij in vergelijking met de voorbije jaren. In 2022 was per maand gemiddeld 1 op de 7 werknemers minstens één dag ziek. Dat blijkt uit het jaarrapport rond kort ziekteverzuim van hr-dienstenbedrijf Acerta, dat gebaseerd is op de werkelijke cijfers van 260.000 werknemers bij meer dan 40.000 privébedrijven.

“De maand december, met een combinatie van corona, griep en RSV, heeft er mee voor gezorgd dat 2022 een recordjaar voor ziekteverzuim werd. Een duurzaam beleid rond ziekteverzuim wordt voor de Belgische bedrijven meer dan ooit noodzakelijk”, aldus Acerta.

De trend naar meer kort ziekteverzuim – afwezigheden van minder dan een maand – in de Belgische bedrijven was in september al zichtbaar. De cijfers uit het jaarrapport van Acerta over heel 2022 bevestigen nu die tendens. Meer nog: het kort ziekteverzuim bereikt ongeziene recordniveaus. De Belgische werknemer was vorig jaar gemiddeld 7,5 dagen afwezig op het werk door kort ziekteverzuim. Dat is een dag meer in vergelijking met 2019 en 2021 en zelfs bijna 2 meer in vergelijking met coronajaar 2020.

Ook het percentage van de werkende bevolking dat vorig jaar per maand minstens 1 dag ziek thuis zat, is met 13,86% ongezien hoog. Dat is maar liefst 1 op de 7 werknemers. In 2021 was dat nog 1 op de 8 en in 2019 nog 1 op de 10.

2,83% van de werkdagen werd niet gepresteerd als een gevolg van kortstondig ziekteverzuim, ook dat is het hoogste aandeel van de recentste vier jaar.

Miet Vanhegen, experte welzijn bij Acerta Consult: “De analyse van de cijfers van 260.000 werknemers bij meer dan 40.000 privébedrijven eind september had al een belletje doen rinkelen. Toen al waarschuwden we dat het een pittig najaar zou worden. En wat blijkt nu: het griepseizoen kwam eerder dan andere jaren, corona was/is er ook nog altijd en ook RSV stak weer de kop op in december. Sinds corona blijven mensen ook sneller thuis van het werk als ze zich minder goed voelen. Thuiswerk kan ervoor zorgen dat mensen met lichte symptomen toch aan de slag blijven, maar we zien dat dat thuiswerken het laatste jaar wat teruggevallen is. Het is ook een feit dat we in 2022 de ene crisis na de andere hebben beleefd. Stressvolle tijden en hoge werkdruk wegen op het mentale welzijn van werknemers en ook dat zal zijn effect hebben op de ziektecijfers. Deze hoge ziektecijfers vragen alle aandacht van het Belgische bedrijfsleven.”

Toename kort ziekteverzuim blijkt structureel

De toename in kort ziekteverzuim is zichtbaar in alle sectoren, in alle leeftijdscategorieën, bij arbeiders en bedienden en zowel in de grote als kleine ondernemingen. Weliswaar is het kort ziekteverzuim niet in alle groepen even groot. Kijken we bijvoorbeeld naar de leeftijdscategorieën, dan noteren we het meeste kort ziekteverzuim bij medewerkers tussen 30 en 35 jaar. Van de sectoren is kort ziekteverzuim de grootste uitdaging voor de social profit met meer dan 9 ziektedagen per werknemer, maar de toename is het grootst in de handel (+24%), de financiële sector (+23,5%) en de dienstensector (+23,2%).

Het ziektebriefje

Sinds 28 november 2022 is het niet meer verplicht om een ziektebriefje in te dienen voor de eerste dag afwezigheid wegens ziekte of ongeval. Werknemers kunnen maximum drie keer per kalenderjaar één dag zonder ziektebriefje thuisblijven. Als de werknemer al drie keer beroep heeft gedaan op deze mogelijkheid, dan kan de werkgever vragen om bij de volgende korte afwezigheid langs te gaan bij de huisarts en desgevallend de afwezigheid op het werk staven met een briefje. De impact van deze maatregel op de werkvloer is voorlopig nog niet te zien in de cijfers.

Miet Vanhegen: “Of de vrijstelling van het indienen van een ziektebriefje een effect zal hebben op de ziekteverzuimcijfers, zullen volgende analyses moeten uitwijzen. Wij kunnen alvast dit zeggen: het ene kort ziekteverzuim is het andere niet en daar hebben werkgevers en werknemers niet altijd vat op. De impact van korte afwezigheden hangt ook af van de functie en de bedrijfscontext. Logisch dus dat hierop heel divers wordt gereageerd, zoals nu ook weer op het voorstel om bij ziekte tijdens een vakantie de vakantiedagen om te zetten naar ziektedagen en de vakantiedagen terug te geven. Preventie van ziekteverzuim is de beste reflex voor bedrijven. Een goed welzijns- en verzuimbeleid op maat van de organisatie helpt minstens om de impact zo beheersbaar mogelijk te houden.”

Bron: de verzamelde gegevens zijn gebaseerd op de werkelijke gegevens van 260.000 werknemers in dienst bij meer dan 40.000 werkgevers uit de private sector, waartoe zowel kmo’s als grote ondernemingen behoren.